Αντιμέτωπα με τον κίνδυνο απένταξης από το Ε.Σ.Π.Α. βρίσκονται σημαντικά έργα που υλοποιεί ο Δήμος Χανίων στο ενετικό λιμάνι και στον ιστό της παλιάς πόλης των Χανίων λόγω της χρονοτριβής των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών. Και αυτό διότι τα σημεία όπου εκτελούνται οι εργασίες βρίσκονται δίπλα σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως τα Νεώρια και το παλιό Τελωνείο, το βυζαντινό τείχος στην οδό Σήφακα, αλλά και τομές με ευρήματα της Υστερομινωικής εποχής στην οδό Μελχισεδέκ Δεσποτάκη στην παλιά πόλη.
Αυτοψία στις εργασίες κατασκευής από τη Δ.Ε.Υ.Α.Χ. του νέου σύγχρονης τεχνολογίας αντλιοστασίου λυμάτων Α9 στην πλατεία μεταξύ Νεωρίων και παλιού Τελωνείου καθώς και στο αντλιοστάσιο Α2 που βρίσκεται στην οδό Σήφακα που κατασκευάζονται μέσα στον ιστό του ενετικού λιμένα και της παλιάς πόλης των Χανίων πραγματοποίησε χθες ο δήμαρχος Χανίων κ. Μανώλης Σκουλάκης μαζί με κλιμάκιο των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών.
Στο πλαίσιο της αυτοψίας έγινε επιθεώρηση των εκτελούμενων από την Αρχαιολογική Υπηρεσία αναγκαίων εργασιών λίγο πριν την αποδέσμευση του χώρου για την πραγματοποίηση της τελευταίας φάσης του έργου, δηλαδή της τοποθέτησης του υπόγειου αντλιοστασίου και της σύνδεσής του με το κεντρικό δίκτυο αποχέτευσης του ενετικού λιμένα και της παλιάς πόλης των Χανίων.
Οπως ανέφερε ο δήμαρχος Χανίων «πρόκειται για δύο σημαντικά έργα της Δ.Ε.Υ.Α.Χ. ενταγμένα στο Ε.Σ.Π.Α. που αφορούν την αντικατάσταση δύο πεπαλαιωμένων αντλιοστασίων που είναι απόλυτη ανάγκη να αντικατασταθούν με σύγχρονα καθώς υπάρχουν τεράστια προβλήματα στο αποχετευτικό σύστημα της παλιάς πόλης και του ενετικού λιμανιού. Δυστυχώς υπάρχει μία δυσκολία όσον αφορά την ολοκλήρωση του έργου, δεδομένου ότι υπήρξαν κάποια αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή και η Αρχαιολογία κάνει με πολλή προσοχή τις έρευνες και δεν θέλει να βιαστεί.
Αντιλαμβανόμαστε το ενδιαφέρον της Αρχαιολογίας, ώστε να μην καταστραφεί τίποτα, όμως, παρακαλέσαμε την Αρχαιολογία, μέσα στο πλαίσιο της συνεργασίας, να μας διευκολύνουν όσο το δυνατόν μπορούν την ολοκλήρωση των έργων, διότι υπάρχει κίνδυνος απένταξής τους καθώς μέχρι τις 31/12/2013 πρέπει και τα δύο έργα να είναι ολοκληρωμένα και παραδομένα. Ωστόσο, στο σημείο των Νεωρίων δεν έχει μπει ούτε καν το κέλυφος, ενώ στη Σήφακα πρέπει να περάσει ο σωλήνας για να γίνει και το μηχανολογικό κομμάτι».
Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ Δ.Ε.Υ.Α.Χ.
Από την πλευρά της η πρόεδρος της Δ.Ε.Υ.Α.Χ., κα Νίκη Αποστολάκη, ανέφερε πως «στην οδό Σήφακα έχει τοποθετηθεί το κέλυφος του αντλιοστασίου, προχωρούν και τα ηλεκτρολογικά και το πρόβλημα που μας απασχολεί αυτήν τη στιγμή είναι η κατασκευή του αγωγού που θα συνδέει το παλιό τμήμα του αντλιοστασίου με το νέο. Σε αυτό το σημείο εμπλέκονται και οι τρεις Υπηρεσίες, η Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, η Κλασικών Αρχαιοτήτων και το Γραφείο Τειχών και υπάρχει μια δυσχέρεια, διότι δεν έχουν επαρκές προσωπικό. Τάφρος ήταν παλιά εδώ, δηλαδή ό,τι βρίσκουν το μελετάνε για να το αποτυπώσουν όχι ό,τι θα διασωθεί κάτι. Εχουμε συμφωνήσει, κάνουμε κάποιες πρόσθετες εργασίες και πρόσθετα έξοδα, αφού δεν υπάρχει προσωπικό για να γίνει πιο γρήγορα η αρχαιολογική έρευνα, αλλά η Αρχαιολογική Υπηρεσία δεν έχει αρχαιολόγους που να μπορούν να τους επιβλέψουν».
