“Ολβιος εστίν όστις ιστορίης έσχεν μάθησιν”. Στάθηκε πολύ σ’ αυτήν τη φράση του Ευριπίδη (σε μετάφραση) η και πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων του Νομού μας, φιλόλογος καθηγήτρια Βαρβάρα Περράκη, παρουσιάζοντας τις προάλλες το βιβλίο με τίτλο “Πρωτοπόροι της κρητικής ελευθερίας” και υπότιτλο “Κληρικοί που κατάγονται ή έδρασαν στον Αποκόρωνα και στην Κυδωνία την περίοδο της Τουρκοκρατίας” του θεολόγου – ιστορικού παπα – Μιχάλη Βλαβογιλάκη, στην εκδήλωση που έγινε στο Πολιτιστικό Κέντρο της Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου. Και οι γνωστοί στίχοι “Για του Χριστού την πίστη την αγία/ και της πατρίδος την ελευθερία” στάθηκαν βασικό της ακουμπιστήρι, ωστόσο, κατά την παρουσίαση που έκαναν τόσο αυτή όσο και οι προλαλήσαντες για το βιβλίο ο και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος και ο πρωτοπρεσβύτερος, καθηγητής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Βασίλειος Καλλιακμάνης.
Στο ίδιο μήκος κύματος, όμως, και τα λεγόμενα όλων όσοι χαιρέτισαν την εκδήλωση, τον συντονισμό της οποίας είχε ο εφημέριος του Ναού των Αγίων Πέτρου και Παύλου παπα-Γιάννης Μαστοράκης, του μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Αμφιλοχίου, του αντιπεριφερειάρχη Χανίων Αποστόλη Βουλγαράκη, του γενικού διευθυντή της Ορθοδόξου Ακαδημίας Κρήτης Κωνσταντίνου Ζορμπά, του αντιδημάρχου του Δήμου Αποκορώνου Μανόλη Νικολούδη και βέβαια του μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνού που είχε και την ιδέα της περί ου ο λόγος έκδοσης, που έγινε με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων από την Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδας την ελευθερία αγωνίστηκαν πράγματι ο καθένας με τον τρόπο του, οι “ελεύθεροι εσωτερικά” 130 περίπου αναλυτικά βιογραφούμενοι ή σε αποσπάσματα αναφερόμενοι κληρικοί που “άνοιξαν δρόμους για να περπατήσει το μέλλον”. Δίκαιος κάθε είδους έπαινος στον “στρατευμένο με υψηλό αίσθημα ευθύνης” παπα-Μιχάλη Βλαβογιλάκη, λοιπόν, που ύστερα απ’ το μνημειώδες έργο του “Εκκλησία και Αγώνες της Κρήτης” που κυκλοφορήθηκε σε βιβλίο από το Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος” μας έδωσε έναν ακόμα καρπό της πολύμοχθης ερευνητικής και συγγραφικής προσπάθειάς του, που ξεκίνησε, κατά δήλωσή του, πριν από 20 χρόνια. “Φεύγουμε εμείς το έργο μας για την πατρίδα μένει” επιμένει να μας λέει ο ποιητής. “Θυμούμαστε για να σωθούμε”, είπε σε μια αποστροφή της ομιλίας του ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος. Να ’σαι καλά που μας βάζεις και με το έργο σου αυτό σε μια διαδικασία θύμησης παπα-Μιχάλη! Εχουν πολλά να μας πουν οι Κυδωνιάτες και οι Αποκορωνιώτες κληρικοί προπάντων σήμερα που βιώνουμε ως λαός και ως έθνος δύσκολες καταστάσεις. Εχεις δίκιο: “Η μάθηση και η γνώση είναι μια αδιάκοπη παιδαγωγία στη ζωή μας και αποτελεί ευλογία Θεού”…
Γιατί ο Βασίλης Χαρωνίτης
