Απού φελά παντού φελά! Αυτή η παροιμία ήρθε κατ’ αρχάς στον νου μου ακούγοντας το βράδυ του προπερασμένου Σαββάτου, 25 Ιανουαρίου, τον και συνεργάτη της εφημερίδας μας, γνωστό και αγαπητό τοις πάσι δάσκαλο – λαογράφο Σταμάτη Αποστολάκη να μιλά με τον δικό του “χαριτωμένο” τρόπο στον φιλόξενο χώρο του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Χανίων (Νεώριο Μόρο) για τον ξεχωριστό δημοσιογράφο, κορυφαίο λαογράφο, διακεκριμένο συγγραφέα και αισθαντικό ποιητή Νίκο Ψιλάκη, στο πλαίσιο της παρουσίασης του τελευταίου για την ώρα “ψιλάκειου” άθλου, του μυθιστορήματος “Δύο φεγγάρια δρόμο”, που κυκλοφορήθηκε απ’ τις εκδόσεις “Καρμάνωρ”. “Ο Θεός έχει αγιάσει τα χέρια του Νίκου Ψιλάκη προς όφελος, μέγα όφελος, της Κρήτης στο σύνολό της, απ’ το ένα άκρο της ως το άλλο”, η σκέψη που έκανα προς το τέλος της εκδήλωσης, μετά από τη σεμνή τελετή της βράβευσής του, για το σύνολο του έργου του, από τον δήμαρχο Χανίων Μανώλη Σκουλάκη. Παίρνοντας… γραμμή απ’ την “καντουνάδα” φράση που χρησιμοποίησε στην ουσιαστικής ευαισθησίας παρουσίαση του βιβλίου που έκανε η και πρόεδρος του Συνδέσμου Φιλολόγων, πάνω απ’ όλα δασκάλα, Βαρβάρα Περράκη: “Η Κρήτη είναι υπόθεση ζωής για τον συγγραφέα”. Και βέβαια από τον απόηχο των αποσπασμάτων του βιβλίου που διάβασαν, τόσο συγκινησιακά, ο και καλλιτεχνικός διευθυντής του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Κρήτης, ηθοποιός Μιχάλης Αεράκης και η δικηγόρος – ερασιτέχνις ηθοποιός Ευαγγελία Νικάκη. Ο Νίκος Ψιλάκης συνεχίζει με τον δικό του διακεκριμένο και ταυτόχρονα διακριτό τρόπο, έχοντας την παγκρήτια αναγνώριση, το έργο που άφησαν ο Ιωάννης Κονδυλάκης, ο Νίκος Καζαντζάκης, ο Παντελής Πρεβελάκης και ο Γιώργης Μανουσάκης το τελικό μου συμπέρασμα, όπως, στο περίπου, το διατύπωσα, μιλώντας με κάποιους φίλους σ’ ένα απ’ τα “πηγαδάκια” που… ανοίχτηκαν στο τέλος της καθ’ όλα όμορφης αυτής εκδήλωσης, που οργάνωσε το ιστορικό βιβλιοπωλείο “ΠΕΤΡΑΚΗ” (πάντα άξιες κυρία Ηλέκτρα και κυρία Αναστασία!), τον συντονισμό της οποίας είχε η ραδιοφωνική παραγωγός Κάλλια Σωτηράκη. “Μοναστήρια και ερημητήρια της Κρήτης”. “Βυζαντινές Μνήμες της Κρήτης”, “Βυζαντινές εκκλησίες και μοναστήρια της Κρήτης”, “Ταξίδια και Έρευνες στην Κρήτη του 1850”, “Παραδοσιακή κουζίνα”, “Ο πολιτισμός της ελιάς και το ελαιόλαδο”, “Το ψωμί και τα γλυκίσματα των Ελλήνων”, “Ελαίας στέφανος”, “Οίνοψ πόντος”, “Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη”, “Ο κουτσός μας θεός” (ποίηση), “Κρητική Μυθολογία”, “Κρήτες θεοί” και τέλος “Δύο φεγγάρια δρόμο” (μυθιστόρημα) οι τίτλοι των βιβλίων του, που καλύπτουν χιλιάδες σελίδων, για να μείνω μόνο στο συγγραφικό του έργο και που από μόνο του προκαλεί δέος. Για το καθαρό δημοσιογραφικά επιφυλάσσομαι σε άλλη ευκαιρία…
Η Κρήτη υπόθεση ζωής για τον Νίκο Ψιλάκη (2)
“Απ τα Χανιά ’ν’ η ρίζα σου, Νικόλα το κατέχεις/ και σ’ αγαπούμε γκαρδιακά· το βλέπεις στη ματιά μας./ Ευχές εις το νοικοκυριό κι υγεία απ’ την καρδιά μας”. Με τούτο το νεοριζίτικο, ειδικά “ποιηθέν” για την περίσταση, καλωσόρισε στην αρχή της ομιλίας του ο Σταμάτης Αποστολάκης, εκ μέρους όλων μας στα Χανιά, τον Νίκο Ψιλάκη. “Τιμάτε ολόκληρη την Κρήτη με το έργο σας”, του είπε ο δήμαρχος Χανίων Μανώλης Σκουλάκης πριν του επιδώσει ένα “απλό τιμητικό δίπλωμα”, όπως είπε, δηλώνοντας ότι έχει εκπλαγεί με την αναγνωσιμότητα των βιβλίων του που κοσμούν τη Δημοτική μας Βιβλιοθήκη. “Σαν σε τιμά ο τόπος σου τιμά σε ο κόσμος όλος”, ανταπάντησε επί του προκειμένου ο έχων σφακιανές ρίζες Νίκος Ψιλάκης, που ειρήσθω εν παρόδω, έχει επίσης βραβευθεί για τον “πνευματικό του μόχθο” από την Ακαδημία Αθηνών και από τον Δήμο Ηρακλείου με το βραβείο “Νίκος Καζαντζάκης”. “Το δικό μας δεν είναι δικό μας”. “Καθένας από μας σηκώνει όλους τους άλλους”. “Η λευτεριά δεν είναι πέσε πίτα να σε φάω”. “Ο Θεός μας θέλει περήφανους”. “Η λογοτεχνία είναι μια ανάσα ελευθερίας”. “Η φαντασία δεν υποτάσσεται”. “Σας έδωσα λέξεις και μου δώσατε οκάδες καλοσύνη”. Κάποιες απ’ τις φράσεις του Νίκου Ψιλάκη κατά την αντιφώνησή του, έτσι όπως τις κατέγραψα στο μπλοκάκι μου. Κάθε μια και ο τίτλος μιας εύφημης μνείας σκέφτομαι, ενώ βλέπω να τελειώνει ο χώρος που έχω στη διάθεσή μου, δίχως να έχω γράψει ούτε μια αράδα για το “Δύο φεγγάρια δρόμο”, που έτσι και το αρχίσεις δεν σε αφήνει, αν δεν φτάσεις στην τελευταία, την 445 σελίδα του. Μένω χρεώστης…