Οι πολίτες, όπως κι οι μαθητές στο σχολείο, προσέρχονται στην αγορά του Δήμου για να διδαχθούν και να διδάξουν, να παρατηρήσουν συμπεριφορές, να δανείσουν και να δανειστούν πολιτισμό.
Αφορμή για το σημείωμα είναι το σχόλιο μιας μητέρας της οποίας τα παιδιά πιάστηκαν αδιάβαστα την περασμένη Κυριακή.
‘Δεν ψήφισαν!’ μου λέει με παράπονο.
‘Μήπως ήταν αδιάβαστοι;’ ρωτώ.
‘Τι εννοείτε; Τα παιδιά μου είναι μεγάλα, επιστήμονες επαγγελματίες…’.
‘Εννοώ μήπως δεν γνωρίζουν τις υποχρεώσεις τους για την πόλη μας; Μήπως δεν έχουν παρατηρήσει τις ανάγκες μας, τι έργα και τι ενέργειες απαιτούνται για να δημιουργήσουμε τα Χανιά του 21ου αιώνα;’.
Στη συνέχεια διαπιστώσαμε ότι οι αδιάβαστοι είναι πολλοί, καθένας με την δική του ισχυρή δικαιολογία.
Ας δούμε πως θα δικαιολογούσαν οι αδιάβαστοι την μη συμμετοχή τους στις εκλογές….
Οι ετερόφωτοι
‘Δεν γνωρίζω, δεν άκουσα, δεν είδα’, ομολογούν κάποιοι αδιάβαστοι που είχαν την ατυχία να ζήσουν σε περιβάλλοντα που δεν τους διέγειραν έγκαιρα. Δεν τους ξύπνησαν τη δημιουργικότητα τους όταν ήταν έφηβοι. Ευθύνη έχουμε όλοι. Μη έχοντας άλλη επιλογή μιμούνται συμπεριφορές προσπαθώντας να επιβιώσουν σε μια κοινωνία που αφήνει πίσω της όσους δεν προσαρμόζονται.
Αυτοί οι ετερόφωτοι μαθητές είναι δυστυχείς, αφού υποχρεώνονται να φοράνε μάσκες που δεν τους ταιριάζουν. Δηλαδή, να συμμετέχουν στα κοινά όχι με την κρίση τους, αλλά με την κρίση άλλων. Αφήστε που κάποιοι κάνουν λάθος και ψηφίζουν άλλους από αυτούς που τους υπέδειξαν.
Οι σκληρά εργαζόμενοι
Αδιάβαστοι είναι κι οι σκληρά εργαζόμενοι. ‘Δεν έχω χρόνο να ασχοληθώ με τα κοινά, ούτε για να ψηφίσω. Όταν θα πάρω σύνταξη σε καμιά 15νταριά χρόνια που θα έχω χρόνο, τότε ξανατηλεφώνησέ μου’. Αυτά σημείωσα πριν μερικές μέρες, ακούσιος ωτακουστής μιας τηλεφωνικής συνομιλίας στο κέντρο της πόλης.
Αδιάβαστοι εμφανίζονται κι οι λίγοι, οι καινοτόμοι, αυτοί που σκέφτονται διαφορετικά, σε ένα εντελώς άλλο μήκος κύματος από αυτό των κομματικών επιτελείων. Είναι αυτοί που θεωρούν ματαιοπονία, χάσιμο χρόνου να ασχοληθούν με ρηχές λογομαχίες.
‘Ας τους νέους να ασχοληθούν’ λένε.
Όλοι αυτοί δεν έχουν πεισθεί για την αναγκαιότητα της συμμετοχής τους στις εκλογές κι αποτελούν μια κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων.
Οι κοπανατζήδες κι οι ανεπίδεκτοι
‘Έκανα το καθήκον μου ψήφισα τον μπατζανάκη ενός ξαδέλφου’ μου λέει φίλος στο τηλέφωνο.
‘Συγχαρητήρια’ του λέω ‘δεν είσαι ο μόνος, άντε και στο επόμενο βόλι’.
‘Μπα, δεν θα πάω’ απαντά.
‘Μήπως είσαι ανεπίδεκτος;’ ρωτώ;
Και του εξηγώ ότι την εποχή των Μεδίκων, 15ος – 16ος αιώνας, η επιρροή που άσκησε η Β.Ιταλία σε διανοητές, ερευνητές και σε απλούς πολίτες ήταν τεράστια.
Χωρίς να ωραιοποιώ καταστάσεις, η πολιτιστική αναγέννηση των Χανίων είναι παράδειγμα για πολλές πόλεις κι αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που ελκύει.
Χρειάζεται κοπιώδης αποστασιοποίηση για να μην επηρεαστεί ένας Χανιώτης από το πολιτισμικό μας γίγνεσθαι.
Με την ευκαιρία ανεπίδεκτοι είναι κι όσοι δεν εκτιμούν την προσφορά επώνυμων συμπολιτών μας. Τους βλέπετε να μαϊμουδίζουν πάνω σε αγάλματα, κάγκελα, περιφράξεις, να ασχημονούν με φτωχά Ελληνικά και να περιφέρουν τη μοναξιά τους.
Συμπέρασμα
Οι σύγχρονες κοινωνίες χρειάζονται πολίτες που συμμετέχουν, γνωρίζουν πώς να βρίσκουν τα σωστά ερωτήματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πόλη τους.
Οι ενήμεροι πολίτες στις ανεπτυγμένες κοινωνίες γνωρίζουν ότι απαιτείται ανατρεπτική παρατήρηση, στοχευόμενη συνεργασία και πειραματισμός με επιτυχημένες δράσεις άλλων πόλεων για τη λύση πολλών προβλημάτων.
Η πόλη μας χρειάζεται μια κρίσιμη μάζα διαβασμένων πολιτών που θα ψηφίσουν την επόμενη Κυριακή.
• συγγραφέας, ‘Μαθαίνω εύκολα’, ‘Θυμάμαι εύκολα’
