Με την παρουσία του μακαριωτάτου αρχιεπισκόπου Κρήτης, κ. Ειρηναίου, στο εντυπωσιακό αμφιθέατρο του Σχολικού Συγκροτήματος “Στρογγυλό” του Δήμου Αγίου Δημητρίου, πραγματοποιήθηκε, το τριήμερο 16-17-18 Μαρτίου, το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο των Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων, με την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης και την ευγενική υποστήριξη του Δήμου Αγίου Δημητρίου, και βέβαια της άξιας δημάρχου του, κας Μαρίας Ανδρούτσου.
Με την είσοδο του αρχιεπισκόπου η χορωδία του κ. Παύλου Δασκαλάκη, με καταγωγή από τον Μύρτο Ιεράπετρας, είπε ένα γνήσιο παλιό ριζίτικο. Πριν αρχίσει η χορωδία, έπαιξε ο ίδιος τον όμορφο σκοπό με το θιαμπόλι του.
Από τη συντονίστρια κα Βομπιράκη έγινε μια μικρή εισαγωγή: «Το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων με θέμα “Κρητική Τέχνη και Πολιτισμός”, έχει γίνει παράδοση. Η εκπροσώπηση των Κρητικών Σωματείων στην περιοχή του Λεκανοπεδίου Αττικής αποτελεί υλοποίηση της ιδέας του Ελευθέριου Βενιζέλου, που ξεκινά από το 1928. Όταν το 1932 ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές, το όργανό αυτό ατόνησε, ώσπου το 1936 κλείνει οριστικά. Το 1984, μια ομάδα Κρητικών με πρωτοβουλία του Σωτήρη Αρετουλάκη, ξεκινά την διαδικασία ίδρυσης δευτεροβάθμιου Σωματείου. Από το 2000, πρόεδρος είναι ο Μανώλης Πατεράκης, με τα σωματεία που εκπροσωπεί να φτάνουν τα 252».
Η εκδήλωση ξεκίνησε με τον αρχιεπίσκοπο Κρήτης. «Με ιδιαίτερη χαρά έρχομαι από την Κρήτη. Ευρίσκομαι μαζί σας αυτή την ώρα της ενάρξεως του 3ου Συνεδρίου Πολιτιστικών Σωματείων. Χαιρετίζω με χαρά αυτό τον θεσμό των Πανελληνίων Συνεδρίων της Ομοσπονδίας σας, με τα οποία προβάλλεται ο πλούτος του πολιτισμού της Μεγαλονήσου μας Κρήτης. Σας ευχαριστώ κ. πρόεδρε για την τιμή να κηρύξω την έναρξη των εργασιών του Συνεδρίου σας, για μια ακόμη χρονιά… Είναι για μένα τιμή να είμαι κοντά σας. Μαζί με όλους τους ανθρώπους, τους επιστήμονες, τους ανθρώπους που παράγουν πολιτισμό, και γράφουν ιστορία, σε όλες τις πτυχές της ανθρώπινης ζωής… Είναι αδιαμφισβήτητη αλήθεια πως η Κρήτη ταυτίζεται με την ιστορία και τον πολιτισμό… Με τις σκέψεις αυτές, κηρύσσω την έναρξη των εργασιών του 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Πολιτιστικών Κρητικών Σωματείων».
Ακολούθησε χαιρετισμός και ευχαριστίες από τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας κ. Μανώλη Πατεράκη.
«Σας καλωσορίζω στο 3ο Συνέδριο της Ομοσπονδίας μας “Κρητική Τέχνη και Πολιτισμός”. Μας δίνεται η ευκαιρία κάθε χρόνο ν’ αποδείξουμε διαφορετικά θέματα της τέχνης και του πολιτισμού, καθώς και των προβλημάτων της Κρήτης, από ειδικούς, τους οποίους ευχαριστώ από καρδιάς! Το φετινό συνέδριο είναι αφιερωμένο σε μια μεγάλη μορφή της τέχνης, τον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο, για τον οποίο θα μιλήσουν εξαίρετοι εισηγητές. Επιπλέον, εφέτος, θα τιμηθούν και δυο κορυφαίοι της Κρητικής Μουσικής. Ο Θανάσης Σκορδαλός και ο Κώστας Παπαδάκης – Ναύτης».
Ακολούθησαν σύντομοι χαιρετισμοί από τους: Εκπρόσωπο του περιφερειάρχη Κρήτης κ. Αρναουτάκη, της δημάρχου Αγ. Δημητρίου κας Μαρίας Ανδρούτσου, του κ. Στέλιου Μαμαλάκη, προέδρου Κρητών Αγ. Δημητρίου, του υπουργού κ. Σπίρτζη, της βουλευτού Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ κας Βαγιωνάκη, του πρώην υπουργού κ. Κώστα Χατζηδάκη, του κ. Κουτουλάκη από την Ενωση Κεντρώων και του δημάρχου Δάφνης.
Ολόκληρο το Συνέδριο χωρίστηκε σε 12 Συνεδρίες:
– Εναρκτήρια Συνεδρία “Η Οικουμενικότητα του El Greco”
– 1η Εκκλησιαστικοί Ύμνοι και Ψαλμοί της Κρήτης
– 2η Ζωγραφική – Τέχνη στην Κρήτη
– 3η Ποίηση – Λογοτεχνία – Στιχογραφία στην Κρήτη
– 4η Κρητικός Κλήρος στην Ιστορία της Κρήτης
– 5η Μουσική στην Κρήτη
– 6η Ναύτης (1920-2003) & Σκορδαλός (1920-1998)
– 7η Βραβεύσεις και μουσικά αφιερώματα
– 8η Παρουσιάσεις από προέδρους Συλλόγων
– 9η Εκκλησιαστικοί εορτασμοί & παραδόσεις
– 10η Θρησκευτικός τουρισμός στην Κρήτη, σήμερα
– 11η Μνήμη και Χρέος – Δικαίωση & Αποζημίωση.
