Σε μία κατάμεστη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής, η πρώην πρόεδρος της Αργεντινής Κριστίνα Φερνάνδες ντε Κίρτσνερ μίλησε στο κοινό της Αθήνας, καταθέτοντας την εμπειρία της από τα 12 χρόνια διακυβέρνησης της χώρας της Λατινικής Αμερικής.
Μιλώντας από στήθους, χωρίς κείμενο, με λόγο διανθισμένο με πολλές προσωπικές εμπειρίες από την εποχή της διακυβέρνησής της, η Κίρτσνερ προκάλεσε σε πολλές στιγμές το αυθόρμητο και ειλικρινές χειροκρότημα του κοινού. Στην ομιλία της με τίτλο: «Κρίση της Δημοκρατίας και αγώνες για κοινωνική δικαιοσύνη: η εμπειρία της Λατινικής Αμερικής», η Κίρτσνερ απαρίθμησε τα γεγονότα και τις εμπειρίες που χαρακτήρισαν τα χρόνια της πολιτικής της σταδιοδρομίας και που ταυτίζονται με τα καθοριστικά χρόνια των αγώνων των εναλλακτικών κυβερνήσεων στη νοτιοαμερικανική ήπειρο. Η Κίρτσνερ ανατρέχοντας στην πρόσφατη ιστορία της χώρας της εξήγησε πως η Αργεντινή μετά τη δικτατορία κατέληξε στην οικονομική κατάσταση της χρεοκοπίας.
Κατά την ομιλία της, η Φερνάντες-Κίρτσνερ εξήγησε πως η Λατινική Αμερική και η Αργεντινή πιο συγκεκριμένη αποτέλεσε το εργαστήριο για τις νέες πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού, με κύριο μοχλό το ΔΝΤ.
Όπως τόνισε, οι νεοφιλελεύθερες οικονομικές προτάσεις που εισήγαγε στην χώρα της το ΔΝΤ κατέστρεψε τον παραγωγικό ιστό της Αργεντινής, δημιουργώντας μεγάλες αντιθέσεις και κοινωνικές αδικίες. Η πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, δημιούργησε μεγάλους αποκλεισμούς στην κοινωνία, και εκτόξευσε το χρέος της χώρας, το οποίο μαζευόταν από την εποχή της δικτατορίας.
Η Φερνάντες-Κίρτσνερ τόνισε πως ακόμη κι η Δημοκρατία που διαδέχθηκε την δικτατορία και η πολιτική της, δεν μπόρεσε να προσφέρει ανάπτυξη στη χώρα. Ιδιαίτερα στάθηκε στον τρόπο που συμπεριφέρθηκαν κι οι διάφορες ιδιωτικές Επενδυτικές Τράπεζες, που διαχειρίζονταν το εξωτερικό χρέος της χώρας.
Όπως τόνισε η πρώην πρόεδρος της Αργεντινής , το 2001 τα οικονομικά προβλήματα της χώρας επιδεινώθηκαν στο έπακρο και η τότε κυβέρνηση συμμαχίας δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Όμως το έτος 2003 υπήρξε κομβικό για την ιστορία των κρατών της περιοχής. Καίτοι ήταν φανερό πως ο νεοφιλελευθερισμός επικρατούσε στη Λατινική Αμερική, ταυτόχρονα άρχισε να κορυφώνεται και το κίνημα εναντίον αυτής της καταστροφικής τάσης, με την εκλογή ηγετών όπως ο Λούλα στη Βραζιλία, ο Ούγο Τσάβες στη Βενεζουέλα, ο Έβο Μοράλες στη Βολιβία και ξεκίνησε μία μορφή εναλλακτικής συνεργασίας και πολιτικής ενσωμάτωσης των λαών στις χώρες της Λ. Αμερικής, Μπορεί σε κάθε χώρα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κοινωνικής τούτης επανάστασης και αντίδρασης στον νεοφιλελευθερισμό να διέφεραν μεταξύ τους, όμως ο κοινός στόχος όλων αυτών των κινημάτων ήταν να υπάρξει κοινωνική δικαιοσύνη, δουλειά και εθνική κυριαρχία έναντι των ακραίων οικονομικών συμφερόντων που λεηλατούν τις χώρες.