Στα Νεώρια, σύμφωνα με την κα Αποστολάκη, έχει βρεθεί η θεμελίωση ενός πεσμένου Νεωρίου. «Υπήρχε ένα ακόμη Νεώριο το οποίο έχει γκρεμιστεί από την εποχή της Τουρκοκρατίας και μελετάνε τα θεμέλια, διότι τα θεωρούν σημαντικά, ώστε να δουν πώς γίνονταν οι θεμελιώσεις. Ομως στο έργο, ειδικά των Νεωρίων, είναι το κέλυφος ακόμα έξω, καθυστερούν οι εργασίες και φοβόμαστε γιατί μέχρι τις 31/12/2013 πρέπει να έχουν παραδοθεί τα έργα αυτά ή να είναι τουλάχιστον σε κατάσταση παραδόσεως. Στη Δ.Ε.Υ.Α.Χ. οι αλλαγές θεμελίωσης και οι αλλαγές στα σημεία που είχαμε αρχικά την έγκριση συν τα εργατικά, έχουν κοστίσει 150.000 ευρώ, τα οποία είναι από ιδίους πόρους. Και θα δούμε τι άλλο θα χρειαστεί, διότι το έργο δεν το ενδιαφέρει αν εσύ βρίσκεις αρχαιολογικά ευρήματα, αλλά να εκτελεσθεί μόνο ο προϋπολογισμός που έχει εγκριθεί. Επομένως αισιοδοξούμε να μπορέσουμε και τα δύο έργα να “ξεκολλήσουν” και να “τρέξουν” γρήγορα, διότι πραγματικά ο χρόνος είναι λίγος».
Να σημειωθεί πως τα παλιά αντλιοστάσια ήταν κατασκευής 1983 και 1986, μονοθάλαμα, μικρής δυναμικότητας, χωρίς τη δυνατότητα παράκαμψης, χωρίς σύστημα απόσμησης και χρειάζονταν συνεχή συντήρηση με αποφρακτικά οχήματα που δημιουργούσαν αρκετές οχλήσεις στους επαγγελματίες της περιοχής και στην κυκλοφορία των οχημάτων στους γύρω δρόμους.
Τα νέα αντλιοστάσια θα είναι σύγχρονης τεχνολογίας, διθάλαμα, με ηλεκτροπαραγωγό ζεύγος στην περίπτωση που υπάρχει διακοπή ρεύματος και με σύγχρονο σύστημα απόσμησης.
Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στο ποσό των 809.000 ευρώ και είναι ενταγμένο στο Ε.Σ.Π.Α. 2007 – 2013.
Στη συνέχεια το κλιμάκιο του Δήμου Χανίων, της Δ.Ε.Υ.Α.Χ. και της Αρχαιολογίας πραγματοποίησε επιθεώρηση στις τομές της οδού Μελχισεδέκ Δεσποτάκη και στον χώρο που κατασκευάζεται δεξαμενή του Δήμου για τις ανάγκες πυροπροστασίας της παλιάς πολης, όπου σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν βρεθεί σημαντικά ευρήματα Υστερομινωικής εποχής.
Η ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ
Από την πλευρά της η διευθύντρια ΚΕ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων (Χανιά – Ρέθυμνο) και αναπληρώτρια διευθύντρια 28ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων (Ρέθυμνο – Χανιά) Αναστασία Τζιγκουνάκη, απαντώντας σε ερώτηση των “Χ.Ν.” για τα ευρήματα που έχουν προκύψει στο σημείο των Νεωρίων και ποια δυσκολία υπάρχει εκ μέρους της Υπηρεσίας, επεσήμανε ότι η ανασκαφή στο εσωτερικό του Νεωρίου ολοκληρώνεται και πρόσθεσε πως «από τα ανασκαφικά στοιχεία φαίνεται ότι αποκαλύφθηκε η ράμπα ανέλκυσης – καθέλκυσης των πλοίων του γκρεμισμένου Νεωρίου δυτικά των υφιστάμενων. Περισυλλέχτηκαν έφυδρα ξύλα, που δείχνουν να προέρχονται από τη ράμπα και εμφανίστηκαν δύο εγκάρσιες προς τους πλευρικούς τοίχους του Νεωρίου λιθοσειρές, σε χαμηλότερο επίπεδο από τη ράμπα, τις οποίες αποκαλύπτουμε τώρα και υπολογίζουμε να έχουμε ολοκληρώσει τις ανασκαφικές εργασίες, εκτός απροόπτου, το επόμενο δεκαπενθήμερο».
Η κα Τζιγκουνάκη διευκρίνισε πως συνολικά οι ανασκαφικές εργασίες, απ’ την αρχή τους πριν μερικούς μήνες έως και σήμερα, αφορούν σε έναν χρονικό ορίζοντα λιγότερο των δύο μηνών, σε μία τέτοια αρχική χωροθέτηση του έργου που η ανασκαφή είναι δεδομένη. «Τα στοιχεία που συλλέξαμε είναι πολύτιμα σε επίπεδο έρευνας και τεκμηρίωσης, αλλά και για τις μελλοντικές εργασίες αναστήλωσης των υφιστάμενων Νεωρίων», σημείωσε.
