Γράφει ο Φρειδερίκος Χριστόπουλος*
Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο θυμός είναι η αντίδραση του σώματος μας όταν νιώσουμε ότι έχουμε προσβληθεί ή και πληγωθεί. Ωστόσο, δεν είναι απαραίτητα κακός. Αποτελεί βασικό στοιχείο για την άμυνα και επομένως την ασφάλεια του εαυτού μας καθώς συντελεί ακόμα και στην απόφαση σημαντικών αλλαγών στη ζωή μας.
Όλα αυτά μπορούν να επιτευχθούν από τον καθένα μας, αρκεί να έχουμε τον αυτοέλεγχο και την επίγνωση για τις συνέπειες τυχόν πράξεών μας που μπορούν να προέλθουν από αυτόν. Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν μερικοί άνθρωποι οι οποίοι όταν υφίστανται σε κατάσταση θυμού, δεν σκέπτονται με βάση τη λογική, αλλά κινούμενοι από συναίσθημα καθίσταται αδύνατη η κατανόηση για το τί κάνουν εκείνη τη στιγμή. Έτσι, οι συνέπειες των πράξεών τέτοιου είδους, μπορούν να αποβούν μοιραίες και καταστροφικές και αυτό είναι κάτι το οποίο δυστυχώς αποδεικνύεται ολοένα και περισσότερο με την πάροδο του χρόνου.
Μία επιπλέον επίσης μορφή θυμού θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και αυτή της καταστολής αυτού καθώς και τη συγκράτηση του μέσα μας. Η <<μέθοδος>> αυτή θεωρείται ως επικίνδυνη μιας και είναι πιθανή η εμφάνιση ψυχολογικών και σωματικών συμπτωμάτων. Η τάση για άρνηση ύπαρξης θυμού από τον εαυτό μας, μπορεί να συμβάλλει στην αδυναμία λήψης αποφάσεων και πρωτοβουλιών, κάνοντάς μας έτσι να μην έχουμε τη δυνατότητα για υποστήριξη των δικαιωμάτων και ορίων μας.
Συγκριτικά, μεταξύ των δύο ακραίων περιπτώσεων θυμού, η πιο λογική προσέγγιση είναι η εκμάθηση και η σωστή χρήση αυτού. Γιατί, όσο περισσότερο μπορούμε να κατανοήσουμε το θυμό μας, τόσο καλύτερα θα τον χρησιμοποιήσουμε ακόμα και για την επίτευξη των στόχων μας. Και αυτό μπορούμε να το πετύχουμε με τον αυτοέλεγχο.
Θεωρητικά, ως Αυτοέλεγχος ορίζεται η ικανότητα ελέγχου παρορμήσεων, αντιδράσεων και η δημιουργία ορίων απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό καθώς καλείται ως μια μορφή πειθαρχίας. Είναι απαραίτητη δεξιότητα. Πρώτα από όλα, καθιστά το άτομο ήρεμο όταν είναι θυμωμένο καθώς του επιτρέπει να σκέφτεται λογικά και να μην προσβάλλει κάποιον άλλο που ενδέχεται να κάνει κάποιο λάθος. Γενικότερα, συμβάλλει ενεργά στην αποχή του ατόμου από καταστροφικές συμπεριφορές ή και πράξεις. Οι άνθρωποι, μαθαίνουν και χρησιμοποιούν τον αυτοέλεγχο από πολύ μικρή ηλικία. Ωστόσο, κάποιοι άνθρωποι, όσο μεγαλώνουν, δεν διαθέτουν αυτοέλεγχο ενώ κάποιοι άλλοι έχουν σε υπερβολικό βαθμό και η αλήθεια είναι ότι κανένα από τα δύο δεν είναι <<υγιές>>. Ενδέχεται να υπάρξουν σωματικές και ψυχικές επιδράσεις διαφόρου τύπου όπως η απομόνωση, το άγχος κτλ. Συμπληρωματικά, έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με υψηλό δείκτη αυτοελέγχου, τείνουν να είναι τελειομανείς καθώς είναι δύσκολο να ξεχωρίσουν, σε αντίθεση με αυτούς που δεν έχουν, μιας και ο χαρακτήρας τους και η συμπεριφορά τους, συνδέονται με τη σκληρή δουλειά. Και αυτό είναι κάτι που απαιτεί έλεγχο από μεριάς τους.
Η άλλη πλευρά όμως, εντοπίζεται αρκετά εύκολα και μπορεί να παρατηρηθεί σε άτομα τα οποία δεν διαθέτουν στόχους, κίνητρα καθώς υπάρχει και έλλειψη πειθαρχίας. Στην ομάδα αυτή, αναφέρονται τα άτομα με μηδαμινή θέληση για οποιαδήποτε δράση καθώς αυτά καθίστανται αδύναμα στη διατήρηση κάθε σχέσης που μπορεί να εμφανιστεί (ερωτική, φιλική, επαγγελματική).
Καταληκτικά, ο θυμός είναι ένα συναίσθημα το οποίο αν χρησιμοποιηθεί σωστά και στις περιπτώσεις που απαιτείται, τότε μόνο θετικά αποτελέσματα δίχως περαιτέρω αντιπαραθέσεις θα υπάρξουν. Και όλα αυτά, με τον κατάλληλο αυτοέλεγχο, ο οποίος παίζει καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση και διατήρηση της σωματικής και ψυχικής ηρεμίας. Γιατί εδώ αξίζει να τονιστεί ότι, οι άνθρωποι με καλό αυτοέλεγχο, είναι πιο ευτυχισμένοι και πιο χαρούμενοι!
* Πολυτεχνείο Κρήτης (Μ.Π.Δ)
