Οι μεταφορές υπήρξαν ανέκαθεν η δύναμη και η αδυναμία της Κρήτης. Οι Μινωίτες κυριάρχησαν σε αυτές δημιουργώντας ένα θαυμαστό πολιτισμό απαλλαγμένο από το φόβο, στα μέτρα του ανθρώπου. Το νησί απετέλεσε διαχρονικά μήλο της Εριδος ακριβώς λόγω της προνομιακής του γεωγραφικής θέσης και κατά συνέπεια της δυνατότητας που έδινε στις μεταφορές.
Σήμερα διέπονται από κανόνες παραλόγου με αποτέλεσμα απίστευτη σπατάλη (ενέργειας, χρημάτων, χρόνου…) όπως π.χ. η μεταφορά προϊόντων από την Κρήτη στην Αθήνα, για να καταλήξουν από εκεί στα Δωδεκάνησα ή τα Κύθηρα. Για ποια αποκέντρωση μιλάμε όταν όλες οι μεταφορικές οδοί κοιτάζουν (σχεδόν) αποκλειστικά στην Αθήνα;
Βασικό πρόβλημα των κρητικών προϊόντων είναι η αύξηση του κόστους τους λόγω των μεταφορικών. Πόσο έχει αξιοποιηθεί το πλεονέκτημα της γεωγραφικής θέσης της Κρήτης για την ανάπτυξη μεταφορών (προϊόντων και επιβατών) προς τα κοντινά της νησιά (νότιες Κυκλάδες, Δωδεκάνησα) και την Πελοπόννησο; Έχομε συναίσθηση ότι η Β Αφρική απέχει από την Κρήτη όσο και ο Πειραιάς; Ότι η Τουρκία η Κύπρος, ο Λίβανος, το Ισραήλ, η Συρία είναι πρακτικά δίπλα μας; Ή δεν μπορούμε να πουλήσουμε εκεί χυμούς, φρούτα, κρασί, λάδι ή προϊόντα μεταποίησης από ελαφρές βιομηχανίες και βιοτεχνίες του νησιού;
Σε κάθε περίπτωση το πρόβλημα δεν λύνεται πετώντας δυο προτάσεις στον αέρα. Ούτε με τη σημερινή αντιμετώπιση που αποσπά και κοιτά να «πουλήσει» στους ιθαγενείς μεγάλα έργα: Αεροδρόμιο Καστελλίου είναι άλλο από τον Β.Ο.Α.Κ. και άλλο από το επιχειρούμενο ξεπούλημα του αεροδρομίου Χανίων… Οι κατηγορίες του ενός νομού προς τον άλλο να αποτελούν το πάγιο άλλοθι των αντίστοιχων πολιτικάντηδων.
Η λύση απαιτεί δημόσιο κεντρικό σχεδιασμό αντί του παρόντος σχεδίου που είναι «ότι πουν οι αγορές». Πρέπει να μπουν στην εξίσωση όλοι οι πιθανοί προορισμοί όπως και όλα τα πιθανά μέσα (αεροδρόμια, δρόμοι, λιμάνια, υδατοδρόμια) στη διαμόρφωση μιας πολιτικής που θα ξαναφέρει την Κρήτη στο επίκεντρο όπως υπήρξε διαχρονικά. Σχεδιασμός που θα πατά στις ανάγκες του νησιού και των ανθρώπων του, και όχι στις ορέξεις των κάθε λογής αρπακτικών εταιρειών, είτε αυτές ασχολούνται με τουρισμό είτε με την εκμετάλλευση των πόρων (φυσικών, παραγωγικών, μεταποιητικών) του νησιού. Αρπακτικές ορέξεις που, από τους ως σήμερα κρατούντες, παρουσιάζονται ως χάντρες και καθρεφτάκια για τους ιθαγενείς, βαφτίζοντάς τα μάλιστα «Ανάπτυξη».
Ο Braudel στις «Μνήμες της Μεσογείου» διαβεβαιώνει ότι αργά ή γρήγορα θα ξαναβρεθούμε εκεί. Θα αφεθούμε στη μοίρα, ή θα επιδιώξομε να πάμε εκεί συντεταγμένα και με σχέδιο; Αλλιώς διατυπωμένο, θα πάμε εκεί με βάση τα συμφέροντα του όποιου πονηρού μεσάζοντα ή τα συμφέροντα της κοινωνίας και του τόπου;
*υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος – Ριζοσπαστική Συνεργασία Κρήτης
