Mαθητές και µαθήτριες σχεδίασαν κόµικς µε ιστορίες για την κλιµατική και περιβαλλοντική κρίση
Περιπλανώµενοι σε θορυβώδεις κεντρικούς δρόµους και πυκνοκατοικηµένες γειτονιές της Αθήνας, µαθητές του Γυµνασίου και του Λυκείου σχεδίασαν και δηµιούργησαν τα δικά τους κόµικς για την κλιµατική αλλαγή και τις επιπτώσεις που αυτή φέρει στην περιοχή τους. Έχοντας µαζί τους τα µπλοκάκια, τα στυλό και τα µολύβια τους, παιδιά ηλικίας από 12 έως 16 ετών άρχισαν να παρατηρούν τις προκλήσεις της κλιµατικής-περιβαλλοντικής κρίσης προσπαθώντας να τις αποτυπώσουν σε χαρτί µπαίνοντας τα ίδια στη θέση των δηµοσιογράφων.
«Μα είναι ∆εκέµβριος, γιατί έχει έξω 26 βαθµούς Κελσίου; Γιατί κάνει τόση ζέστη; Γιατί υπάρχουν τόσα κλιµατιστικά;», ήταν µερικά από τα ερωτήµατα που έθεσαν στα δηµιουργικά τους κόµικς.
Το όλο εγχείρηµα ξεκίνησε γύρω στον Οκτώβρη και πρόκειται για µία δράση στο πλαίσιο του προγράµµατος Youth Climate Action Fund που υλοποιήθηκε από την Athens Comics Library µε την υποστήριξη του ∆ήµου Αθηναίων. Σε µία σειρά εργαστηρίων comics και δηµοσιογραφίας που πραγµατοποιήθηκαν, η Athens Comics Library συνεργάστηκε µε οµάδες εφήβων από το 60ο Γυµνάσιο Αθηνών και το ∆ίκτυο για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού εξερευνώντας πώς τα κόµικς µπορούν να αποτελέσουν εργαλείο ευαισθητοποίησης, εκπαίδευσης και ενηµέρωσης για σηµαντικά και επίκαιρα ζητήµατα της εποχής. Στόχος όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, η ιδρύτρια της Athens Comics Library, Λήδα Τσενέ, ήταν να ενεργοποιηθούν και να ευαισθητοποιηθούν νέοι άνθρωποι για την κλιµατική αλλαγή.
«Εδώ και πάρα πολλά χρόνια δουλεύουµε µε το µέσο των κόµικς και τα τελευταία χρόνια έχουµε λίγο πειραµατιστεί περισσότερο µε το πώς µπορεί να αποκτήσει και µια πιο δηµοσιογραφική προέκταση. Σκεφτήκαµε λοιπόν να προσεγγίσουµε νέα παιδιά, εφήβους που ζουν στη πόλη της Αθήνας και καθηµερινά βλέπουν την αλλαγή, είτε στο σχολείο τους, στη γειτονιά τους, στην πόλη τους και να κάνουν µαζί τους µια σειρά από εργαστήρια τα οποία συνδυάζουν τη δηµοσιογραφία µε τα κόµικς µε στόχο να φτιάξουν τις δικές τους ιστορίες γύρω από τη συγκεκριµένη θεµατική. Συνεργαστήκαµε µε το 60ο Γυµνάσιο Αθηνών, µε µια οµάδα παιδιών Γυµνασίου και µε µια οµάδα παιδιών από το εφηβικό στέκι του ∆ικτύου για τα ∆ικαιώµατα του Παιδιού. Όλη η δράση ήταν καθοδηγούµενη από τα ίδια τα παιδιά, εµείς απλά δώσαµε λίγο τις κατευθύνσεις, τους είπαµε κάποια πράγµατα για το πως µπορεί κάποιος να φτιάξει ένα κόµικ, πως κάνει έρευνα, τους δώσαµε κάποια εργαλεία και µέσα από αυτά τα εργαστήρια έφτιαξαν τις δικές τους ιστορίες αλλά κυρίως προβληµατίστηκαν, συζήτησαν, αντάλλαξαν απόψεις σκέφτηκαν λίγο παραπάνω πως θα είναι ο κόσµος σε µερικά χρόνια από τώρα», αναφέρει η κυρία Τσενέ.
Στη βόλτα της σε γειτονιές του κέντρου της Αθήνας η 15χρονη Χάνα από την Αίγυπτο και η 16χρονη αδερφή της Χεντ το πρώτο που αµέσως αντιλήφθηκαν ήταν η αυξηµένη θερµοκρασία. «Όταν κάναµε τη βόλτα µας, µας ρώτησαν αν κρυώνουµε, αν φοράµε µπουφάν ή όχι», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Χάνα και προσθέτει ότι το ερώτηµα αυτό αποτέλεσε έµπνευση για το δικό της κόµικ, συγκρίνοντας µάλιστα πώς ήταν η κατάσταση πριν κάποια χρόνια και πώς είναι φέτος. Από την πλευρά της η Χεντ παρατηρούσε ότι η έλλειψη πρασίνου στη γειτονιά της είναι κάτι παραπάνω από εµφανής.
