4. Αγώνες της Κρήτης
(Συνέχεια από το προηγούμενο)
Στη διαδρομή των αιώνων, η θαλασσοκράτειρα Κρήτη φτιαγμένη από το Θεό στο σταυροδρόμι πολιτισμών και τριών ηπείρων έγινε στόχος πολυάριθμων κατακτητών: Ρωμαίων, Ενετών, Αράβων, Τούρκων, Γερμανών. Κανείς δεν μπόρεσε να αλλοτριώσει, να υποτάξει και να αλλάξει την ταυτότητα και τη φυσιογνωμία του Κρητικού.
Θα ήταν πρέπον να απαριθμήσουμε τους αγώνες των Κρητικών κατά των ποικίλων επίδοξων κατακτητών, αλλά κάτι τέτοιο δεν κρίνεται εφικτό στα πλαίσια ενός πεπερασμένου ιστορικού σημειώματος. Στο παρόν σημείωμα, περιοριζόμαστε σε μια απλή επιγραμματική όσο και διαχρονική και μόνο παράθεση λίγων γεγονότων που καταδεικνύουν ωστόσο την ακατάλυτη συνέχεια της φυλής και που συνοψίζεται σε ένα απλό δίστιχο (μαντινάδα) κάποιου άγνωστου Κρητικού ριμαδόρου:
«Πάρε τα κρητικά βουνά και μέτρα πέτρα-πέτρα
σε κάθε πέτρα που θα βρεις κι ένα αγώνα μέτρα».
`Ετσι:
– Από την Κρήτη ξεκίνησαν 80 κρητικά καράβια και πήραν μέρος στην εκστρατεία κατά της Τροίας με ναύαρχο τον Ιδομενέα, γιο του Δευκαλίωνα και εγγονό του Μίνωα και με μαχητές από πόλεις της Κεντρικής Κρήτης (Κνωσό, Γόρτυνα, Λύκτο, Μίλητο, Λύκαστο και Φαιστό).
– Κατά την επιστροφή του Αγαμέμνονα από την Τροία, στην Κρήτη (σε περιοχή του σημερινού Καστελίου Κισάμου αγκυροβόλησε τα πλοία του). `Αφησε μάλιστα τη θυσία του προς την Κρητική θεά Βριτόμαρτι στην Πολυρρήνια μισοτελειωμένη, λόγω της στάσης των δούλων-κωπηλατών των πλοίων του και της πυρπόλησής τους από αυτούς. Το γεγονός έμεινε στην Ιστορία γνωστό ως «Κρητική θυσία», συνώνυμο κάθε περίπτωσης που διακόπτεται βίαια κάποια τελετή.
– Δεν έλειψε η Κρήτη και από την εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου με συμμετοχή Κρητών μαχητών. Ο Νέαρχος, ο ναύαρχος του στρατηλάτη στην εκστρατεία του στην Ασία, ήταν Κρητικός.
– Αναφέρεται ακόμη ότι Κρήτες τοξότες μισθοφόροι είχαν καταταγεί στο στράτευμα του Κύρου του νεότερου στην εκστρατεία του εναντίον του αδελφού του Αρταξέρξη.
– Κρητικοί (Σφακιανοί) ήταν οι τελευταίοι υπερασπιστές του Βυζαντίου.
– Η Επανάσταση του Δασκαλογιάννη κατά των Τούρκων κατακτητών και η θυσία του ήρωα αποτελεί την κορωνίδα της αυτοθυσίας και αυταπάρνησης της Κρητικής ψυχής.
– Η θυσία του Αρκαδίου θα μένει ορόσημο στους αιώνες και δείγμα του αδούλωτου Κρητικού φρονήματος.
– Η Θυμιανή Παναγία αποτελεί τη ζωντανή Βίβλο της σταθερής αποφασιστικότητας και προσήλωσης του Κρητικού στην Ιστορία του και στα πάτρια, από όπου και ξεκίνησε η Επανάσταση του 1821 στην Κρήτη.
– Ο Καγιαλές απέδειξε πως δεν καταλύεται εύκολα η Κρήτη, καθώς τα εθνικά σύμβολά της είναι ανθρωπόκορμα και ως τέτοια είναι αδύνατον να υποκύψουν στην όποια ξένη κακόβουλη επιθυμία που στρέφεται στην ακεραιότητα του νησιού.
– Η παρουσία των Κρητικών Εθελοντικών Σωμάτων ήταν έντονη και καταλυτική τόσο κατά τη διεξαγωγή του Μακεδονικού Αγώνα (1903-08) και των Απελευθερωτικών (των Βόρειων ελληνικών επαρχιών και των νησιών του Αιγαίου) Πολέμων (1912-13) όσο και κατά τη διεξαγωγή του Βορειο-ηπειρωτικού Αγώνα το 1914.
– Η ηγετική φυσιογνωμία του Μεγάλου Κρητικού Ελευθέριου Βενιζέλου δημιούργησε την Ελλάδα του σήμερα.
– Η Μάχη της Κρήτης άλλαξε τη ροή της Ιστορίας του σύγχρονου κόσμου.
Θα έπρεπε, «η Πατρίς ευγνωμονούσα» να είχε δώσει μεγαλύτερη διάσταση στο γεγονός. Από τοπική επετειακή γιορτή, θα έπρεπε να αποτελεί πανελλήνια περίλαμπρη επέτειο ανάλογη της διάστασης και της σημασίας της.
Επίλογος Αφιερώματος
Αυτή είναι η Κρήτη μας. Το νησί των θρύλων, του πολιτισμού, των παραδόσεων, των αινιγμάτων, του παραδειγματισμού, των αγώνων και των υψηλών ιδανικών. Η γενέτειρα του Δία, το νησί του Μίνωα, η κοιτίδα του Μινωικού-μήτρα του ελληνικού πολιτισμού, η πατρίδα του Θεοτοκόπουλου, του Δασκαλογιάννη, του Καζαντζάκη, του Βενιζέλου. Ο τόπος του ήλιου, του αγριμιού, της μαντζουράνας και του δίκταμου.
Στον ίδιο τόπο γεννηθήκαμε κι εμείς οι νέο-Κρήτες με βάρος την κληρονομιά αιώνων. Η Κρήτη που μας γέννησε, μας στήριξε, μας γαλούχησε εις τις αθάνατες αρχές της και τώρα αναμένει την ανταπόδοση από μέρους μας το ίδιο στοργικά όπως οι πρόγονοί μας, για να εξακολουθήσει να υπάρχει και όταν όλοι εμείς θα’χουμε φύγει. Για να εξακολουθήσει να υπάρχει και να ζει, να μένει πάντα η ίδια κι απαράλλαχτη στο διάβα των αιώνων, λεβεντομάνα Κρήτη. Ευθύνη για μας να την κρατήσουμε και να τη δώσουμε εις τις ερχόμενες γενιές ως ήταν και ακόμη καλύτερη με υπευθυνότητα, με γνώση της ευθύνης απέναντι στη Ιστορία της, τις παραδόσεις της, τη λεβεντιά της.
Νοιώθουμε ακέραια βαριά την ευθύνη καθώς, είναι ευθύνη να’σαι Κρητικός.
