Κρήτη, 1869

Το σχόλιο της αθηναϊκής εφημερίδας ΜΕΛΛΟΝ της 1.1.1869, αναφέρεται σε ανταπόκριση ιταλικής εφημερίδος για το πρωτοφανές κύμα φιλελληνισμού που κυριάρχησε στην μεγάλη υπερατλαντική Δημοκρατία της Αμερικής συνεπεία της τριετούς επικής εξέγερσης της Κρήτης (1866 – 1869), κατά της πανίσχυρης Οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Θυμίζει, εντόνως θα έλεγα, τα δρώμενα της εποχής μας, εις τα οποία, πάλιν, οι Τούρκοι, προσπαθούν να επιβάλουν -προκλητικά και βιαίως- την παρουσία, τους στα νερά που βρέχουν τις ανατολικές ακτές της Κρήτης.
Η ευρωπαϊκή και αμερικανική κοινή γνώμη της εποχής εκείνης, κατάπληκτη από την εξέγερση των Κρητικών, επίεζε, εντόνως και φορτικώς τις κυβερνήσεις της Ευρώπης και της Αμερικής, να συνδράμουν αποφασιστικά τους εξεγερμένους Κρήτες, έτσι ώστε να επιτύχουν την πολυπόθητη ένωση μετά της μητρός Ελλάδος.
Αλλά οι κυβερνήσεις της Δύσης παραμένουν, όπως ευστόχως τονίζει η αθηναϊκή εφημερίδα, στο στάδιο «της ασφαλούς θέσεως του εύχεσθαι».
Εκατοντάδες όμως Ευρωπαίοι προσέρχονται εθελοντικά στην Κρήτη και συνδράμουν ενόπλως την τιτάνια προσπάθεια των Κρητών, μεταξύ αυτών και ο θρυλικός κομμουνάρος Γουσταύος Φλουράνς “ο Ερυθρός Ιππότης” κατά τον Βίκτωρα Ουγκώ και «ο Ούγγρος Συνταγματάρχης Σοτφρίδος… ο εις τοσαύτας εν Κρήτη, ως υπαρχηγός του δευτέρου σώματος του γηραιού Πετροπουλάκη παρευρεθείς μάχας» […] (ΜΕΛΛΟΝ 4.7.1867).
Παραθέτω λοιπόν, επί λέξη, το σχετικό κείμενο της εφημερίδος ΑΙΩΝ, της 1.1.1869, κατά το οποίο: Κατά την “Ιταλίαν” (Φλωρεντίας) «Εν ταις ηνωμέναις κράτεσι της Αμερικής συνέστη κομιτάτον, όπως επηρέασ’ η το εν Ουασιγκτών Κογκρέσον υπέρ της ενώσεως της Κρήτης μετά της Ελλάδος. Ο πρόεδρος του Κομητάτου, εν επιστολή, κατακεχωρισμένη εν ταις αμερικανικαίς εφημερίσι, διαμαρτύρεται κατά της ιδέας, ότι ξένοςς προυκάλεσε και υπεστήριξε την Κρητικήν Επανάστασιν. Το Κομητάτον στηρίζεται επί δύο μεγάλων επιχειρημάτων υπέρ των ενεργειών του, ήτοι επί των υπό της Πόρτας παρεμβαλλομένων προσκομμάτων εις την ελευθεροπλοΐαν Δαρδανελλίων, και επί της μεταξύ Σταυρού και ημισελήνου πάλης. Ο “Κήρυξ” της Νέας Υόρκης διατρανεί, ότι το ζήτημα της Κρήτης πρέπει να συγκινήσει σύμπαντα τον Χριστιανισμόν, προ παντός δε τους πουριτανούς της νέας Αγγλίας. Κατά το δημοκρατικόν φύλλον, ουδέν ήττον πρόκειται ή περί νέας σταυροφορίας.
Πάντα ταύτα εισίν ευχάριστα και μέγιστον περιποιούσιν έπαινον εις τους εκδηλούντας τοιαύτα ευγενή αισθήματα· αλλ’ όμως ουδέν πείθει ημάς ότι θα μεταβάλωσι το παράπαν την πολιτικήν ενέργειαν των Αμερικανών, ή ότι θα εξέλθη η κυβέρνησις αυτών της ασφαλούς θέσεως του εύχεσθαι, όπως προβή εις έργα».