Η σκέψη κι η εκτίμηση ψηλοπετούν τζιρίτι/ και λένε συχαρ(η)τήρια Βασίλη Χαρωνίτη! Μ’ αυτήν τη μαντινάδα χαιρέτισε ο γνωστός Ηρακλειώτης κορυφαίος ριμαδόρος και μαντιναδολόγος, δάσκαλος Κωστής Λαγουδιανάκης “τον ακάματο εργάτη του πνεύματος, τον χαρισματικό δάσκαλο και τον καταξιωμένο ποιητή και συγγραφέα, τον συμπολίτη μας, εκ Σεισάρχων Ανωγείων Ρεθύμνης ορμώμενο, Βασίλη Χαρωνίτη, που τον τίμησαν σε ειδική εσπερίδα που οργάνωσαν την περασμένη Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου, στην αίθουσα “Ανδρόγεω” του Δήμου Ηρακλείου το Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας και ο Δήμος Ανωγείων. Αξιος και υπεράξιος της τιμής ο και εκλεκτός συνεργάτης της εφημερίδας μας, είχα γράψει δυο μέρες πριν απ’ την εκδήλωση αυτή “στα πεταχτά” με την προσθήκη ότι “ο τιμώμενος τιμά σίγουρα τους τιμώντες τουλάχιστον όσο οι τιμώντες τιμούν τον τιμώμενο”. Κι αν έχει δώσει “χαρές στα παιδιά” κι όχι μόνο, ο πολυβραβευμένος για το έργο του “χαριτωμένος” και ως άνθρωπος Βασίλης Χαρωνίτης! Κι αν έχει προσφέρει τα μύρια όσα στην υπόθεση του λαϊκού μας πολιτισμού. Κι αν έχει δουλέψει στο περβόλι της κρητικής λαϊκής παράδοσης καλλουργώντας τα χωράφια της λογοτεχνίας. Κι αν έχει βοηθήσει παντοιοτρόπως να γυρίζουν οι μυλόπετρες του τοπικού πολιτισμικού μας γίγνεσθαι! Κι αν έχει σηκώσει ολόκληρη την Κρήτη με τους θρύλους της στους ώμους του! Εντάξει, δεν ήμουν εκεί, όπως πολύ το ήθελα (παραήταν κακός ο καιρός εκείνο το βράδυ) για να του πω ξεστομάτου και τα δικά μου συγχαρητήρια, έμαθα ωστόσο και μάλιστα με λεπτομέρειες και από πολλές πλευρές, όλα όσα έγιναν και καταχάρηκα. Εμαθα για παράδειγμα ότι ήταν πολύς και καλός ο κόσμος που πήγε να τιμήσει τον Χαρωνίτη, με πρώτους τον από Κυδωνίας και Αποκορώνου αρχιεπίσκοπο Κρήτης Ειρηναίο Αθανασιάδη, τον δήμαρχο Ανωγείων Σωκράτη Κεφαλογιάννη, τον αντιδήμαρχο Αρχανών – Αστερουσίων Μάνθο Πολιτάκη, τον σκηνοθέτη και πρόεδρο του Πολιτιστικού Συλλόγων Σεισάρχων Λευτέρη Χαρωνίτη και τον πρώην δήμαρχο Ανωγείων Γιώργη Κλάδο.
Οτι και οι τρεις ομιλητές, ο πρόεδρος του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας Κώστας Μουτζούρης που μίλησε με θέμα “Γιατί ο Βασίλης Χαρωνίτης”, ο και πρόεδρος της Ι.Λ.Ε. Ρεθύμνης, καθηγητής Πανεπιστημίου Νίκος Παπαδογιαννάκης και ο δάσκαλος – συγγραφέας Αντώνης Στιβακτάκης, δεν εφείσθησαν αγαπητικών πλην όμως δίκαιων και απόλυτα τεκμηριωμένων επαίνων για τον Χαρωνίτη και το χαρωνίτειο έργο. Οτι η γνωστή αρχαιολόγος Ειρήνη Γαβριλάκη έκανε λόγο σε μήνυμά της “για το ρούχο της ανθρωπιάς και της πρεπιάς” που το “φορεί κατάσαρκα ο Β. Χαρωνίτης”. Οτι ο τιμώμενος εμφανώς συγκινημένος, ξεκίνησε την αντιφώνησή του με στίχους του Ζαχαρία Παπαντωνίου απ’ την “Προσευχή του ταπεινού”: “Δεν έχω δόξα, είναι ήσυχα τα έργα που έχω πράξει/ έδωσα στα παιδιά χαρές…”. Οτι… ότι… ότι… Τι κρίμα που τελειώνει ο διαθέσιμος χώρος δίχως ούτε τα μισά απ’ αυτά που λογάριαζα να γράψω!