Στις αρχές Νοεμβρίου 2020 πρόκειται να δημοσιευθεί έκθεση για έρευνα, σχετικά με το ανωτέρω θέμα. Το βασικό συμπέρασμα της έρευνας αναφέρει ότι «Το 77% των Ευρωπαίων ζητά σύνδεση των κονδυλίων της ΕΕ με το σεβασμό του κράτους δικαίου»1. Στο σχετικό δελτίο τύπου στις 20-10-2020 αναφέρεται ότι θα περιλαμβάνονται στην έκθεση και τα πρωτογενή δεδομένα. Και το ερώτημα αν τα κοινοτικά κονδύλια μπορούν να χορηγούνται αδιακρίτως σε κράτη όπως η Τουρκία, μου δημιουργεί περίεργες σκέψεις αντίθετες στους πολυπληθείς τουρκικούς εκβιασμούς, όχι μόνο με το προσφυγικό – μεταναστευτικό, αλλά και στις πρακτικές που είναι γνωστές πλέον για τις τεράστιες εμπορικές δοσοληψίες με τουρκοποιημένα προϊόντα,
Δεν είναι τυχαίο, πιστεύω ότι το ανωτέρω ποσοστό στην Ελλάδα και στην Κύπρο ανέρχεται σε 82% και 89% αντίστοιχα. Δηλαδή, σχεδόν οκτώ στους δέκα συμμετέχοντες στην έρευνα (77%) σε ολόκληρη την ΕΕ στηρίζουν την ιδέα ότι θα πρέπει να παρέχονται πόροι από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό στα κράτη μέλη μόνο υπό την προϋπόθεση της εφαρμογής των αρχών του κράτους δικαίου και της δημοκρατίας από την εκάστοτε εθνική κυβέρνηση. Σε 26 κράτη μέλη της ΕΕ, τουλάχιστον επτά στους δέκα ερωτηθέντες συμφωνούν με αυτή τη δήλωση. Αγνοώ τους λόγους της μη επέκτασης της έρευνας και σε αρκετά άλλα κράτη τα οποία προικοδοτούνται ισχυρά από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, θα περιμένουμε δε, να δούμε το πλήρες κείμενο της έρευνας, ώστε από τη μελέτη των υποθέσεων εργασίας να προκύπτουν αβίαστα τα δεδομένα που θέλουμε να μελετήσουμε.
Μερικά άλλα συμπεράσματα από την έρευνα αυτή του Κοινοβουλίου, αφορούν την αύξηση του προϋπολογισμού για την πανδημία – προτεραιότητα η δημόσια υγεία, ακολουθούμενη από την ανάκαμψη και την κλιματική αλλαγή. Φαίνεται ξεκάθαρα ότι η πλειοψηφία των πολιτών της ΕΕ στηρίζει αυτήν την προοπτική. Πάντως, φόβος επικρατεί στην ΕΕ, αν κρίνει κανείς ότι περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (54%) δηλώνουν ότι η δημόσια υγεία θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα, ακολουθούμενη από την οικονομική ανάκαμψη και τις νέες ευκαιρίες για τις επιχειρήσεις (42%), την κλιματική αλλαγή και την προστασία του περιβάλλοντος (37%), καθώς και την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις (35%). Τυχαία, η απασχόληση έχει μικρότερο ποσοστό!
Σημαντική είναι η διαπίστωση ότι σε 20 χώρες, η τρέχουσα κρίση τους έχει ήδη επηρεάσει. Στην Κύπρο και στην Ελλάδα, μόλις 9% και 10% αντίστοιχα των συμμετεχόντων δηλώνει ότι δεν θα επηρεαστεί το εισόδημά τους από την πανδημία. Η Κύπρος έχει το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετεχόντων που απάντησε ότι το εισόδημά τους έχει ήδη επηρεαστεί (57%), ακολουθούμενη από την Ελλάδα, την Ισπανία και τη Ρουμανία (55%).
Ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα και στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα
Δυο είναι τα βασικά συμπεράσματα του τελευταίου συμβουλίου περιβάλλοντος που έγινε στις 23 Οκτωβρίου 20201.
Ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα
Για το κλίμα, ο στόχος είναι η ΕΕ να καταστεί σταθερά ουδέτερη έως το 2050. Όμως, στο μεταξύ το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επιστρέψει στον στόχο μείωσης των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου για το 2030 στη σύνοδό του Δεκεμβρίου με σκοπό να συμφωνήσει σε έναν νέο στόχο (προφανώς στη βάση τηςτου παρόντος συμπεράσματος). Έπρεπε να συμφωνηθεί η ουσία για έναν ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, πράγμα που έγινε δυνατόν. Σημειώνεται ότι ο στόχος ουδετερότητας για το κλίμα το 2050 σε ολόκληρη την Ένωση πρέπει να επιδιώκεται συλλογικά από όλα τα κράτη μέλη.
Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030
Βαθειά ανησυχία για τον παγκόσμιο ρυθμό απώλειας βιοποικιλότητας εκφράστηκε από τους ευρωπαίους αξιωματούχους που τόνισαν την ανάγκη να μπει φρένο στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, στην κλιματική αλλαγή, στη ρύπανση, στα χωροκατακτητικά ξένα είδη και τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τη στεριά και τη θάλασσα. Πάντως γενικευμένη είναι η τάση και το αίτημα για πλήρη ενσωμάτωση των στόχων της βιοποικιλότητας σε άλλους τομείς όπως η γεωργία, η αλιεία και η δασοκομία και η συνεκτική εφαρμογή των μέτρων της ΕΕ σε αυτούς τους τομείς.
Η πανδημία Covid-19 μάς έδειξε για άλλη μια φορά τη θεμελιώδη σημασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας για την υγεία και την οικονομική και κοινωνική μας σταθερότητα. Η βιοποικιλότητα είναι η ασφάλεια ζωής μας: παρέχει καθαρό αέρα και νερό, τρόφιμα, δομικά υλικά και ρούχα. Δημιουργεί θέσεις εργασίας και μέσα διαβίωσης. Με την καταστροφή της φύσης υπάρχει επίσης ο κίνδυνος εκδήλωσης νόσων και πανδημιών. Η διάσωση της βιοποικιλότητας και η παγκόσμια διατήρηση της φύσης είναι το κλειδί για την πρόληψη νέων μολυσματικών ασθενειών.
Υπενθυμίζουμε ορισμένα γεγονότα σχετικά με τον στόχο της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα
Για να γίνει «ουδέτερο για το κλίμα» σημαίνει όσο το δυνατόν λιγότερη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αλλά σημαίνει επίσης αντιστάθμιση για τις υπόλοιπες εκπομπές.
Η Πράσινη Συμφωνία θα μας απασχολήσει στο εγγύς μέλλον
Η Πράσινη Συμφωνία είναι νέα, αλλά η δράση της ΕΕ για το κλίμα δεν είναι. Ορισμένα από τα μέτρα που περιλαμβάνει είναι:
• Επενδύσεις σε φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες,
• Υποστήριξη της καινοτομίας,
• Τεχνική βοήθεια στην ανάπτυξη καθαρότερων τρόπων μεταφοράς,
• Εξασφάλιση ότι τα κτίρια γίνονται πιο αποδοτικά ενεργειακά,
• Να καταβληθεί προσπάθεια διεθνώς για τη βελτίωση των προτύπων σε όλο τον κόσμο.
Βασικά, ο νόμος της ΕΕ για το κλίμα, ως μέρος της Πράσινης Συμφωνίας, θα κατοχυρώσει τον στόχο του 2050 στη νομοθεσία της ΕΕ.
Ωστόσο, ενώ η Πράσινη Συμφωνία καθορίζει έναν ολοκληρωμένο χάρτη πορείας για μετασχηματιστικές πολιτικές που στοχεύουν στην επίτευξη ουδετερότητας του κλίματος, η δράση για το κλίμα αποτελεί εδώ και πολύ καιρό την ατζέντα της ΕΕ.
Θετικά αποτελέσματα έχουμε στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Στη χρηματοδότηση της δράσης για το κλίμα, η ΕΕ επέδειξε την αποφασιστικότητά της να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή χρησιμοποιώντας το 20% του συνολικού προϋπολογισμού της μεταξύ 2014 και 2020 για τη χρηματοδότηση δράσεων που συμβάλλουν στον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Σημειώνουμε ότι η πολιτική που αναφερθήκαμε συνοπτικά δεν αφορά μόνο την περιβαλλοντική πολιτική αλλά κάθε πτυχή της ζωής μας.
1 https://www.europarl.europa.eu/news/el/press-room/20201016IPR89545/
2 https://www.consilium.europa.eu/en/meetings/env/2020/10/23/?utm_source=dsms-auto&utm_medium=email&utm_campaign=Environment+Council