Σχετικά με τις εργασίες που εκτελούνται στο βυζαντινό τείχος και αν έχει προκύψει κάποιο νέο αρχαιολογικό εύρημα η κα Τζιγκουνάκη επεσήμανε στα “Χ.Ν.” ότι οι συναρμόδιες Υπηρεσίες, η 28 Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και η ΚΕ’ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, είναι υπεύθυνες κατ’ αρμοδιότητα για τον έλεγχο τυχόν ύπαρξης αρχαιοτήτων στις τομές.
Παράλληλα επεσήμανε ότι στη νέα τομή που διανοίχτηκε την Παρασκευή 13 Σεπτεμβρίου 2013, που αφορά στις καλωδιώσεις, αποκαλύφθηκαν δύο νεότεροι τοίχοι. «Καθώς, όμως, ο χώρος που πρέπει να σκαφτεί για τον αγωγό θα είναι διαστάσεων 1,30 μ. πλάτος και περί τα 4 μ. βάθος, η εκχωμάτωση θα μπορεί να συνεχιστεί υπό την επίβλεψή μας (ΚΕ’ Ε.Π.Κ.Α. και την 28η Ε.Β.Α.) μέχρι τη στάθμη των νεοαποκαλυφθέντων τοίχων και θα συνεχιστεί η ανασκαφή ελέγχου στα αναγκαία όρια, ώστε να μπορεί να ολοκληρωθεί άμεσα το έργο της Δ.Ε.Υ.Α.Χ.».
Η ίδια εξήγησε πως «έχουμε ελλείψεις όσον αφορά το προσωπικό και πολλά ανοιχτά μέτωπα, δεν είχε γίνει δε σχετικό μνημόνιο και αρχαιολογικό υποέργο εδώ και στα υπόλοιπα έργα που αναφέρομαι, αλλά η Δ.Ε.Υ.Α.Χ. είναι πρόθυμη να βοηθήσει ως προς τις εργασίες, όπως και στο αντίστοιχο έργο στο Νεώριο.
Στον χώρο του αντλιοστασίου εκτελούνται εργασίες αναστήλωσης στο τμήμα του βυζαντινού τείχους από το Γραφείο Οχυρωματικών Εργων που, όσον αφορά τα έργα των Χανίων, υπάγεται στη Διεύθυνση Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Αθήνα και θα πρέπει να μελετήσουν, όπως διαμορφώνεται, το θέμα ανάδειξης στο σημείο αυτό του αντλιοστασίου. Από πλευράς μας από τις δύο Εφορείες Αρχαιοτήτων θα εισηγηθούμε, όταν θα έχουμε σχετική πρόταση, για το τμήμα αυτό».
Τέλος, για τις τομές της οδού Μελχισεδέκ Δεσποτάκη, όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν βρεθεί σημαντικά ευρήματα Υστερομινωικής εποχής και αν είναι δυνατόν εκεί να κατασκευαστεί δεξαμενή του Δήμου για τις ανάγκες πυροπροστασίας της παλιάς πολης, η κα Τζιγκουνάκη απάντησε πως «στο πλάτωμα της οδού Μελχισεδέκ ανασκάφηκαν επάλληλα στρώματα που συνδέονται με την αδιάκοπη χρήση του χώρου στην παλαιά πόλη των Χανίων. Συγκεκριμένα έχουν έρθει στο φως στρώματα των νεότερων, μεσαιωνικών, αρχαίων ιστορικών χρόνων, ενώ η ανασκαφή σταμάτησε σε σημαντικά οικιστικά στρώματα των ύστερων μινωικών χρόνων».
Ωστόσο, η ίδια τόνισε πως «το έργο της πυροπροστασίας της περιοχής του κεντρικού τμήματος της παλιάς πόλης είναι πολύ σημαντικό. Η προστασία παράλληλα καθώς και η ανάδειξη των αρχαιοτήτων που αποτελεί έργο της Υπηρεσίας μας (ΚΕ’ Ε.Π.Κ.Α.) είναι επίσης σημαντική και γι’ αυτό και προσπαθούμε σε άμεση συνεργασία με τους εμπλεκόμενους Φορείς του Δήμου να βρούμε τη λύση που θα καλύψει και τα δύο ζητούμενα.
Οι δυσκολίες είναι μεγάλες, ωστόσο, κινούμαστε προς την κατεύθυνση αφενός να διατηρήσουμε και να αναδείξουμε, όπου είναι δυνατόν, τις αρχαιότητες και αφετέρου να καλύψουμε τις ανάγκες του τεχνικού έργου και τέλος να αποδώσουμε τον δημόσιο χώρο αναβαθμισμένο στους κατοίκους της περιοχής. Γίνονται κοινές προσπάθειες ώστε κατεπειγόντως να βρεθεί η εύρυθμη λύση που θα σέβεται τις αρχαιότητες και τις σημερινές ανάγκες των κατοίκων και δη όσον αφορά την ασφάλεια όλων, όπως για την περίπτωση των δεξαμενών πυρόσβεσης».
