Λάθη των πλανηταρχών

Η Μόσχα με την προσάρτηση της Κριμαίας, που έθεσε υπό αμφισβήτηση τη διευθέτηση των διαφορών Ανατολής – Δύσης, θέλησε να ανατρέψει το status quo μετά τον τερματισμό του ψυχρού πολέμου.
Στόχος του Πούτιν ήταν να επεκτείνει την επιρροή της Ρωσίας στις χώρες που κατείχαν πρώην σοβιετικά εδάφη, χωρίς να υπολογίσει το μεγάλο στρατηγικό και πολιτικό κόστος. Αγνόησε και το οικονομικό, καθ’ όσον ο μέσος Ρώσος δεν έδειξε διάθεση ν’ αλλάξει το βιοτικό του επίπεδο, για να ικανοποιηθεί η αυτοκρατορική φιλοδοξία του Πούτιν.
Τα γεγονότα στα ρωσοουκρανικά σύνορα θυμίζουν την ψυχροπολεμική περίοδο και διαταράσσουν την ισορροπία των δυνάμεων στην Ευρώπη. Η ανασύσταση της Σοβιετικής “Ένωσης” είναι ιδέα στον νου του Πούτιν, που “αφορά την ιστορική κληρονομιά” της Ρωσίας. Όμως πολλοί θεωρούν ότι ο τρόπος με τον οποίο επιδιώκει ο Ρώσος πρόεδρος την “επανένωση” και η συμπεριφορά του είναι λάθος. Η “μεγαλειώδης περίοδος” της Ε.Σ.Σ.Δ. δεν είναι αυτό που επιζητά μερίδα των διανοούμενων, αλλά επιδιώκουν την προάσπιση της χώρας τους, κάτι που διασφαλίζει τη σφαίρα επιρροής της. Ως εκ τούτου το να θέλουν οι Δυτικοί επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, χωρίς τη συνάντηση αντιδράσεων, χαρακτηρίζεται ως απερισκεψία.
Απειλή για την ευρωπαϊκή ασφάλεια είναι αστάθεια στην ευρύτερη περιοχή και στην Ουκρανία, πράγμα που διεμήνυσε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέ Μπορέλ, ότι «η Ε.Ε. δεν μπορεί να είναι ουδέτερος θεατής στις διαπραγματεύσεις, αν η Ρωσία δεν θέλει πραγματικά να συζητήσει την αρχιτεκτονική ασφάλεια της Ευρώπης». Πρόσθεσε τελικά ότι «η Ουκρανία, όπως και οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο, δικαιούται να επιλέξει τις συμμαχίες της στον τομέα της ασφάλειας» και ότι «κανείς δεν πρόκειται ν’ αποφασίσει για θέματα της Ουκρανίας χωρίς την Ουκρανία».
Το θέμα προέκυψε από τις εγγυήσεις που ζήτησε η Μόσχα, αξιώνοντας να μην επεκταθεί το ΝΑΤΟ σε Ουκρανία και Γεωργία. Ρωσία και ΗΠΑ εκμεταλλεύονται το ότι η Ουκρανία είναι διχασμένη. Μία πλευρά Δυτικά με πολιτισμική κουλτούρα προσκείμενη προς την Ευρώπη και η άλλη Ανατολικά κοντά στη Μόσχα. Υπάρχει, δηλαδή, στην Ουκρανία ένα όριο “κόκκινης γραμμής”, όπου οι κυβερνητικές δυνάμεις αντιμετωπίζουν τους Ουκρανούς αυτονομιστές, που υποστηρίζονται από τη Ρωσία, αρνητικά, και προς τα εκεί έστειλε η Ε.Ε. διπλό μήνυμα διά του Μπορέλ, ότι επιδίωξή της είναι πρώτον «η εκτόνωση των εντάσεων και αποτροπή επιδείνωσης της κατάστασης» και δεύτερον ότι «αν η Ρωσία αποφασίσει να διαπράξει επιθετικές ενέργειες εναντίον της Ουκρανίας, είμαστε έτοιμοι να δράσουμε αποφασιστικά».
Το Κρεμλίνο δεν θεωρεί σοβαρά τα επιχειρήματα της Δύσης. Έχει τρόπους αντιμετώπισης των ευρωαμερικανικών προθέσεων. Βλέπουμε πόσο “γονάτισε” η οικονομία ευρωπαϊκών χωρών ένεκα της αύξησης του φυσικού αερίου, για την οποία έχει κάποια ευθύνη και η Μόσχα.
Η πολιτική της εναλλάξ δημιουργίας απειλών σε ατέρμονες διαπραγματεύσεις μοιάζει με το δελεαστικό καρότο και την απειλή του μαστιγίου. Οι ΗΠΑ δρουν βάσει ψυχρών γεωπολιτικών υπολογισμών των στρατηγικών συμφερόντων τους, χωρίς να υπολογίζουν σοβαρά τις συνέπειες. Κάνουν, ωστόσο, λάθος να νομίζουν ότι οι Ρώσοι δεν το έχουν αντιληφθεί.