Η περιβόητη κλιµατική αλλαγή είναι πλέον πραγµατικότητα και το κλίµα στον πλανήτη έχει ήδη αλλάξει, µεταποίθωντας και τον τελευταίο δύσπιστο για την γενικευµένη ατµοσφαιρική ρύπναση και τις ολέθριες συνέπειες.
Παρά το γεγονός των προειδοποιήσεων και των στόχων που τέθηκαν για µείωση εκποµπών του διοξείδιου του άνθρακα που δηµιουργεί το φαινόµενο του θερµοκηπίου από τις αρχές της δεκαετίας του΄90 (στην συνδιάσκεψη του Ρίο), παρά τις επισηµάνσεις για τις επιπτώσεις της αλλαγής του κλίµατος στην χλωρίδα και πανίδα, οι καταστροφικές πυρκαγιές είναι αυτές που έχουν κάνει την εµφάνισή τους τα τελευταία κυρίως χρόνια αλλάζοντας άρδην τα δεδοµένα για την αντιµετώπισή τους.
Τα τελευταία στοιχεία που έχουµε στην διάθεσή µας, µόνο αισιοδοξία δεν επιφέρουν. Και αυτό διότι όπως προανέφερα, οι αλλαγές είναι πολλές και καταστροφικές.
Η υπερθέρµανση του πλανήτη λοιπόν προκαλεί περισσότερες δασικές πυρκαγιές παγκοσµίως – και η εισερχόµενη ατµοσφαιρική ρύπανση απειλεί ολοένα και περισσότερους ανθρώπους.
Αυτά είναι τα ευρήµατα δύο µελετών στις οποίες συµµετέχει το Ινστιτούτο Potsdam για την έρευνα των επιπτώσεων του κλίµατος (PIK), που δηµοσιεύονται στο επιστηµονικό περιοδικό «Nature Climate Change».
Σύµφωνα µε την πρώτη µελέτη, η κλιµατική αλλαγή έχει οδηγήσει σε περισσότερες καµένες περιοχές τις τελευταίες δεκαετίες.
Την περίοδο 2003-2019 κάηκαν σχεδόν 16% περισσότερα δάση σε σύγκριση µε ένα σενάριο χωρίς κλιµατική αλλαγή, γράφει η οµάδα µε επικεφαλής τον Seppe Lampe από το Ελεύθερο Πανεπιστήµιο των Βρυξελλών.
Σύµφωνα µε τους ερευνητές, η Αυστραλία, η Νότια Αµερική, η δυτική Βόρεια Αµερική και η Σιβηρία επηρεάστηκαν ιδιαίτερα.
Συνολικά, η καµένη έκταση µειώθηκε κατά 19% κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ωστόσο, αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όλο και περισσότερες δασικές εκτάσεις χρησιµοποιήθηκαν για γεωργικούς ή άλλους σκοπούς. Ως αποτέλεσµα, υπάρχουν λιγότερες περιοχές που θα µπορούσαν να καούν.
Όµως, εκεί όπου εκδηλώνονται πυρκαγιές, η υπερθέρµανση του πλανήτη προκαλεί την καύση ιδιαίτερα µεγάλων εκτάσεων, σύµφωνα µε τη µελέτη.
Αν και η ζέστη και η ξηρασία από µόνες τους δεν προκαλούν πυρκαγιές, καθιστούν τα δάση πιο ευάλωτα σε αυτές και εξασφαλίζουν επίσης ότι οι πυρκαγιές τείνουν να είναι πιο σοβαρές.
«Η µελέτη µας δείχνει ότι από τη στιγµή που εκδηλώνονται πυρκαγιές, ο αντίκτυπος της κλιµατικής αλλαγής γίνεται ολοένα και πιο σηµαντικός µε ξηρότερες και θερµότερες καιρικές συνθήκες», αναφέρει η συν-συγγραφέας της µελέτης Chantelle Burton από το Κέντρο Hadley της Βρετανικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας στο Έξετερ σε σχετική ανακοίνωση.
