«Το σωματικό και το ψυχολογικό στρες είναι βασικός παράγοντας δημιουργίας φλεγμονών».
Αποτελέσματα ερευνών “New Scientist”,
τεύχος 3130
Πόσο στρες αντέχετε; Η ερώτηση είναι ρητορική, το στρες είναι αχρείαστο, ψυχοφθόρο και βλάπτει την υγεία μας. Τι κι αν ισχυριζόμαστε ότι ζούμε σε ένα επί γης παράδεισο, αν η ζωή μας κατακυριεύεται από άγχη κάθε ώρα του 24ώρου;
Iδιαίτερα αυτές τις μέρες, τα αποθέματα ενέργειας όσων εργάζονται στον τουρισμό είναι στο ναδίρ, μαθητικός πληθυσμός και γονείς πασχίζουν να βρουν το ρυθμό τους. Κι οι εκπαιδευτικοί έχουν τα δικά τους δυσεπίλυτα προβλήματα. Το στρες κυριαρχεί στον παράδεισο μας.
Ερευνες δείχνουν ότι το στρες ενοχοποιείται ως μια από τις γενεσιουργούς αιτίες σοβαρών ασθενειών. Πώς; Προκαλεί φλεγμονές που με τη σειρά τους ευθύνονται για καρδιακές παθήσεις, κατάθλιψη, χρόνιους πόνους μέχρι νευρολογικές παθήσεις. Το θέμα είναι ιατρικό και δεν επιτρέπονται σχολιασμοί.
Μπορούμε όμως να κάνουμε αυτό-παρατηρήσεις για να διαπιστώσουμε πόσο επηρεάζει το στρες την καθημερινότητα μας, των παιδιών μας, των εκπαιδευτικών και των συναδέλφων μας.
Στρες σημαίνει αναστάτωση
Ένταση κι άγχος αναστατώνουν τον οργανισμό μας. Σε κάποιους προκαλούν ψυχοσωματικές ασθένειες, σ’ άλλους αδυναμία συγκέντρωσης, ή επηρεάζουν την συμπεριφορά μας, την όρεξη μας για φαγητό κι ακόμα τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τον ίδιο τον εαυτό μας.
Μελέτες αναφέρουν ότι η δυσφορία, η κατάθλιψη, και το άγχος έχουν συσχετισθεί με την αποδιοργάνωση των λειτουργιών του ανοσολογικού συστήματος.
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι είδους αναστάτωση προκαλείται στον οργανισμό μας όταν βρισκόμαστε σε τέτοιες καταστάσεις. Γι’ αυτό πριν απευθυνθείτε σε ένα ειδικό παρατηρείστε τον εαυτό σας και καταγράψτε τις παρατηρήσεις σας.
Το άγχος των εκπαιδευτικών
Σε έρευνα που έγινε σε 800 δασκάλους στην Αγγλία διαπιστώθηκε ότι οι μισοί σκέφτονται να εγκαταλείψουν το επάγγελμα επειδή θεωρούν ότι είναι στρεσογόνο. Τα 2/3 αγχώνονται κατά τη διάρκεια του μαθήματος, θεωρούν ότι φταίει η ανάρμοστη συμπεριφορά των μαθητών, ο φόρτος εργασίας ή η ποσότητα της γραφικής εργασίας που διεκπεραιώνουν. Αρκετοί 4 στους 10 παραπονούνται ότι έχουν έλλειψη μέσων στην αίθουσα και μεγάλο αριθμό μαθητών στην αίθουσα.
Οι μισοί κατηγορούν τους μαθητές που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές συσκευές την ώρα του μαθήματος κι οι περισσότεροι, 3 στους 4, έλλειψη υποστήριξης από διευθυντές και συμβούλους για την αντιμετώπιση του στρες τους.
Το Υπουργείο τους, στην Αγγλία, έλαβε μια σειρά μέτρα για τους μειώσει τον όγκο δουλειάς και τους έδωσε την εξουσία να κατάσχουν ηλεκτρονικές συσκευές και να αποβάλλουν μαθητές.