Όταν το 2003 ο Νέστορ Κίρτσνερ ανήλθε στην εξουσία στην Αργεντινή , η ανεργία βρισκόταν στο 20% , ενώ δεν μπορούσαμε να καταφύγουμε στις αγορές, οι μισθοί κι οι συντάξεις ήσαν παγωμένοι και ίσχυε ο επονείδιστος νόμος για την αμνηστία των υπευθύνων της δικτατορίας, τόνισε. Στο σημείο τούτο, για να τονίσει ποια σημασία είχε αυτός ο νόμος για την ατιμωρησία των εγκλημάτων στην κοινωνία της χώρας, θύμισε ένα συγκινητικό παράδειγμα με τον Γάλλο πρόεδρο Ζακ Σιράκ. Ο Νέστορ Κίρτσνερ είχε επισκεφθεί το Παρίσι. Τότε ο Σιράκ του είχε πει: «Ξέρετε κάτι πρόεδρε, η γαλλική προεδρία δεν μπορεί να κατανοήσει πως ένας απαγωγέας και δολοφόνος Γαλλίδων μοναχών μπορεί να περπατά ατιμώρητος». Ο Κίρτσνερ τότε του είχε απαντήσει πως την επόμενη φορά που θα ξαναβρεθούμε δεν θα συμβαίνει το ίδιο.
Εάν ένα Κοινοβούλιο δεν μπορεί να τιμωρήσει όποιον καταλύει τη δημοκρατία και το κράτος, δεν μπορεί να ονομάζεται δημοκρατικό, τόνισε η Φερνάντες-Κίρτσνερ. Αυτή είναι η διαφορά από έναν νόμο για την αμνηστία και έναν νόμο για τη δικαιοσύνη στα θύματα.
Την περίοδο διακυβέρνησης του Νέστορ Κίρτσνερ και μετά σημειώθηκε μία εναλλακτική επανάσταση, γιατί πρώτα απ’ όλα είδαμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς. Ταυτόχρονα τέθηκε σ’ εφαρμογή ένα νέο μοντέλο πολιτικής ενσωμάτωσης στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής με την οικονομική συνεργασία των χωρών με προοδευτική κυβέρνηση και την Κούβα.
Ξεκίνησε ένας ενάρετος κύκλος στη χώρα, μείωση ανεργίας, ανασυγκρότηση κι αναδιάρθρωση της οικονομίας, δεν υπήρχαν οι διαδηλώσεις εναντίον του ΔΝΤ –γιατί με το εξωτερικό χρέος δεν μπορούσαμε να έχουμε δαπάνες για παιδεία.
Η Αργεντινή πλήρωσε μετρητά με αποθέματα της Κεντρικής Τράπεζας το χρέος στο ΔΝΤ και επέβαλε την απομείωσή του, με όποιο κόστος.
Θύμισε πως στην πρώτη του ομιλία στον ΟΗΕ, ο Νέστορ Κίρτσνερ, είχε ζητήσει από τον κόσμο να αφήσει την Αργεντινή να προοδεύσει, αντί να την πνίγει. Μία κυβέρνηση χωρίς κοινωνική πολιτική, χωρίς παιδεία, υποδομές δεν μπορεί να σταθεί, πρόσθεσε η πρώην πρόεδρος. Με την ευκαιρία, θύμισε τα κόλπα που μετήλθαν πολλές τράπεζες, διασπείροντας τα κρατικά ομόλογα του χρέους της Αργεντινής που κατακρατούσαν σε κοινωνικά ταμεία σε άλλες χώρες—όπως έπραξαν οι ιταλικές τράπεζες, που μετέτρεψαν τα αργεντίνικα ομόλογα σε επενδυτικά προϊόντα σε συνταξιοδοτικά ταμεία. Η Φερνάντες Κίρτσνερ έκανε επίσης μια λεπτομερή περιγραφή του τι συμβαίνει σήμερα στη χώρα της. Τόνισε ιδιαίτερα πως ο διάδοχός της, που δεν είχε κάνει καμία νεοφιλελεύθερη αναφορά στη διάρκεια της εκστρατείας του, πλέον εφαρμόζει ένα ακραίο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμα, που καταργεί όσες κατακτήσεις είχαν πραγματωθεί προηγουμένως. Ιδιαίτερη μνεία έκανε στον ρόλο των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης στη διαμόρφωση μίας πλασματικής εικόνας για την κατάσταση και στην επιρροή που ασκούν σε πολλούς τομείς της οικονομικής και θεσμικής πολιτικής.
