Τρία χρόνια ἔχουν περάσει ἀπό τήν ὑπερφυῆ γέννησή Της, μία ἀκόμη ἀπόδειξη ὅτι τά ἀδύνατα παρ’ ἀνθρώποις, δυνατά παρά τῷ Θεῷ…
Καί ἰδοῦ σήμερα, “ὡς τριετίζουσα δάμαλις”, ὁδηγεῖται καί προσφέρεται ἀπό τούς ὑπέργηρους γονεῖς Της στό Ναό, ἐκεῖ ὅπου κατά τόν Ἅγιο Ἰωάννη τό Δαμασκηνό, “φυτευθεῖσα καὶ πιανθεῖσα τῷ Πνεύματι ὡσεὶ ἐλαία κατάκαρπος, πάσης ἀρετῆς καταγώγιον γέγονεν”.
Εἰσοδιάζοντας σήμερα ἡ τρίχρονη παιδούλα τῆς Ναζαρέτ στό Ναό, ὡς κατ’ ἀρχάς ἐκπλήρωση τοῦ τάματος τῶν γονέων Της, πού λυτρώθηκαν ἀπό τόν ὀνειδισμό τῆς ἀτεκνίας, ἐγκαινιάζει ταυτόχρονα καί τό μεγάλο κεφάλαιο τῆς σωτηρίας τοῦ πεπτωκότος ἀνθρώπου.
Ἡ εἴσοδός Της στό Ναό ἀποτελεῖ τό «προοίμιο τῆς μελλούσης πισκιάζειν αὕτη θείας χάριτος», ὅπως δηλώνει ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γερμανός, ὁ ὁποῖος προσθέτει: «Τίς ἔγνω τοιοῦτον πώποτε; Τίς εἶδεν ἤ τίς ἤκουσεν τῶν νῦν ἤ τῶν πάλαι, θῆλυ προσαγόμενον εἰς τά τῶν ἁγίων ἐνδότερα ἅγια;».
Ἡ τριετίζουσα ἀμνάς εἰσέρχεται καί ἀφιερώνεται στό Ναό, γιά νά ἀποβῆ «ὁ καινότατος καί καθαρώτατος καί ἀμόλυντος τόμος, οὐ χειρί γραφησόμενος, ἀλλά πνεύματι χρυσοθησόμενος», νά γίνει ἡ Ἴδια ὁ καθαρότατος Ναός τοῦ Σωτῆρος.
Ἡ Ἐκκλησία μας, μέ τό γνωστό ὕμνο τοῦ «Ἁγίου Κοσμά τοῦ Μελωδοῦ, Ἐπισκόπου Μαϊουμᾶ, τολμᾶ νά ἀποκαλεῖ τήν Θεοτόκο «Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβὶμ καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ». Δέν εἶναι σχῆμα λόγου, οὔτε λυρική ἔξαρση. Ὡς συνήθως, ἡ λατρευτική μας ποίηση μιλά γιά τά γεγονότα, τήν ἀλήθεια τῶν πραγμάτων: Ἡ θέση τῆς Θεοτόκου στό θεῖο σχέδιο τῆς καθολικῆς σωτηρίας ὄντως εἶναι ἀνώτερη καί ἀπό ἐκείνη τῶν ἀγγέλων, διότι οἱ ἄγγελοι, ὡς ἀσώματες ὑπάρξεις, δέν θά μποροῦσαν νά προσφέρουν τό σῶμα, τήν ὑλικότητα, γιά τήν πραγματοποίηση τοῦ μυστηρίου τῆς Σαρκώσεως.
Ἐνῶ ἡ Θεοτόκος, προσφέροντας τόν ἑαυτό της στόν Θεό, ἀξιώθηκε νά κυοφορήσει τόν ἴδιο τόν Δημιουργό, Ἐκεῖνον πού ἔπλασε καί τά Σεραφείμ καί τά Χερουβείμ.
Μία γυναῖκα, λοιπόν, πού γεννήθηκε μέσα στήν πτωτική ἀνθρωπότητα, μέσα στήν ἱστορία, διά τῆς θελήσεώς της ἀλλά καί ὅλου τοῦ βίου της, ἑλκύει τήν θεία χάρη, γίνεται συνεργός τοῦ Θεοῦ στό σχέδιο τῆς σωτηρίας.