«Βγαίνοντας µία βόλτα εδώ στην περιοχή του Ψυρρή αυτό που παρατήρησαν τα παιδιά ήταν ότι έχει πάρα πολλά κλιµατιστικά. Αυτό από µόνο του τους έκανε τροµερή εντύπωση και από εκεί ξεκίνησε µία κουβέντα για το γιατί χρειάζονται τόσο πολλά κλιµατιστικά, πόσο έχει ανέβει η θερµοκρασία τα τελευταία χρόνια. Μάλιστα, µία ιστορία είναι µε πρωταγωνιστή ένα κλιµατιστικό. Θα έλεγα ότι είναι κάτι που τούς απασχολεί γιατί το βιώνουν στην καθηµερινότητά τους. Παρά το γεγονός ότι όταν µιλάµε για κλιµατική αλλαγή πάντα µιλάµε µε όρους οι οποίοι είναι δυσνόητοι και έχουν και µία αρνητική ας πούµε διάσταση είτε συναισθηµατική είτε οτιδήποτε άλλο, στις ιστορίες αποτυπώνουν και µία αισιοδοξία που αυτό σηµαίνει ότι πιστεύουν ότι µπορούν να αλλάξουν τα πράγµατα και βλέπουν και τον εαυτό τους σαν µέρος αυτής της αλλαγής που είναι σηµαντικό. Άρα, λοιπόν, έχουµε µία αισιοδοξία µέσα στην αρνητικότητα του θέµατος», σηµειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυρία Τσενέ.
Σύµφωνα µε την υπεύθυνη των εκπαιδευτικών προγραµµάτων της Athens Comics Library Βασιλεία Βαξεβάνη, τα παιδιά στην αρχή της δράσης δεν είχαν αναρωτηθεί ποτέ τις επιπτώσεις της έλλειψης πρασίνου στην πόλη τους, ωστόσο όταν περιηγήθηκαν στις γειτονιές τους συνειδητοποιούσαν σιγά -σιγά ότι πραγµατικά επηρεάζονται 100%.
«Παρατήρησαν όλα αυτά τα περίεργα, απλά περίεργα που συµβαίνουν από το ό,τι πληµµυρίζει η περιοχή τους, από το ό,τι ζεσταίνονται πολύ το και ό,τι αυτή τη στιγµή που είναι ∆εκέµβριος, φοράµε κοντοµάνικο. Άρχισαν να καταλαβαίνουν ότι πρόκειται για µία καθηµερινότητα», αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κυρία Βαξεβάνη και προσθέτει ότι ένα ακόµη ενδιαφέρον στοιχείο στο όλο εγχείρηµα ήταν η χρήση των κόµικς σαν δηµοσιογραφικό εργαλείο. «Καλέσαµε τα παιδιά να παρατηρήσουν λίγο τις γειτονιές τους και να καταγράψουν µέσα από κόµικς τις εµπειρίες τους, τι βιώνουν, πώς το βιώνουν, πώς βιώνουν την κλιµατική αλλαγή τα ίδια στη ζωή τους. Η τέχνη των κόµικς είναι πολύ κοντά στη γλώσσα τους. Η οπτική επικοινωνία. Οπότε πολύ εύκολα µπήκανε µέσα στο πώς θα το φτιάξουν αυτό. Το να µπουν στο ρόλο του δηµοσιογράφου ήταν ένα δεύτερο επίπεδο δυσκολίας. Αυτό που προσπαθούσαµε να τους ενσταλάξουµε είναι ότι έχεις φωνή, έχει αξία αυτό που έχεις να πεις και µόνο το να κάνεις ερωτήσεις προκειµένου. Οπότε µπήκανε πολύ γρήγορα σε αυτό το ρόλο», επισηµαίνει η κυρία Βαξεβάνη και συµπληρώνει ότι µε την τριβή ξεκίνησαν να παρατηρούν όλο και περισσότερο χρησιµοποιώντας ακόµη και τις αισθήσεις τους όπως την όσφρηση.
Όπως εξηγεί η κυρία Τσενέ η έλλειψη πρασίνου και οι αυξηµένες θερµοκρασίες ήταν από τα συχνότερα ερωτήµατα των παιδιών κατά τη διάρκεια του πρότζεκτ. «Είναι κάτι που τους απασχολεί γιατί και το προαύλιό τους είναι περιστοιχισµένο από τσιµέντο», αναφέρει και τονίζει ότι ταυτόχρονα επεσήµαναν την ανάγκη για περισσότερα δέντρα, ανοιχτούς χώρους αλλά και δράσεις για τις υψηλές θερµοκρασίες.
Από την πλευρά τους η Χάνα και η Χεντ στέλνουν το δικό τους µήνυµα για την κλιµατική – περιβαλλοντική κρίση. «Είµαστε επισκέπτες σε αυτήν τη Γη. Όπως γεννηθήκαµε και είδαµε ότι η Γη είναι ωραία, να βοηθήσουµε και άλλη µία γενιά να το δει. Μην τη χαλάµε µε τις δράσεις µας», λέει η Χάνα, ενώ η Χεντ συµπληρώνει: «Μην χαλάσετε το περιβάλλον. Πρέπει να το σεβόµαστε».