■ Σενάρια για δελτία στην παροχή νερού!
■ Έντονη ανησυχία φορέων σε σύσκεψη χθες στα Χανιά
∆υτική Κίσσαµος, Ακρωτήρι, Νοτιοδυτικό Σέλινο ακόµα και περιοχές στον κάµπο των Χανίων βρίσκονται στο “κόκκινο” σε ό,τι αφορά τη λειψυδρία, µε το πρόβληµα να είναι ακόµα πιο έντονο στην Ανατολική Κρήτη (Λασίθι, Μεσαρά).
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση -όπως φάνηκε στη χθεσινή σύσκεψη στην Π.Ε. Χανίων µε τη συµµετοχή φορέων διαχείρισης νερού- δεν θα πρέπει να αποκλείονται και σενάρια που προβλέπουν ακόµα και δελτία στην παροχή νερού!
Σκοπός της σύσκεψης χθες ήταν να “χτυπήσει” καµπανάκι για τους φορείς άρδευσης (το 80% του νερού που καταναλώνεται πηγαίνει στην άρδευση) και να προχωρήσουν στον αναγκαίο περιορισµό της κατανάλωσης.
Χαρακτηριστικά η κα Αγγελική Μαρτίνου, προϊσταµένη της ∆ιεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωµένης ∆ιοίκησης Κρήτης µίλησε για τη ανάγκη για «ένα Ορθολογικό τρόπος άρδευσης, η νοοτροπία του “αρδεύω ανεξέλεγκτα χωρίς όρια” πρέπει να σταµατήσει. Ήδη οι ΤΟΕΒ έχουν βάλει πλαφόν και έχουν προσδιορίσει και κάποια πρόστιµα για περιπτώσεις υπερκατανάλωσης που προβλέπουν και αφαίρεση του υδροµέτρου. Οι ΤΟΕΒ ξέρουν πως θα νοικοκυρέψουν τα πράγµατα αλλά σίγουρα χρειάζεται από την πολιτεία ένας έλεγχος». Στο ζήτηµα που έθεσαν τα “Χ.ν.” ότι οι ΤΟΕΒ έχουν παλαιά δίκτυα και δεν έχουν την οικονοµική δύναµη να τα αντικαταστήσουν η κ. Μαρτίνου απάντησε πως «έχουν δίκιο, υπάρχουν πολλές διαρροές αλλά υπάρχουν και πολλά χρηµατοδοτικά εργαλεία που µπορούν να ωριµάσουν µελέτες, να καταθέσουν τις προτάσεις τους για να αντικατασταθούν τα παλαιά δίκτυα».
Στη δική του τοποθέτηση ο αντιπεριφερειάρχης κ. Νίκος Καλογερής παρατήρησε πως «διανύουµε το δεύτερο κατά σειρά ξηρό υδρολογικό έτος και έχουµε µειωµένες γεωτρήσεις και επιφανειακά νερά. Πρέπει να κάνουµε ορθή διαχείριση όλο το χρόνο και όχι µόνο όταν έχουµε τα δύσκολα. Να έχουµε τον πόρο του νερού στο νου µας 365 µέρες το χρόνο και να καθιερώσουµε σωστές πρακτικές. Υπάρχουν διαρροές, χάνονται νερά το αρδευτικό νερό είναι το 80% του νερού που καταναλώνεται! Ό,τι και να κάνει ο τουρισµός, τα σπίτια, οι πισίνες, το 80% του νερού, πηγαίνει στην άρδευση».
Μιλώντας στους δηµοσιογράφους ο βουλευτής κ. Αλέξανδρος Μαρκογιαννάκης ανέφερε πως «ο κίνδυνος της λειψυδρίας είναι έντονος και για τα Χανιά µας και για όλη τη χώρα» και χαιρέτισε την πρωτοβουλία για να βρεθούν κάποιες άµεσες λύσεις αφού «η βροχόπτωση έχει µειωθεί κατά 20% ετησίως που σηµαίνει ότι υπάρχει µεγάλη ανάγκη για τη λελογισµένη χρήση του νερού». Σε επισήµανσή µας ότι µεγάλα έργα υποδοµής έχουν είτε “παγώσει”, είτε δεν προχωρούν γρήγορα ο κ. Μαρκογιαννάκης απάντησε πως «βεβαίως καθυστερήσεις υπάρχουν και έχετε δίκιο σε αυτό που λέτε και εµείς οφείλουµε να το τονίζουµε και να κάνουµε ότι µπορούµε για να προχωρούν ακόµα πιο γρήγορα τα έργα.»
ΑΝΕΞΕΛΕΓΚΤΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
«Όλα τα σενάρια έχουν συζητηθεί όλα βεβαίως είναι στο τραπέζι ανάλογα µε τις εξελίξεις» απάντησε ο διευθύνων σύµβουλος του ΟΑΚ Άρης Παπαδογιάννης για το ενδεχόµενο να µπει ακόµα και δελτίο στην χορήγηση νερού.
