Καθημερινά, ακούμε ή διαβάζουμε όσα δυσάρεστα προκαλούνται από ανθρώπινο χέρι υπό την επήρεια μέθης. Άλλες φορές, σοβαροί τραυματισμοί και θανατηφόρα τροχαία δυστυχήματα, άλλοτε ανεπανόρθωτοι καβγάδες ή/ και εγκλήματα κατά της ζωής. Η θετική και η αρνητική σημασία, λοιπόν, του κρασιού στην ανθρώπινη ζωή απασχόλησε και τους αρχαίους Έλληνες λογοτέχνες.
Έτσι, ο ποιητής Σιμωνίδης ο Κείος (556 – 468 π.Χ.) υποστηρίζει ότι η μέθη γέννησε την τέχνη του θεάτρου, καθώς ο πρώτος ηθοποιός ο Θέσπις (6ος αιώνας π.Χ.) από την Ικαρία της Αττικής ερμήνευσε το πρώτο του έργο σε κατάσταση μέθης την εποχή του τρύγου σε γιορτή του θεού Διονύσου.
Ο Αθηναίος φιλόσοφος και ιστοριογράφος Φιλόχορος (340 – 270 π.Χ.) σημειώνει ότι η οινοποσία δεν αποκαλύπτει μόνο το ποιόν του πότη, αλλά, επειδή κάνει τους ανθρώπους ελευθερόστομους, τους ωθεί να αποκαλύψουν και τι πραγματικά σκέπτονται για τους άλλους!
Ο φιλόσοφος και ρητοροδιδάσκαλος Ισοκράτης (4ος αιώνας π.Χ.), στον «Προς Δημόνικο» λόγο του (32), συγκρίνει τους μεθυσμένους με ακυβέρνητα αμάξια που παρεκκλίνουν της πορείας τους έως ότου καταστραφούν. Ο κωμωδιογράφος της Μέσης Κωμωδίας (4ος – 3ος αιώνας π.Χ.) Άλεξις γράφει ότι όσοι πίνουν πολύ μετατρέπονται σε φιλολόγους, δίνοντας ως παράδειγμα έναν ποιητή της εποχής του, που, αν δεν είχε πιει, δεν μπορούσε να εκφράσει το ταλέντο του.
Ενώ ο ιστορικός Ξενοφών (4ος αι. π.Χ., βλ. «Συμπόσιο») βάζει στο στόμα του πασίγνωστου δασκάλου του και φιλοσόφου Σωκράτη και εγκώμια για τη χρησιμότητα του κρασιού στον ανθρώπινο οργανισμό, αλλά και αναφορά και στις αρνητικές συνέπειες για τον άνθρωπο της οινοποσίας, ο ίδιος ο μέγας τραγωδιογράφος των κλασικών χρόνων Σοφοκλής (496 – 406 π.Χ.) αναφέρει, σύμφωνα με τον Αθήναιο (συγγραφέας των πρωτοχριστιανικών χρόνων, μας άφησε τους «Δειπνοσοφιστές»), ότι «η μέθη είναι φάρμακο κατά της δυστυχίας».
Το κρασί από τη Θάσο παινεύουν, όπως αναφέρει και ο Αθήναιος στους «Δειπνοσοφιστές» και ο ποιητής των ελληνιστικών χρόνων από τη Γέλα της Σικελίας, Αρχέστρατος, που έζησε και έγραψε, μεταξύ άλλων, το πολύστιχο γαστρονομικό ποίημα «Ηδυπάθεια», και ο μονόφθαλμος Αθηναίος κωμωδιογράφος και ιαμβογράφος Έρμιππος (ήκμασε περί το 432 π.Χ.), ο οποίος, στα έργα του, κορόιδευε τον Περικλή και έψεγε την Ασπασία ως ασεβή.
Για το κρασί στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων αφιερώνει, λοιπόν, ο Αθήναιος μέρος των «Δειπνοσοφιστών» (Α 25 f – 27 d, 28 d – 34 a και Β 35 a – 41a), ενώ στο ίδιο έργο του επικαλείται και το Μνησίθεο (γιατρός του 4ου – 3ου αι. π.Χ. απ’ την Αθήνα), ο οποίος είχε πει ότι οι ίδιοι οι θεοί επινόησαν τον οίνο για τους ανθρώπους ως μέγιστο αγαθό, αλλά μόνο για όσους τον μεταχειρίζονται σωστά και μετρημένα. Για όσους, όμως, πίνουν ανεξέλεγκτα και χωρίς μέτρο θα αποβεί επικίνδυνο.
Νωρίτερα, και ο Αλικαρνασσέας επικός ποιητής της εποχής των Περσικών πολέμων και μητράδελφος του ιστορικού Ηροδότου, Πανύασις (αρχές 5ου αιώνα π.Χ.) επισημαίνει ότι το κρασί είναι το καλύτερο δώρο των θεών προς τον άνθρωπο, γιατί με αυτό ταιριάζουν όλα τα άσματα, οι χοροί και οι καλές φιλίες. «Αυτό διώχνει από τις καρδιές μας όλες τις στενοχώριες, όταν πίνεται με μέτρο. Μα αν το μέτρο υπερβείς, τότε πλέον θα σε βλάψει και κακό θα σε βρει».
