Πριν µερικές ηµέρες έγινε Σύσκεψη για τον κίνδυνο λειψυδρίας – που συγκάλεσε στα Χανιά η διεύθυνση υδάτων της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης Κρήτης σε συνεργασία µε την Περιφέρεια και τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισµό ”∆ήµητρα”.
Όλοι σχεδόν οι αρµόδιοι κατηγόρησαν τον πρωτογενή τοµέα άτι καταναλώνει το 80% του νερού στην άρδευση. Το εξιλαστήριο θύµα βρέθηκε. Ξεκίνησε η προπαγάνδα επίρριψης των ευθυνών στον πρωτογενή τοµέα και τους ΤΟΕΒ και αποποίησης ευθυνών από αυτούς που πραγµατικά είναι υπεύθυνοι. Μια προπαγάνδα που ακόµα θα και ο γκεµπελς θα ζήλευε.
Σύµφωνα µε τα λεγόµενα τους, ο πρωτογενής τοµέας καταναλώνει το 80% του νερού και το 20% που µένει πάει σε µη αγροτικές δραστηριότητες ύδρευση-τουρισµος-επιχειρήσεις.
Μάλλον µπέρδεψαν τα στοιχεία που είχαν πριν 20 χρόνια και τα παρουσιάζουν σαν σηµερινά.
Ολα αυτά τα στοιχεία έχουν αλλάξει. Πλέον η κατανάλωση του αρδευτικού νερού έχει µειωθεί πάρα πολύ, ίσως και κάτω από το 50%.
Σήµερα που πολλές καλλιέργειες έχουν εγκαταλειφθεί, ο αγροτικός τοµέας συρρικνώνεται κάθε χρόνο, οι νέοι φεύγουν από τα χωριά και αυτά ερηµώνουν και πολλές εκτάσεις εγκαταλείπονται και µένουν ακαλλιέργητες.
Μίλησαν για τις ανεξέλεγκτες καλλιέργειες αβοκάντο που ρουφάνε όλο το νερό, ενώ η καλλιέργεια του αβοκάντο αντικαθιστά σταδιακά την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών . Είναι δέντρα σε µικρή ηλικία οι ανάγκες τους σε νερό είναι λίγες.
Οι εναποµένοντες αγρότες που η επιβίωση τους εξαρτάται από το νερό βλέπουν την εξαφάνιση τους να έρχεται. Εχουν προσαρµοστεί αλλάξει τον τρόπο άρδευσης µε σύστηµα στάγδην που είναι πολύ οικονοµικό και αποτελεσµατικό.
∆εν είπαν για τις ανεξελεχτη οικοδόµηση ξενοδοχείων και τουριστικών ακινήτων που γίνεται κάθε χρόνο για τις ανεξέλεγκτες πισίνες που κατασκευάζονται -(µόνο φέτος κατασκευαστήκαν σε τριψήφιο αριθµό κλίνες σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα του τοπικού τύπου για “επενδύσεις”» στα Χανιά.)και φυσικά κάθε µέρα διαβάζουµε για φαραωνικές επενδύσεις σε νέες τουριστικές επενδύσεις σε όλο το νησί που θα πραγµατοποιηθούν τα επόµενα χρόνια.
Να αναφέρω ενδεικτικά ότι τα γκαζόν και τα καλλωπιστικά φυτά που περιβάλλουν τις επενδύσεις αυτές κατασπαταλούν το νερό.
Για παράδειγµα όσο νερό καταναλώνει 1 τετραγωνικό γκαζόν την εβδοµάδα θέλει ένα δέντρο το χρόνο.
Αν κάποιος λοιπόν διασχίσει νωρίς το πρωί την παλιά εθνική (παραλιακή ζώνη) θα δει νερά να τρέχουν στους ανεξέλεγκτα δρόµους από το ολονύχτιό πότισµα τον γκαζόν και φυσικά από τα καταστήµατα που πλένουν τις αυλές τους πριν ανοίξουν ,ακόµα και από το πλύσιµο τον ενοικιαστικων αυτοκίνητων που γίνεται καθηµερινά.
Επίσης ο κάθε τουρίστας χρειάζεται περίπου 300-400 λίτρα ηµερήσιος (σύµφωνα µε µελέτες που έχουν γίνει και έχουν δηµοσιευτεί στον τοπικό τύπο).
