Κλωνιά βασιλικών και ματσάκια δυόσμων για τον Χαράλαμπο Μπουρνάζο τον Ελευθεροπολίτη… Αφιερωμένο στον και για χρόνια τακτικό και εκλεκτό συνεργάτη της εφημερίδας μας, Χαράλαμπο Μπουρνάζο, που έφυγε στις αρχές του φετινού Ιούνη για το άλλο ημισφαίριο της ζωής, το τελευταιό το με αρ. 98 (Ιουλ., Αυγ. Σεπτ. 2020) 16 σελίδων φύλλο της τρίμηνης περιοδικής έκδοσης των Αρμένων Αποκορώνου, “Ελευθερόπολις”. Στον Γέρω – Χαράλαμπο, τον Χαράλαμπο τον Ελευθεροπολίτη, τον Χ.Μπ., όπως συνήθως του άρεσε να υπογράφει τη “Ροδαρά” του, το “Γραμματσάκι” του και τις πάμπολλες άλλες ιστορικές και λογοτεχνικές συνεργασίες του. Οντως πρόκειται για ένα συλλεκτικό φύλλο. Απ’ αυτό κάποια απ’ τα πολλά κλωνιά των βασιλικών και τα ματσάκια των δυόσμων, που κατατέθηκαν στη μνήμη του.
«“Να πάω , παιδί μου Χαράλαμπε, στο χωριό, ν’ ακούσω το γέλιο των χωριανών μου”, έλεγε στον πατέρα μου η μάνα του η Ειρήνη, όταν την είχε φέρει στην Αθήνα. Και μου την επαναλάμβανε ο ίδιος την φράση αυτή, σαν έκφραση της υπέρτατης ευδαιμονίας. Στους Αρμένους, στο χωριό όπου γεννήθηκε, μεγάλωνε και πάντα επέστρεφε, εκεί όπου “ξυπνούσε του σώματος η μνήμη”. “Ενα κλωνί βασιλικό, ένα ματσάκι δυόσμο” – κάπως έτσι γράφω σήμερα εδώ δύο λόγια, στη μνήμη του Χαράλαμπου Μπουρνάζου. Του Μπάμπη. Του πατέρα μου. Προσπαθώντας να μεταφέρω κάτι, μια πνοή από όσα διηγούνταν- έργο δύσκολο, καθώς υπήρξε αφηγητής και ιστορητής δεινός», Στρατής Μπουρνάζος, ιστορικός ερευνητής.
«Σήμερα μετά τον Μπάμπη κλείνει ένας κύκλος της εφημερίδας και καταβάλλεται προσπάθεια να ανοίξει ένας νέος. Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρουμε. Του Μπάμπη του άρεσε στις νεκρολογίες που αποχαιρετούσε τους φίλους του και τους χωριανούς μας στην εφημερίδα μας, να αναφέρει τον στίχο του Σολωμού “το χάσμα π’ άνοιξ’ ο σεισμός, ευθύς εγιόμισ’ άνθη” αναφερόμενους στους διαδόχους του αποθανόντος. Θα χαρούμε πολύ και ευχόμαστε ο γιος του ο Στρατής να καλύψει “το χάσμα που αφήνει ο πατέρας του”», Γιάννης Σ. Τσακιράκης, εκδότης – διευθυντής της εφ. “Ελευθερόπολις”.
«Ο Μπάμπης Μπουρνάζος ήταν ένας άνθρωπος του πνεύματος, των γραμμάτων, της διανόησης, της έρευνας της ιστορίας αλλά και του αγώνα. Συμμετείχε αφιερώνοντας ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στην εποποιΐα του συναγωνισμού των ιδεολογιών. Ο Μπάμπης άνθισε όχι μόνο στο ειδυλλιακό περιβάλλον των Αρμένων με τα νερά να τρέχουν συνέχεια στις πηγές τους, κατευθείαν από τα Λευκά Ορη, αγκαλιά με το χωροχρόνο και τα μεγάλα Πλατάνια, αλλά άνθισε και στα ξερονήσια της εξορίας, εκεί στην ερημιά και τα χαράκια, ακόμη, και την ώρα των βασανιστηρίων», Σήφης Μιχελογιάννης, πρώην βουλευτής Χανίων.
«Ο ίδιος έζησε και ανατράφηκε στο ίδιο περιβάλλον, όπου στα χρόνια της επανάστασης του 1897 και της Κρητικής Πολιτείας, οι ναύαρχοι των Μεγάλων Δυνάμεων διασκέδαζαν την πλήξη τους, στο περίφημο εξοχικό που διατηρούσε στους Αρμένους ο πατέρας του Στρατής. Μπολιασμένος από τις μεγάλες αυτές στιγμές της Κρήτης και του έθνους κατάφερε αργότερα να ζωντανέψει με την απαράμιλλη πένα του και το επιστημονικό του λόγο μια πολυκύμαντη ιστορική περίοδο της Κρήτης. Μέχρι τότε οι ιστορικές επέτειοι της Κρήτης περιορίζονταν σε δοξολογίες και επιμνημόσυνες τελετές», Νικόλαος Εμμ. Παπαδάκης, γενικός διευθυντής Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών “Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος”.
«Υπηρξε σπουδαίος τοπικός λόγιος, ερωτευμένος με τη γλώσσα του ποιητή Βιτσέντζου Κορνάρου, από τον οποίο δανείστηκε τη ντοπιολαλιά, κατέκτησε τον σεβασμό και την αγάπη όλων, όσοι μπορούν να διακρίνουν τη σημασία και τη διάδοση της ιστορίας μας, θυσιάζοντας αμέτρητες ώρες από τη ζωή του στη μελέτη, τη διάδοση και τη διατήρηση των ιστορικών κειμένων της κρατικής ιστορίας, σατιρικών, λαογραφικών, θυμίζοντας τα ήθη και έθιμα του τόπου μας», Σοφία Ελευθ. Τερεζάκη, ταμίας του Συλλόγου Αρμενιανών Χανίων Αττικής “Ο Κριτοβουλίδης”.
Σημείωση: Στο προαναφερθέν φύλλο της αρμενιανής εφημερίδας “έχουν μπει” και ο επικήδειος που εκφώνησα για τον ξεχωριστό φίλο μου, και κάποια άλλα δημοσιεύματά μου γι’ αυτόν, με αφορμή το φευγιό του στα “Χανιώτικα νέα”. Και βέβαια κείμενα πολλών Αρμενιανών (του προέδρου του Συλλόγου Αρμένων Γιώργου Αβερκάκη, της Μαίρης Πριπάκη Κουντάνη και Γιάννη Μπουντέ) αλλά και άλλων όπως της Φωτεινής Σεγρεδάκη και του Κανάκη Γερωνυμάκη
Όταν διάβαζα κείμενα του κυρίου Μπουρνάζου χαιρόμουν γιατί διάβαζα πολύ σωστά Ελληνικά!