«Ο ΝΕΟΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ
ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΔΙΑΡΡΗΞΕΙ
ΤΟΥΣ ΔΕΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ»
Η ίδια τόνισε εμφατικά πως πέρα από οικονομικό, ο νεοφιλελευθερισμός είναι ουσιαστικά πολιτικό σύστημα, που θέλει να διαρρήξει τους δεσμούς της κοινωνίας και να υποδουλώσει τους εργαζομένους σε μία ακραία φτώχεια και σε εργασιακή εξαθλίωση. Ο νεοφιλελευθερισμός είναι για τους πλουσίους, δεν είναι για τους λαούς αποφάνθηκε η πρώην πρόεδρος, γιατί υπηρετεί και παράγει πλούτο εις βάρος των πολλών. Μάλιστα, τόνισε πως ο νεοφιλελευθερισμός δημιουργεί τη φενάκη του καταναλωτισμού –ενός καταναλωτισμού παραπλανητικού όπως εκείνου που προκάλεσε την πτώση του Τείχους του Βερολίνου—αλλά τη στιγμή που κάποιος νομίζει πως δύναται να καταναλώσει ό,τι θέλει, αρχίζουν οι διακρίσεις, οι αποκλεισμοί κι η απόρριψη του μεγάλου μέρους του λαού.
Για να προοδεύσει ο φιλελευθερισμός, όπως κάνει ο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, αφαιρεί δουλειές και χρήματα από άλλους, από Λατινοαμερικάνους, ή μαύρους, στη χώρα, τους αποκλείει.
Η Φερνάντες-Κίρτσνερ αναφέρθηκε σε αυτό που αποκάλεσε “ελληνικό ζήτημα”, που για την ίδια αποτελεί ένα παράδοξο μείγμα. Η Ελλάδα κατέχει το μεγαλύτερο χρέος στον κόσμο, είπε, αλλά δεν μπορεί όπως εμείς να κηρύξει χρεοκοπία. Εμάς μας χρεοκόπησαν οι νεοφιλελεύθεροι κι οι πολιτικές τους, όμως εκείνοι που έφταιγαν μας κουνούσαν το δάκτυλο και μας έλεγαν ότι εμείς πρέπει να λύσουμε το πρόβλημα που εκείνοι δημιούργησαν.
Μιλώντας για τη χθεσινή επίσκεψή της σε κέντρο προσφύγων στον Ελαιώνα, όπου και μίλησε με τους πρόσφυγες, υπογράμμισε πως σκέφθηκε τους πρόσφυγες στην Κολομβία. Όπως τόνισε, της δημιουργήθηκε η εντύπωση πως αυτοί οι πρόσφυγες και διωγμένοι σε όλον τον κόσμο είναι η κατηγορία των αποκλεισμένων, που οι οικονομικές συνθήκες δημιουργούν. Και μάλιστα δημιουργούν όλο και περισσότερους. Όπως τόνισε η ίδια είμαστε εμείς οι λαοί που δημιουργούμε τις κατηγορίες του λαού και του μη λαού. Όμως εμείς ως κοινωνία πρέπει να συνενώνουμε και να συνθέτουμε κατηγορίες, εργαζομένους, φοιτητές, τις γυναίκες, που συνθέτουν το νόημα του λαού και των χωρών πέρα από τα οικονομικά συμφέροντα.