Το στρες των μαθητών
Το στρες είναι μια βασική αιτία δυσλειτουργίας των συνάψεων του εγκέφαλου μας ειδικά αν είναι συνεχές και σε μεγάλο βαθμό. Επεμβαίνει στη λειτουργία των νευροδιαβιβαστών που στέλνουν ή ανακαλούν πληροφορίες.
Ερευνες δείχνουν ότι επαναλαμβανόμενο στρες αναδιατάσσει τον εγκέφαλο και προκαλεί μείωση σε νευρώνες. Επιπλέον, προκαλεί κατάθλιψη που σχετίζεται με δυσκολίες στη μνήμη. Τι κάνουμε;
Αν δεν μπορούμε να απομακρυνθούμε μόνιμα από την πηγή που μας προκαλεί στρες μαθαίνουμε να χαλαρώνουμε, απασχολούμαστε δημιουργικά, χορεύουμε και τραγουδάμε.
Το στρες στην οικογένεια
Η αντοχή των παιδιών στο στρες οικοδομείται με τις αποτελεσματικές προσωπικές μας συμπεριφορές. Για παράδειγμα:
Πώς αντιμετώπισε μια αγχωτική κατάσταση ο πατέρας;
Τι έκανε η μητέρα όταν πνιγόταν στις δουλειές;
Κι ο μεγαλύτερος αδελφός πώς τα έβγαλε πέρα με τις εξετάσεις του; Θετική γλώσσα, τεχνικές χαλάρωσης, προγραμματισμός κι ένα υποστηρικτικό δίκτυο είναι οι 4 πυλώνες που στηρίζουν τις αντοχές μας.
Δημοφιλείς χαλαρωτικές συνήθειες είναι να χαζεύουμε τα σύννεφα καθώς δημιουργούν ζωγραφικούς πίνακες, τα κύματα όταν συναγωνίζονται σε μέγεθος και ταχύτητα, τα δένδρα όταν χορεύουν στο φύσημα της αύρας και φυσικά τα αστέρια σαν να είναι φώτο-ρυθμικά της διάθεσης μας.
Κι αν αυτά δεν είναι αρκετά, δοκιμάστε τα παρακάτω.
Άσκηση + 3 τρόποι
Ερευνητές (New Scientist, τεύχος 3130) μας καλούν να υιοθετήσουμε 4 τρόπους για να απομακρύνουμε τον κίνδυνο εμφάνισης φλεγμονών. Ας τους δούμε:
1. Να χάσουμε βάρος, μιας και το λίπος είναι αποθήκη παραγόντων που προκαλούν φλεγμονές.
2. Η διατροφή μας να περιλαμβάνει Ω3.
3. Να ασκούμεθα τακτικά και να φροντίζουμε να τεντώνουμε τους μυς με φλεγμονή.
4. Να παίρνουμε μια μικρή δόση ασπιρίνης, μόνο μετά από σύσταση του γιατρού μας.
Συμπερασματικά
– Η περίοδος αυτή παρέχει γόνιμο έδαφος για την εμφάνιση στρες σε πολλές κοινωνικές ομάδες.
– Είναι ένας πραγματικός κίνδυνος για τον παράδεισο μας, αν οι κορυφώσεις του στρες μερικών ομάδων συμπέσουν.
– Κάνουμε αυτό-παρατήρηση συμπεριφορών και αν χρειαστεί συμβουλευόμαστε ειδικούς.
– Σε κάθε περίπτωση υιοθετούμε όποια μορφή άσκησης μας ταιριάζει και την ακολουθούμε καθημερινά.
• Πτυχ.Ψυχολογίας-Ανάπτυξης Παιδιού, Master Εκπαίδευσης στην Δια Βίου Μάθηση, συγγραφέας ‘Μαθαίνω εύκολα’ , ‘Θυμάμαι εύκολα’ ‘Μελετώ αποτελεσματικά’.
• Μέλος Γ.Σ. Ελληνικής Επιτροπής UNICEF. • Επικοινωνία: polygnosi@otenet.gr facebook polygnosi