Ηταν εντελώς αδύνατη η κάλυψη όλων των εισηγητών, που υπερέβαιναν τους 40, έστω και με μικρά αποκόμματα, από τα οποία βέβαια δεν θα έβγαινε κάποιο νόημα. Ετσι επέλεξα, κατά τη γνώμη μου, στην εναρκτήρια Συνεδρία την “Οικουμενικότητα του El Greco”, που είναι και τιμώμενη προσωπικότητα στο Συνέδριο με πρώτη εισηγήτρια την κα Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα, ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, δ/ντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, με θέμα “Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Ενας Ζωγράφος Διανοούμενος”.
Η επιλογή της κας Λαμπράκη-Πλάκα, ήταν κατά τη γνώμη μου, ευστοχότατη! Η κα Λαμπράκη-Πλάκα, χρόνια τώρα, δ/ντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, κατόρθωσε να φέρει στην Ελλάδα έργα του El Greco και να κάνει το 2000 την έκθεση, για να τη δουν πάνω από 618.000 Ελληνες. Επίσης, πρωτοστάτησε για να μαζευτεί το ανάλογο χρηματικό ποσό, και να αγοραστούν δύο έργα του El Greco. Η σχέση της με τον El Greco, θα έλεγα φθάνει στα όρια της λατρείας.
Η εισήγησή της, διήρκεσε περίπου μία ώρα, όμως το ακροατήριο την άκουγε με μεγάλη προσοχή, αν και η ώρα ήταν λίγο περασμένη.
Επέλεξα μερικά κομμάτια:
«Οταν τον Ιανουάριο του 2000 φιλοξένησε η Εθνική Πινακοθήκη την έκθεση “El Greco. Ταυτότητα και μεταμόρφωση”, ο τίτλος ήταν δηλωτικός γιατί η ταυτότητα του Greco είναι η κρητική του ταυτότητα. Η μεταμόρφωσή του ήταν η Οικουμενικότητά του, για την οποία μιλάμε σήμερα. Οταν έφυγε από την Κρήτη 25 χρονών, ήταν ήδη ένας ζωγράφος της Κρητικής Σχολής, απόλυτα διαμορφωμένος. Το ταξίδι που έκανε δεν ήταν μόνο γεωγραφικό, μα ταξίδι πολιτισμών. Εφυγε από έναν πολιτισμό του Βυζαντίου και πήγε σε έναν πολιτισμό της Αναγέννησης. Και θα μυηθεί σ’ αυτό τον πολιτισμό… Από τη Βενετία θα πάει στη Ρώμη, και από κει στο μακρινό Τολέδο. Εκεί θα κάνει τη σύνθεση της παράδοσης που κουβαλάει και του πολιτισμού που βίωσε στη διαδρομή και θα μας δώσει τον αμίμητο, τον μοναδικό Greco, που θαυμάζει η ανθρωπότητα! Εμείς οι Ελληνες καταλαβαίνουμε τις φιγούρες του Greco. Αυτό είναι το πειστήριο, του πόσο μέσα του παρέμεινε Βυζαντινός. Αυτές οι φιγούρες οι αποπνευματοποιημένες, μόνο αν σκεφτούμε την καταγωγή της Τέχνης του από το Βυζάντιο, μπορεί να κατανοηθούν».
Ο δρ Μηνάς Τσικριτσής είναι ερευνητής Αιγαιακών Γραφών και πρόεδρος στον “Μινωικός Πολιτισμός και γραφές”. Διδάσκει δωρεάν μινωική γραφή (Γραμμική) στο Ηράκλειο. Σε μια μικρή κουβέντα που κάναμε κατ’ ιδίαν με εντυπωσίασε ιδιαίτερα για τις γνώσεις του γύρω από τη Μινωική γραφή. Μάλιστα, όταν του ζήτησα να μου γράψει το όνομά μου στην Γραμμική γραφή, ευχαρίστως το δέχθηκε. Περισσότερο εντυπωσιάστηκα όταν έμαθα τη σχέση της μέλισσας και του Δία (Θεού και πλανήτη).
«Η μέλισσα που οι Μινωίτες την έλεγαν “ΣΙΜΑ”, εμφανίζεται στα Μινωικά ευρήματα, σε τρία χρυσά κοσμήματα Στη μέλισσα των Μαλίων, στο Βρετανικό Μουσείο και στην Ελεύθερνα. Και στις τρεις περιπτώσεις, η μέλισσα έχει κοκκιδώσεις που έχουν ένα αστρονομικό γεγονός. Οι Μινωίτες είχαν έντονη αστρονομική γνώση -πολύ προχωρημένη. Ο αριθμός των κοκκιδώσεων – χαραγματιές, ταυτιζόταν με την κίνηση του πλανήτη Δία. Οι χαραγματιές – κοκκιδώσεις, είναι και στις τρεις περιπτώσεις ίδιες 399 και 118. Μάλιστα, η μέλισσα των Μαλίων, έχει όλη την οντογενετική εξέλιξη της Μέλισσας…»
Στο τέλος του Συνεδρίου, προσφέρθηκε πλουσιοπάροχο γεύμα, πλαισιωμένο με κρητική μουσική και χορούς από διάφορα Σωματεία Κρητών..