Γίνεται ἡ νέα Εὔα, διά τῆς ὁποίας ἡ «ἀρά» τῆς πρώτης Εὔας, ἐκλείπει. Καί δι’ αὐτῆς γεννάται ὁ Νέος Ἀδάμ, ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός Λόγος, γιά νά διορθώσει τό σφάλμα τοῦ προπάτορος Ἀδάμ καί νά νικήσει τόν θάνατο γιά χάρη τοῦ ἀνθρώπου.
Γι` αὐτό καί ὁ Χρυσορρήμων Ἰωάννης, κατάπληκτος ἀπό τό μεγαλεῖο Της, προκαλεῖ τόν πιστό νά ἐρευνήσει καί νά βρεῖ παρόμοια θαυμαστή ὕπαρξη: “Οὐδὲν ἐν βίῳ οἶον ἡ Θεοτόκος Μαρία. Περίελθε, ὦ ἄνθρωπε, πᾶσαν τὴν κτίσιν τῷ λογισμῷ καὶ βλέπε εἰ ἐσὰν ἴσον ἢ μεῖζον της ἁγίας Θεοτόκου Παρθένου. Περινόστησον τὴν γῆν, περίβλεψον τὴν θάλασσαν, πολυπραγμόνησον τὸν ἀέρα, τοὺς οὐρανοὺς τῇ διανοίᾳ ἐρεύνησαν, τὰς ἀόρατους πάσας Δυνάμεις ἐνθυμηθῇ καὶ βλέπε ἐστὶν ἄλλο τοιοῦτον θαῦμα ἐν πάσῃ τὴ κτίσει;”.
Καί ὅλα αὐτά, παρ` ὅλον ὅτι ἐλάχιστες εἶναι οἱ ἐμφανίσεις της καί οἱ ἀναφορές τῶν Εὐαγγελίων στό πρόσωπό της. Τό μήνυμά της ἀνήκει στήν κατηγορία τῶν σημείων. Ἤδη ὁ Προφήτης Ἠσαΐας χρησιμοποιεῖ τή λέξη σημεῖο προφητεύοντας τήν Ἐνανθρώπηση: «διά τοῦτο δώσει κύριος αὐτός ὑμῖν σημεῖον ἰδοῦ ἡ παρθένος ἐν γαστρί ἔξει καί τέξεται υἱόν καί καλέσεις τό ὄνομα αὐτοῦ Ἐμμανουήλ» (Ησ. 7, 14). Τό ἴδιο καί ἡ Ἀποκάλυψη: «Καί σημεῖον μέγα ὤφθη ἐν τῷ ουρανώ, γυνή περιβεβλημένη τόν ἥλιον, καί ἡ σελήνη ὑποκάτω τῶν ποδῶν αὐτῆς, καί ἐπί τῆς κεφαλῆς αὐτῆς στέφανος ἀστέρων δώδεκα» (Απ. 12, 1). Σημεῖο ἀντινομικό, ἀναιρετικό τῆς λογικῆς τοῦ κόσμου, ἀφοῦ συνθέτει τήν παρθενία καί τήν μητρότητα: «Ἀλλότριον τῶν μητέρων ἡ παρθενία καί ξένον ταῖς παρθένοις ἡ παιδοποιία», ψάλλει ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας Κρήτης, καί καταλήγει «ἐπί σοί Θεοτόκε ἀμφότερα ᾠκονομήθη». Πρόκειται γιά ἕνα σημεῖο πού δόθηκε ἀπό τόν ἴδιο τόν Θεό.
Ἡ παρουσία, κατά ταῦτα, τῆς Θεοτόκου στή ζωή μας εἶναι σημεῖο, πού πρέπει νά ἀποκαλύψουμε καί νά κατανοήσουμε, σέ ὅλες τίς διαστάσεις του.
Καί πρῶτα-πρῶτα νά συνειδητοποιήσουμε ὅτι Θεοτόκος σημαίνει ὑποταγή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ: γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου ἤταν ἡ αὐθόρμητη καί ἄμεση ἀντίδρασή Της στόν ἀγγελικό χαιρετισμό! Χωρίς πώς καί γιατί ὑποτάσσεται στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἔστω καί ἐάν ἔτσι ἐξέθετε τόν ἐαυτό της στόν ὀνειδισμό ἤ καί τό λιθοβολισμό, πού ἀπειλούσαν κάθε ἀνύπανδρη μητέρα τῆς ἐποχῆς καί τῆς κλειστῆς κοινωνίας της.