Στη δεύτερη µελέτη, µια οµάδα µε επικεφαλής την Chae Yeon Park από το ιαπωνικό Εθνικό Ινστιτούτο Βιοµηχανικής και Επιστηµονικής Τεχνολογίας στην Τσουκούµπα διερεύνησε πώς τέτοιες πυρκαγιές βλάπτουν την υγεία.
Αυτό συµβαίνει επειδή οι πυρκαγιές παράγουν καπνό και συνεπώς λεπτή σκόνη, η οποία µπορεί να εισχωρήσει βαθιά στους πνεύµονες.
Σύµφωνα µε τη µελέτη, ο αριθµός των θανάτων που προκαλούνται από την ατµοσφαιρική ρύπανση που σχετίζεται µε τις πυρκαγιές παγκοσµίως αυξήθηκε από περίπου 46.400 ετησίως τη δεκαετία του 1960 σε περίπου 98.750 τη δεκαετία του 2010.
Με βάση τα αποτελέσµατα της πρώτης µελέτης, τη δεκαετία του 2010 περισσότεροι από 12.500 θάνατοι ετησίως λόγω της ατµοσφαιρικής ρύπανσης που προκαλείται από πυρκαγιές αποδίδονται στην κλιµατική αλλαγή. Στη δεκαετία του 1960, υπήρχαν περίπου 670 θάνατοι ετησίως, υπολογίζει η οµάδα. Περιοχές όπως η Νότια Αµερική, η Αυστραλία και η Ευρώπη επηρεάστηκαν ιδιαίτερα.
«Η έρευνά µας καθιστά σαφές ότι η κλιµατική αλλαγή αποτελεί ολοένα και µεγαλύτερη απειλή για τη δηµόσια υγεία, καθώς ο καπνός επηρεάζει συχνότερα και πυκνοκατοικηµένες περιοχές», εξηγεί η επικεφαλής συγγραφέας της µελέτης Park.
Ωστόσο, η µελέτη αναφέρει επίσης εξαιρέσεις στην γενικότερη τάση: σε ορισµένες περιοχές, όπως η Νότια Ασία, η αύξηση της υγρασίας λόγω της κλιµατικής αλλαγής οδήγησε σε λιγότερους θανάτους από πυρκαγιές.
Η ανάλυση είναι µια επιδηµιολογική µελέτη. Οι επιδηµιολογικές µελέτες προσδιορίζουν τη στατιστική σχέση µεταξύ παραγόντων κινδύνου, όπως η ρύπανση από αιωρούµενα σωµατίδια, και επιπτώσεων στην υγεία, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις.
Τέτοιες µελέτες δείχνουν συσχετίσεις και όχι αιτιώδεις σχέσεις, οπότε δεν λένε απαραίτητα κάτι για αιτιώδεις σχέσεις.
Το αποτέλεσµα είναι µια στατιστική εκτίµηση και όχι µια ακριβής ένδειξη των κλινικά προσδιορισµένων θανάτων. Η πραγµατική τιµή µπορεί να είναι υψηλότερη ή χαµηλότερη.
Τα αποτελέσµατα των δύο µελετών ταιριάζουν µε τα ευρήµατα µελέτης που δηµοσιεύθηκε την περασµένη εβδοµάδα από διεθνή ερευνητική οµάδα στο περιοδικό «Science».
Σύµφωνα µε τη µελέτη, οι πυρκαγιές έχουν µετατοπιστεί όλο και περισσότερο από τις τροπικές σαβάνες στα δάση.
Σύµφωνα µε την οµάδα µε επικεφαλής τον Μάθιου Τζόουνς από το Πανεπιστήµιο της Ανατολικής Αγγλίας στο Νόργουιτς, αυτά καίγονται πιο έντονα και έτσι απελευθερώνουν µεγαλύτερες ποσότητες επιβλαβούς καπνού.
Αυτό είναι που αποτελεί σηµαντική απειλή για τον άνθρωπο.