Και οι σκύλοι ζηλεύουν, λένε οι επιστήμονες

Οι σκύλοι ζηλεύουν το αφεντικό τους, αν αυτό δείχνει ενδιαφέρον για κάποιον άλλο σκύλο, ακόμη και ψεύτικο, όπως επιβεβαιώνει μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα. Η διαπίστωση δεν αναμένεται να εκπλήξει όσους διαθέτουν σκύλο και έχουν ήδη μάλλον διαπιστώσει ιδίοις όμμασι τις ζηλιάρικες αντιδράσεις του “καλύτερου φίλου” τους. Σε κάθε περίπτωση, η μελέτη δείχνει ότι το αίσθημα της ζήλειας έχει βαθιές εξελικτικές ρίζες και δεν αποτελεί «προνόμιο» των ανθρώπων.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια ψυχολογίας Κριστίν Χάρις του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια – Σαν Ντιέγκο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “PLoS One”, σύμφωνα με το “Science”, τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και τη βρετανική «Γκάρντιαν», μελέτησαν 36 σκύλους μαζί με τα αφεντικά τους, τους οποίους βιντεοσκόπησαν.
Τα περισσότερα σκυλιά, που προέρχονταν από 14 διαφορετικές ράτσες, αλλά ήσαν όλα σχετικά μικρά (μια προφύλαξη των επιστημόνων μήπως τα πράγματα έβγαιναν εκτός ελέγχου λόγω υπερβολικής ζήλειας από κάποιον θεόρατο σκύλο!), έδειχναν αδιάφορα, όταν το αφεντικό τους έκανε κάτι άλλο, π.χ. διάβαζε φωναχτά ένα βιβλίο.
Όταν όμως το αφεντικό τους έπαιζε με έναν ψεύτικο σκύλο ή ακόμη και με έναν κουβά που είχε πάνω του ζωγραφισμένο έναν σκύλο, τότε η συμπεριφορά των σκυλιών άλλαζε δραματικά. Τα συμπαθή τετράποδα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να του αποσπάσουν την προσοχή από το “ανταγωνιστικό” αντικείμενο, γαυγίζοντας, κουνώντας την ουρά τους, μπαίνοντας ανάμεσα στο αφεντικό τους και στον ψεύτικο σκύλο, σπρώχνοντας τον έναν ή τον άλλο κ.α. Αρκετοί σκύλοι μάλιστα -το 42%- δάγκωναν την κούκλα – σκύλο, που με το πάτημα ενός κουμπιού γαύγιζε κουνώντας για λίγο την ουρά της και την οποία μάλλον θεωρούσαν ζωντανή.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, πιθανότατα πρόκειται για μια απλή -και γνώριμη στους ανθρώπους- μορφή ζήλειας, που πηγάζει από την έλλειψη προσοχής και στοργής λόγω της ύπαρξης κάποιου “ανταγωνιστή”. Η Χάρις εκτίμησε ότι είναι μια πρωτογενής μορφή ζήλειας, ανάλογη αυτής που δείχνουν τα μωρά, τα οποία, όπως έχει δείξει μία προηγούμενη έρευνα, ήδη από την ηλικία των έξι μηνών ζηλεύουν, όταν η μαμά τους στρέφει την προσοχή της σε κάποια μεγάλη κούκλα. Πιθανώς η ζήλεια είναι ένα αίσθημα που βοηθούσε στην επιβίωση (εξασφάλιση τροφής, προστασίας κ.α.), γι’ αυτό “καλωδιώθηκε” εξελικτικά στον εγκέφαλο των κοινωνικών ζώων και των ανθρώπων.
Πάντως δεν πείθονται όλοι οι επιστήμονες ότι αυτό που νιώθουν τα σκυλιά, είναι όντως ζήλια ανθρώπινου τύπου. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι η ζήλεια δεν είναι ένα απλό, αλλά ένα πολύπλοκο συναίσθημα, που προϋποθέτει περίπλοκες σκέψεις για τον εαυτό και τους άλλους, κάτι που δεν είναι δυνατό για έναν σκύλο.
Άλλοι επιστήμονες όμως αντιτείνουν ότι όχι μόνο η ζήλεια είναι τελικά απλή και εν μέρει έμφυτη, άρα όχι παράξενο που τη νιώθουν -εκτός από τα μωρά- και οι σκύλοι, αλλά επιπλέον, όπως έχουν δείξει άλλες έρευνες, οι τετράποδοι φίλοι μας φαίνεται να νιώθουν και άλλα οικεία στους ανθρώπους συναισθήματα, όπως ενοχή.
Σημειωτέον ότι, σύμφωνα με την Χάρις, η ζήλεια είναι η τρίτη συχνότερη αιτία ανθρωποκτονιών παγκοσμίως. Ευτυχώς πάντως οι σκύλοι δεν φαίνεται να πέφτουν στο επίπεδο των ανθρώπων…
Σύνδεσμος: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία στη διεύθυνση:
http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0094597