Καρτερία, ὑπομονή καί ἀνδρεία: γεννᾶ τόν Θεάνθρωπο σέ ἕναν στάβλο μέσα σέ ἀνύπαρκτες συνθῆκες ὑγιεινῆς καί ἀνέσεως. Στή συνέχεια γίνεται πρόσφυγας στήν Αἴγυπτο, ἐπιστρέφει σέ πολύ φτωχικές συνθῆκες στή Ναζαρέτ καί συμπάσχει σέ ὅλους τούς ἐξευτελισμούς καί τό Πάθος τοῦ Υἱοῦ της, χωρίς ἕνα “γιατί σέ μένα” ἀπό τά χείλη Της νά ἀκουστεῖ. Καί ὅταν «κοφτερό σπαθί πέρασε ἀπό τήν καρδιά Της», ὅταν βρισκόταν κάτω ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Υἱοῦ της, παρά τό ἀνυπολόγιστο ψυχικό ἄλγος της, ὅταν ἔβλεπε τόν Θεό καί ταυτόχρονα σπλάχνο της, σταυρωμένο, δε λύγισε, ἀλλά στάθηκε δίπλα στό Σταυρό ὄρθια, ἀνδρεία καί ἀξιοπρεπής!
Μά πάνω ἀπ` ὅλα Θεοτόκος σημαίνει ἀγάπη διά θυσίας ἐνεργουμένη, θυσίας τοῦ ἑαυτοῦ μας γιά τούς ἄλλους.
Ὑποταγή, καρτερία, ὑπομονή, ἀνδρεία καί θυσία…
Ἀρετές θά λέγαμε καθαρά στρατιωτικές, πού πράγματι συνθέτουν τόν ἀνά τούς αἰῶνες χαρακτῆρα τοῦ Ἑλληνικοῦ στρατοῦ, ἀρετές, χάρη στίς ὁποῖες οἱ Ἔνοπλες Δυνάμεις τῆς Πατρίδος μας “χρυσοφόρων Μήδων ἐστόρεσαν τρόπαια”, ἀνέτρεψαν προβλέψεις καί δεδομένα, διέψευσαν βαθυστόχαστες ἀναλύσεις καί ἀπέδειξαν ὅτι “ἡ μεγαλοσύνη τῶν ἐθνῶν δέν μετριέται μέ τό στρέμμα, μέ τῆς καρδιᾶς τό πύρωμα μετριέται καί τό αἷμα”!
Ἡ Παναγία εἰσοδεύει σήμερα εἰς τά Ἅγια τῶν Ἁγίων καί μᾶς καλεῖ, ταπεινή Ὁδηγήτρια αὐτή, νά εἰσοδεύσουμε μαζί της, ὡς ἄτομα καί ὡς λαός, στά Ἅγια τῶν Ἁγίων τῆς πίστης καί τῆς παραδόσεώς μας, πού εἶναι ζυμωμένη μέ τά δάκρυα καί τήν παρουσία Της, ὥστε νά ἐξοδεύσουμε, ἐπιτέλους, ἀπό τή δίνη τῆς πολλαπλῆς κρίσεως, πού μαστίζει τόν τόπο μας, ρημάζει τίς ψυχές μας, σβήνει τίς ἐλπίδες μας, σκοτώνει τά ὄνειρά μας…
Σ’ αὐτήν ἄς στραφοῦμε σήμερα καί μαζί μέ τόν μεγάλο μας ποιητή Ἄγγελο Σικελιανό, γονατιστοί ἄς προσευχηθοῦμε:
Παρθένα μάννα, τό πικρό ποτῆρι
ὡς τήν στερνή τό ‘πιαμε στάλα· δράμε
ἐκεῖ, πού τά ἴδια σπλάχνα σου ξεσκίζουν.
Ἄνοιξ’ τό δρόμο, ἀκοίμητη, νά πάμε
ὅπου τουφέκι καί λιβανιστήρι.
Οἱ ἄρματωμένοι τούς ναούς φροντίζουν!
Στό ναό σου, ὅλος νά μπῇ ὁ στρατός σου, κάμε!
