Στις 15 Ιανουαρίου 2015 η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας ανακοίνωσε ότι εγκαταλείπει την υπεράσπιση του επιπέδου 1,20 ως ελάχιστη τιμή στην ισοτιμία ευρώ/ελβετικό φράγκο. Αμέσως μετά την ανακοίνωση η ισοτιμία άρχισε να υποχωρεί δραματικά, πιάνοντας στον ύπνο τους Dealers συναλλάγματος και μέσα σε λίγα λεπτά το ελβετικό φράγκο είχε ανατιμηθεί σε ποσοστό πάνω από 20% σε σχέση με το ευρώ και το δολάριο, κέρδη τα οποία διατηρεί μέχρι και σήμερα.
Οι Ελβετοί τραπεζίτες γνωρίζουν ότι το νόμισμά τους παραμένει ένα από τα λίγα νομίσματα διεθνώς, με πρώτο το δολάριο που χρησιμοποιείται σαν διεθνές αποθεματικό τόσο καλό, όσο σχεδόν, ο χρυσός. Βλέπουν όμως και την οικονομία της χώρας τους να βρίσκεται σε στασιμότητα για όλο το 2014 καθώς είναι αναγκασμένοι να αγοράζουν ευρώ, για να διατηρήσουν την ισοτιμία σταθερή ενώ η χρηματοπιστωτική κρίση στην Ευρώπη όλο και βαθαίνει. Η επαναφορά δυσμενών σεναρίων για την οικονομία χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η επιβράδυνση της κινεζικής, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας, η μεσοπρόθεσμη, αλλά μεγάλη πτώση της τιμής του πετρελαίου, οδηγεί τους παίκτες χαμηλού ρίσκου της αγοράς συναλλάγματος σε ασφαλή καταφύγια, ενώ τους παίκτες υψηλού ρίσκου απεγνωσμένα στην αναζήτηση υψηλών κερδών.
Δεν πρέπει να αγνοήσουμε επίσης ότι τα τελευταία χρόνια οι ελβετικές τράπεζες -με παραγεμισμένα τα θησαυροφυλάκια τους με πλάκες χρυσού, ευρώ και δολάρια- δεχόντουσαν ασφυκτικές πιέσεις από τις ελεγκτικές αρχές της Ευρώπης να δώσουν πληροφορίες για μεγάλους καταθέτες, οι οποίοι ήταν ύποπτοι για φοροδιαφυγή και για παράνομη έξοδο των κεφαλαίων τους σε τράπεζες στης Ελβετίας.
Συνεπώς με την ξαφνική αλλαγή στη στρατηγική της νομισματικής πολιτικής της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, την οποία με επιτυχία εφάρμοζε από τον Σεπτέμβριο του 2011, βάζει ουσιαστικά «τρικλοποδιά» στο ευρώ. Σπάζοντας τη «συμμαχία» με το ευρώ προεξοφλεί τις επόμενες κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία εξαναγκάζεται στη συνέχιση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης καθώς οι χώρες μέλη της συνεχίζουν να βρίσκονται αντιμέτωπες με σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Με αυτό τον τρόπο σπρώχνει το ευρώ ακόμα πιο χαμηλά και στέλνει το μήνυμα στις αγορές και στους μεγάλους επενδυτές ότι έχει το μοναδικό ισχυρό νόμισμα σε όλη την Ευρώπη, ενώ παράλληλα υπόσχεται μελλοντικά κέρδη σε όσους επενδύσουν στο νόμισμά της καθώς είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες η σταθερότητα της οικονομίας της Ελβετίας και των τραπεζών της.
Ο τραπεζικός κλάδος στην Ελβετία απασχολεί περισσότερο από το 6% του εργατικού δυναμικού της και αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης του Α.Ε.Π. της χώρας. Ετσι, οι Ελβετοί τραπεζίτες αισθανόμενοι ότι η πρωτοκαθεδρία τους στο παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα αρχίζει να κλονίζεται, αποφάσισαν να επιστρέψουν ξανά στον θρόνο τους ως «τραπεζίτες του κόσμου» σε καιρούς οικονομικής κρίσης και αβεβαιότητας.
*φυσικός Α.Π.Θ.,
MSc, Τμήμα Η.Μ.Μ.Υ Πολυτεχνείο Κρήτης,
υπ. Msc , Business Economics & Management, ΜΑΙΧ