Πριν από λίγον καιρό ο γνωστός Κρητολάτρης Δάσκαλος, Κωστής Λαγουδιανάκης, έδωσε στη δημοσιότητα ένα σημαντικό έργο με τον τίτλο “Τση Κρήτης η πορπατηξά στη στράτα τσ’ Ιστορίας”.
Πρόκειται για μια έμμετρη ιστορία του Νησιού μας, 830! σελίδων στην πανέμορφη λαλιά του, την οποία ο συγγραφέας χειρίζεται με μοναδικό τρόπο.
Μέσα από τις σελίδες του ογκωδέστατου βιβλίου αναδεικνύεται ολοζώντανος ο λόγος του Σολωμού «Μήγαρις έχω άλλο στο νού μου πάρεξ ελευθερία και γλώσσα».
Η αγάπη για την ελευθερία είναι κάτι το επιθυμητό απ’ όλους τους ανθρώπους.Δεν είναι υπερβολή αν πούμε ότι για τον Έλληνα,φυσικά και τον Κρητικό( αφού στην Κρήτη αναφέρεται το βιβλίο) είναι κάτι παραπάνω από δυνατή επιθυμία.Είναι,όπως λέει ο ποιητής, βγαλμένη απ’τα κόκκαλά του τα ιερά.
Σε κάθε σελίδα του πολύτιμου βιβλίου παρουσιάζονται στη σωστή τους διάσταση οι γνωστοί πολυαίμακτοι και πολυαίωνοι αγώνες των ανθρώπων τούτου του τόπου για τη Λευτεριά και επιβεβαιώνεται ο φοβερός λόγος του ιστορικού: «Αυτή δεν είναι ιστορία παρά τ΄άγια πάθη…»
Γι’ αυτά τα «άγια πάθη» που τιμούμε εφέτος με τη συμπλήρωση των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821,παραθέτω ελάχιστους στίχους:
«Μάρτης τσ’ Ελλάδας λευτεριάς φωθιές κεντά και βάνει,
Και τσ’ επανάστασης φωθιά κι οθέ την Κρήτη πιάνει.
Κι η Κρήτη ’νεμπουκώνεται μες στη φωθιά και μπαίνει
και ας μην είχενε πολλά ξύλα να τη συμπαίνει….»
Ο πολιτισμός από την άλλη πλευρά που διαχρονικά καλλιεργείται στην Κρήτη,προ- βάλλεται κατ’ αξίαν από τον ευαίσθητο συγγραφέα-ποιητή.
Με περηφάνια μιλεί για τη γλώσσα, τη λογοτεχνία,τη ζωγραφική,τη μουσική του Νησιού. Εκτός του ότι χειρίζεται άψογα την κρητική «διάλεκτο» δημιουργεί και νέες λέξεις που κάνουν τον αναγνώστη να εκπλήσσεται με την ευρηματικότητά του.
Είναι πασίγνωστο ότι τα σημαντικά ή και άλλα γεγονότα συγκεκριμένων ανθρώπων ή λαών,δηλαδή η ιστορία τους γράφεται από τα πανάρχαια χρόνια και με στίχους.Αυτή τη μακρά παράδοση ακολουθεί και ο Κωστής Λαγουδιανάκης με το παραπάνω έργο του.
Γνώστης της ιστορίας της Κρήτης μας ο ίδιος και παθιασμένος με την πανέμορ- φη λαλιά της,έγραψε ένα βιβλίο στο οποίο όπως γράφει ο καθηγητής Χριστόφορος Χαραλαμπάκης «συνυπάρχουν αρμονικά ιστορία,γλώσσα και πολιτισμός, έννοιες αλληλένδετες που καθορίζουν την ταυτότητα σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο». Ο αναγνώστης του βιβλίου αν είναι Κρητικός μιας κάποιας ηλικίας θα ξαναζήσει μέσα από τη λαλιά των γεροντότερων όσα έχει περάσει τούτος ο ευλογημένος τόπος στο διάβα των αιώνων και αν είναι νέος θα εντυπωσιαστεί από το πάθος του συγγραφέα να διηγηθεί μ’ αυτόν τον πανέμορφο τρόπο τα μεγαλεία και τα παθήματα μας.
«Η Κρήτη στο πνεματικό δεντρό γερός του κλάδος
απού στσι σκοτεινούς καιρούς «Ελλάς είναι τσ’ Ελλάδος»
Αυτή η έγνοια του Λαγουδιανάκη για τον πολιτισμό δεν μένει σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο.Αρχίζει από τους πανάρχαιους χρόνους από τότε δηλαδή που όπως γράφει,
« Μινωϊκό πολιτισμό ξέκορφο στην Ευρώπη,
με Κνωσοριζοθέμελα δεν έχουν άλλοι τόποι» και
«Ρουκούνοι του πολιτισμού στο κρητικό το χτίρι
πάππου-τριπάππου στένουνε χορό και πανεγύρι…»
Και συνεχίζεται ως τις μέρες μας όπου ,
«Τση Κρήτης η πορπατηξά νάμι στην Ιστορία
γι’ αγώνες,για πολιτισμό,για την ελευτερία!!!»
Ο ποιητής-συγγραφέας ακολουθεί τη διαχρονική ιστορική πορεία του κρητικού λαού από τα Μινωϊκά χρόνια ίσαμε τις μέρες μας, και δεν αφήνει ασχολίαστο,με τον τρόπο του, κανένα από τα σημαντικά και αξιόλογα περιστατικά της Κρήτης. Δηλαδή με δυο λόγια προσφέρει στον αναγνώστη μια πλήρη εξιστόρηση τση «πορπατηξάς» του νησιού μας «στη στράτα τσ’ ιστορίας» με την αυθεντική γλώσσα του.Το πλούσιο γλωσσάριο βοηθά το νέο αναγνώστη στην κατανόηση κάποιων λέξεων που η λήθη του χρόνου τις έχει σκεπάσει και οι εκφραστικές «ζωγραφιές» του Κώστα Πατεράκη αποτελούν ένα επιπλέον συμπλήρωμα του λόγου και αναδεικνύουν πολλές πτυχές του έργου.Θερμά συγχαρητήρια.