Κρίση πανικού

Η λέξη πανικός προέρχεται από το θεό Πάνα, ο οποίος ήταν ο προστάτης των ποιμένων και αυτός που βοήθησε, σύμφωνα με το μύθο, τους Έλληνες στη Μάχη του Μαραθώνα, αφού με δυνατές και τρομακτικές φωνές, σκόρπισε τον πανικό στους Πέρσες, οι οποίοι υποχώρησαν. Στην απειλή που αισθάνθηκαν, λοιπόν, οι Πέρσες από το θεό, αντέδρασαν ενεργοποιώντας το αντανακλαστικό της φυγής. Έτσι, η αίσθηση του φόβου προετοίμασε το σώμα τους, με τέτοιο τρόπο ώστε να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο. Στη σύγχρονη κοινωνία, υπό συνθήκες έντονου στρες, συχνά πυροδοτούμε πολύ εύκολα το μηχανισμό αυτό, παρερμηνεύοντας τα ερεθίσματα, με αποτέλεσμα να βιώνουμε κρίσεις πανικού.
Πιο συγκεκριμένα, ως προσβολή πανικού ορίζεται η αγχώδης διαταραχή κατά την οποία το άτομο βιώνει επεισόδια ανεξέλεγκτου φόβου και άγχους χωρίς να υπάρχει αντικειμενική αιτία. Πρόκειται για μια διακριτή περίοδο έντονου φόβου και δυσφορίας, κατά την οποία εμφανίστηκαν ξαφνικά κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα: ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρέμουλο, αίσθημα ασφυξίας, πόνος στο θώρακα, αίσθημα «πνιξίματος», ναυτία, ζάλη, τάση για λιποθυμία, αίσθημα μη πραγματικού, φόβος απώλειας ελέγχου ή επερχόμενης τρέλας, φόβος θανάτου, παραισθήσεις, ρίγη ή αίσθημα ζέστης. Οι κρίσεις πανικού εκδηλώνονται απροσδόκητα, χωρίς προφανή λόγο, φτάνουν σε κορύφωση μέσα σε δέκα λεπτά και μπορεί να διαρκέσουν από μισή μέχρι και μία ώρα.  Μετά από μια κρίση πανικού, συχνά το άτομο παρουσιάζει τάσεις φυγής από το χώρο στον οποίο του συνέβη, αποφεύγει καταστάσεις που σχετίζονται με την κρίση, ενώ τη σκέφτεται συνέχεια και φοβάται ότι θα του ξανασυμβεί. Επίσης, μπορεί να ερμηνεύει συμπτώματα, όπως τρέμουλο από την κατανάλωση καφέ και ταχυκαρδία μετά από έντονη άσκηση, ως συμπτώματα πανικού. Η επαναλαμβανόμενη σκέψη και η παρερμηνεία των συμπτωμάτων κινητοποιούν το σώμα ώστε να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο, σκέψεις του τύπου «Θα πάθω καρδιακή προσβολή», «Θα χάσω το μυαλό μου», «Θα με δουν οι άλλοι και θα με κοροϊδέψουν», προκαλούν εντονότερες σωματικές αντιδράσεις (περισσότερη ταχυκαρδία ή εφίδρωση), τα συμπτώματα είναι αδύνατο να ελεγχθούν και η επικείμενη «καταστροφή» αδύνατο να αποφευχθεί.
Η κρίση πανικού μοιάζει με τρικυμία σε μια φαινομενικά ήρεμη θάλασσα, έρχεται ξαφνικά προκαλώντας έντονη ανησυχία για το πότε θα εμφανιστεί ξανά. Η ενημέρωση, ο εντοπισμός της σκέψης που πυροδοτεί τον πανικό, η αποσύνδεση του πανικού από διάφορες καταστάσεις, η θετική σκέψη, οι τεχνικές χαλάρωσης και ο έλεγχος της αναπνοής, μπορούν, αρχικά, να ξαναφέρουν την ηρεμία. Είναι πολύ σημαντικό όμως να ανακαλύψουμε και τα βαθύτερα αίτια που την προκάλεσαν. Στις εξωτερικές αντιδράσεις της κρίσης πανικού, μπορεί να προβάλλονται εσωτερικές συγκρούσεις, φόβοι και τραύματα, στα οποία δε θα δίναμε σημασία αν το σώμα μας δε «φώναζε» για βοήθεια.