» Οι µνήµες ενός 86χρονου από τη ναζιστική θηριωδία του 1941
«Τη λέξη πατέρα δεν την είπα ποτέ, ούτε εγώ, ούτε τόσα παιδιά στο χωριό», µας λέει ο Χαρίλαος Μιχελάκης, ο οποίος έχασε τον πατέρα του Ηλία στην εκτέλεση στο Κοντοµαρί τον Ιούνιο του 1941. Ο πατέρας του, Ηλίας Μιχελάκης ήταν ένας από τους 23 που δολοφονήθηκαν από τους ναζί κατακτητές.
Παρότι έχουν περάσει χρόνια ο 86 ετών σήµερα κ. Χαρίλαος µαζί µε τον δραστήριο εφηµέριο του χωριού π. ∆ηµήτρη Κατσιαδάκη συγκεντρώνουν φωτογραφικό υλικό από τους εκτελεσθέντες (καθώς για ορισµένους δεν υπήρχαν) προκειµένου να το εκθέσουν στο χώρο του Πολιτιστικού Συλλόγου. Ήδη κατάφεραν και βρήκαν ένα έντυπο που βγήκε µεταπολεµικά µε φωτογραφίες και αναζητούν και άλλες.
Τι θυµάται όµως ο κ. Χαρίλαος από τις ηµέρες εκείνες; «Ήµουν 3 ετών, ήταν Ιούνιος και η οικογένεια µας θέριζε τα σπαρτά. Με είχαν σε ένα κιλίµι εκεί στο χωράφι κοντά στο δρόµο που ανεβαίνει στο χωριό και στο µυαλό µου έχει µείνει η εικόνα των αυτοκινήτων των Γερµανών να τον ανεβαίνουν. Τίποτα άλλο! Μου είπαν µετά πως επειδή ήµουν µικρός µε κρατούσε µια µεγαλύτερη γειτονοπούλα. Με πήγε στη µάζωξη των χωριανών εκεί που µάζευαν τους άνδρες και όταν οι Γερµανοί έδιωξαν τα γυναικόπαιδα ένας εξ αυτών τη χτύπησε µε το κοντάκι του όπλου του ρίχνοντας την πάνω σε ένα δέτη» αφηγείται ο κ. Χαρίλαος.
Ο πατέρας τους ήταν γεωργός µε ελιές και στάρι όπως οι περισσότεροι Κοντοµαριανοί. «Μεγάλη περιουσία δεν είχε γιατί ήταν πολλά αδέλφια, αλλά ζούσε την οικογένεια του. Στη Μάχη της Κρήτης πολλοί χωριανοί είχαν φύγει στα βουνά και µετά που τελείωσε γύρισαν στο χωριό γιατί ήταν εποχή που έπρεπε να γίνουν αγροτικές δουλειές. Εκεί τους µάζεψαν και στην αρχή νόµιζαν ότι θα τους έστελναν για αγγαρεία στο Μάλεµε, δεν φαντάζονταν κανείς ότι θα τους εκτελούσαν» σηµειώνει.
Κρατάµε µαζί µας το βιβλίο του Β. Μαθιόπουλου όπου παρουσιάστηκαν πρώτα επίσηµα οι φωτογραφίες της σφαγής στο Κοντοµαρί. Σε µια από αυτές ο κ. Χαρίλαος αναγνωρίζει το θείο του Νίκο Μιχελάκη. «Ήταν 47 ετών τότε αλλά επειδή είχε γένια και ήταν ταλαιπωρηµένος τον πέρασαν για µεγαλύτερο και δεν τον εκτέλεσαν» σηµειώνει.
ΤΑ ∆ΥΣΚΟΛΑ ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΧΡΟΝΙΑ
Για τους επιζώντες οι συνθήκες µετά τον πόλεµο ήταν κάτι παραπάνω από δύσκολες.«Το χωριό ερήµωσε , έπαθε µεγάλες ζηµιές . Οι γυναίκες δεν έβγαλαν ποτέ τα µαύρα, µόνο αυτά γνωρίσαµε εµείς! Και τη λέξη πατέρα δεν την είπα ποτέ, ούτε εγώ, ούτε τόσα παιδιά στο χωριό. Μεγάλες στερήσεις για να µεγαλώσουµε από νωρίς στα χωράφια και εµείς για να βοηθήσουµε τις ηρωίδες µάνες µας, γιατί ήταν ηρωίδες οι γυναίκες αυτές. Τα πρώτα χρόνια η µητέρα µου Στεφανία Μιχελάκη µαζί µε η σύζυγο του Ευριπίδη ∆ασκαλάκη είχαν πρωτοσταστήσει να κάνουν το µνηµόσυνο αλλά και το µνηµείο για τους εκτελεσθέντες στο χωριό. Με χίλιες δυσκολίες µάζευαν τα χρήµατα » είναι τα λόγια του κ. Μιχελάκη, που µέσα σε αυτές τις συνθήκες πάλεψε και κατάφερε να σπουδάσει και να γίνει δάσκαλος.
«Ένας άλλος θείος µου – ο Λευτέρης Γεωργακάκης – που ήταν οδοντίατρος στα Χανιά µε πήρε σπίτι του στο Γυµνάσιο και µε βοήθησε να σπουδάσω. ∆εν ξέρω τι θα έκανα αν δεν ήταν αυτός ο άνθρωπος τον οποίο σεβόµουν και αγαπούσα πολύ» υπογραµµίζει.
Το τελευταίο µας ερώτηµα έχει να κάνει µε τις Γερµανικές αποζηµιώσεις και το αίτηµα που συνεχίζει να υφίσταται από την Ελληνική κοινωνία. «Φυσικά και πρέπει να δοθούν, αυτό δεν το αποποιείται κανείς. Γιατί έγιναν εγκλήµατα και καταστροφές ανυπολόγιστες που ποτέ δεν αποζηµιώθηκε η χώρα µας» καταλήγει ο συνοµιλητής µας.