…Το πιο όμορφο απ’ όλα/
δε σ’ το ’χω πει ακόμα*
Ναζίμ Χικμέτ
Αυτός ο μεγάλος Τούρκος ποιητής αριστερός, καθαρόαιμος κι αποφασισμένος, έφυγε σαν σήμερα που γράφω… Δεν το ήξερα, δεν το θυμόμουν. Μου το θύμισε αρθρογράφος ωραίος, που διαβάζω πάντα. Έτσι, σαν τώρα τις πρώτες – πρώτες τρεις ημέρες του “Λιοτρόπη” έκλεισε τα μάτια του το 1963…
Στα εξήντα και ένα του χρόνια. Σαλονικιός, όταν η “Σελανίκ” ήταν γραπωμένη από τον οθωμανικό ζυγό! Σε πόσες γλώσσες αλήθεια μεταφράστηκε η ποίηση του; Η δραστική ποίηση του και κοφτερή σαν τον ακονισμένο σουγιά… Για το δίκιο του ανθρώπου. Ποίηση δωρική, κραυγή αγανάκτησης, καταγγελία απροκάλυπτη, κι όμως, όταν η σκέψη κι ο λόγος του συναπαντούσαν τη λατρεμένη του, άλλο δεν είχε κατά νου, μα πώς θα μερώσει τον πανικό της. Αξίζουν λίγο, στίχοι, να θυμηθούμε έστω τη συγκίνηση που μας χάρισε, και με τους γνωστότερους στίχους που αγκάλιασαν πολλοί και μεγάλοι Έλληνες συνθέτες!
«Μονάκριβη μου εσύ στον κόσμο/ μου λες στο τελευταίο σου γράμμα/ “πάει να σπάσει το κεφάλι μου, σβήνει η καρδιά μου/ αν σε κρεμάσουν, αν σε χάσω θα πεθάνω”./ Θα ζήσεις καλή μου, θα ζήσεις./ Η ανάμνησή μου σαν μαύρος καπνός/ θα διαλυθεί στον άνεμο./ Θα ζήσεις, αδερφή με τα κόκκινα μαλλιά της καρδιάς μου/ οι πεθαμένοι δεν απασχολούν πιότερο από ένα χρόνο τους ανθρώπους του εικοστού αιώνα/…
…Μην ξεχνάς πως η γυναίκα ενός φυλακισμένου/ δεν πρέπει να ‘χει μαύρες σκέψεις».
«Η πιο όμορφη θάλασσα/ είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει/ Τα πιο όμορφα παιδιά/ δεν έχουν μεγαλώσει ακόμα./ Τις πιο όμορφες μέρες μας/ δεν τις έχουμε ζήσει ακόμα./ Κι αυτό που θέλω να σου πω,/ το πιο όμορφο απ’ όλα,/ δε σ’ το ‘χω πει ακόμα.»
«Ε! μάννα συ με τα πρησμένα πόδια.
Ε! συ π’ ανάθεμα μονάχα δίνεις στο Θεό.
Ε! κάτω απ’ τα γιοφύρια συ που ζεις
και το νερό αγκαλιάζεις.
Ε! συ πνιγμένε αντίλαλε των καιούμενων σπιτιών.
Ε! συ των ποιητώνε ποιητή, των τεχνιτώνε τεχνίτη.
Ε! σύντροφε μου.
Ε! αδελφέ μου.
Ε! μαύρε τόπε τυφεκισμένων.
Ε! Πείνα συ.
Το παν εσύ.
Στο σκελετό του στήθους σου το μέτωπό μου βάζω.
Ορκίζομαι και κράζω…».
Ναζίμ Χικμέτ