Βάλτε λοιπών κάτω πόσους επισκέπτες έχουµε κάθε χρόνο και κάνετε τον πολλαπλασιασµό να δείτε ποσό νερό καταναλώνουν.
Για όλα λοιπόν φταίει ο πρωτογενής τοµέας!
Όσον αφορά τις διαρροές τα δίκτυα Α’ τάξης πουν δεν ανήκουν στους ΤΟΕΒ είναι πάνω από σαράντα ετών σε κακή κατάσταση διαρροές που αγγίζουν τουλάχιστον 20% και πάνω (κεντρικοί αγωγοί µεγάλης διαµέτρου). Ενώ Οι ΤΟΕΒ διαχειρίζονται έργα Β’ & Γ’ τάξης (τα δευτερεύοντα) που συντηρούν και επισκευάζουν µε ίδιους πόρους.
Όλα αυτά τα χρόνια πάγιο αίτηµα τον ΤΟΕΒ είναι η αντικατάσταση όλων τον διχτυών µε κρατική επιχορήγηση αντί να πετάνε λεφτά σε άχρηστα φράγµατα που το νερό ενός φράγµατος θα είχε εξοικονοµηθεί από τις ζηµιές-διαρροές-απώλειες. Όµως δεν µας ακούει κανείς και δεν έχει γίνει τίποτα.
Τώρα λοιπόν που κορυφώνεται η τουριστική κίνηση και οι ανάγκες του νερού µεγαλώνουν – ενώ αυτό δεν φτάνει και τελειώνει και πιθανόν να ξεµείνουµε – σε κάποιον πρέπει να ρίξουµε τις ευθύνες. Το εξιλαστήριο θύµα οι κακοί αγρότες , οι ΤΟΕΒ και οι “κακές” καλλιέργειες τα αβοκάντο.
Όλα αυτά είναι προάγγελος ποιος θα την πληρώσει το επόµενο διάστηµα. Προετοιµάζουν το κλίµα για να κλείσουν την στρόφιγγες του νερού προς τον πρωτογενή τοµέα και να το σπρώξουν στον τουρισµό.
Τελειώνοντας, για τα φράγµατα θα αποδοθούν ευθύνες; Θα κινήσει η Περιφέρεια Κρήτης νοµικές διαδικασίες να πληρώσουν οι υπεύθυνοι. Θα πρέπει να αποδοθεί δικαιοσύνη και όποιος είναι υπεύθυνος για το φράγµα Βαλσαµιώτη να πληρώσει για το φιάσκο αυτό. Και να επιστραφούν πίσω τα χρήµατα του φορολογούµενου που κατασπατάλησαν σε ένα έργο που δεν δούλεψε ποτέ.
Ακούσαµε πρόσφατα για το φράγµα Αποσελέµη ότι τώρα που άδειασε βγήκαν στην επιφάνεια αγωγοί που έπαιρναν παράνοµα νερό φυσικά δεν είχε την δυνατότητα κάποιος αγρότης να προχωρήσει στην ενέργεια αυτή.
Θα βρεθεί ο υπεύθυνος και να οδηγηθεί στη δικαιοσύνη; Ή σε κάµποσο καιρό θα το έχουµε ξεχάσει και δεν τρέχει τίποτα.
Κάποιοι αναφέρθηκαν και στην κατασκευή του φράγµατος Ταυρωνίτη.
Αν κάποιος ανατρέξει σε παλιότερες δηλώσεις τοπικών αρχόντων το νερό αυτό προορίζεται για την υδροδότηση τριών µεγάλων τουριστικών επενδύσεων στην Κίσσαµο και αν περισσέψει θα πάει στον αγροτικό τοµέα. Αυτό για να µην έχουµε αυταπάτες ότι θα δοθεί στους αγρότες.
Το νερό είναι κοινωνικό αγαθό πρόσβαση πρέπει να έχουµε όλοι, για να υπάρξει ζωή χρειάζεται νερό.
Πρώτα για να πιούµε γιατί χωρίς αυτό δεν ζούµε µέτα για την παραγωγή τροφής γιατί και χωρίς τροφή δεν ζούµε και τέλος για τις υπόλοιπες δραστηριότητες εφόσον υπάρχει επάρκεια.
*Ο Μανόλης Βαρουξάκης είναι πρόεδρος ΤΟΕΒ Αγιάς – Κολυµβαρίου