«∆εν είναι µόνο η κλιµατική αλλαγή» υπογράµµισε ο κ. Παπαδογιάνης, προσθέτοντας πως πάντα υπήρχαν ξηρά και υγρά έτη. ∆ίνοντας µια εικόνα της κατάστασης σηµείωσε πως «διαχειριζόµαστε το φράγµα Αποσελέµη που υδρεύει Ηράκλειο, Χερσόνησο, Αγ. Νικόλαο µε χωρητικότητα 25,3 εκ. κυβικά νερού σήµερα έχει 5,8 εκ. κυβικά. Καταλαβαίνετε τι δυσκολίες έχουµε και πόσο προσεκτικοί πρέπει να είµαστε. Προτάσεις υπάρχουν, που θα κατατεθούν και από πλευράς ΟΑΚ σε συνεργασία µε τους ΤΟΕΒ και τους ιδιώτες καταναλωτές, τις ∆ΕΥΑ. Θα πρέπει να συντονιστούµε και να εκπονήσουµε σενάρια για τη σωστή χρήση του νερού. Αυξάνεται το τουριστικό ρεύµα αλλά και οι καλλιέργειες σε βαθµό ανεξέλεγκτο. ∆εν υπάρχει σχεδιασµός καλλιεργειών π.χ. το αβοκάντο είναι µια εξαιρετική καλλιέργεια που αποφέρει κέρδη αλλά έχει µεγάλες απαιτήσεις και σε ποσότητα και σε ποιότητα νερού».
ΣΕ ΑΠΟΓΝΩΣΗ Η ∆ΥΤΙΚΗ ΚΙΣΣΑΜΟΣ
Σε κατάσταση απόγνωσης βρίσκεται ο δήµαρχος Κισσάµου κ. Γιώργος Μυλωνάκης περιγράφοντας µια πολύ δύσκολη πραγµατικότητα ειδικά για το δυτικό τµήµα του ∆ήµου του. «Η ∆υτ. Κίσαµος έχει όχι µόνο σοβαρά θέµατα αλλά προβλήµατα που δεν µπορούµε να ξεπεράσουµε! Αν δεν γίνουν ενέργειες τάχιστες για την ολοκλήρωση της λιµνοδεξαµενής του Έλους, για να γίνουν άλλες µικρές παρεµβάσεις δεν θα έχουµε καθόλου νερό για να κινηθούµε» είπε ο κ. Μυλωνάκης, ενηµερώνοντας πως χωριά όπως τα Λιβάδια και το Αµυγδαλοκεφάλι θα λαµβάνουν το επόµενο διάστηµα νερό µε βυτία, ενώ οι ελλείψεις νερού είναι τεράστιες για περιοχές όπως ο Πλάτανος, η Γραµβούσα, οι Λουσακιές.
Ο κ. Μυλωνάκης επισήµανε πως η έλλειψη χρηµατοδοτήσεων και η γραφειοκρατία έχει ως αποτέλεσµα να µην προχωρούν τα αναγκαία έργα και δήλωσε την αγανάκτηση του που η λιµνοδεξαµενή του Έλους παρότι ξεκίνησε να δηµοπρατείται από το 2007 ακόµα και σήµερα δεν έχει ολοκληρωθεί!
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
Σε µια σειρά από προτάσεις για την καλύτερη διαχείριση του νερού προχώρησε ο ερευνητής δρ Νεκτάριος Κουργιαλάς ειδικός για έργα υδατικών πόρων.
Αυτά είναι:
• Μικρά και στοχευµένα υδραυλικά έργα (µικρά φράγµατα, λιµνοδεξαµενές, γεωτρήσεις κ.ά.) µε στόχο τη σωστή κατανοµή των υδατικών πόρων (αρδευτικού νερού).
• Χρήση ανθεκτικών υποκειµένων και καλλιεργειών στις ακραίες κλιµατικές συνθήκες.
• Επαναχρησιµοποίηση νερού, από βιολογικούς καθαρισµούς που µπορούν να ποτίσουν δενδρώδεις καλλιέργειες.
• Ορθές γεωργικές πρακτικές από τους παραγωγούς.
• Ευφυής άρδευσης, τεχνικές δηλαδή που µπορούν να χρησιµοποιήσουν οι παραγωγοί στο χωράφι τους για οικονοµία νερού και ποιοτικότερη χρήση του.
«Το 80% του νερού πηγαίνει στην στην άρδευση. Είναι δύσκολη η κατάσταση, τα υδατικά µας αποθέµατα έχουν µειωθεί πάρα πολύ αλλά πρέπει να είµαστε αισιόδοξο γιατί υπάρχουν λύσεις» συµπλήρωσε ο κ. Κουργιαλάς.
Στο ερώτηµα για το αν φταίνε οι αγρότες όπως αφήνουν να εννοηθεί πολλοί φορείς, ο κ. Κουργιαλάς απάντησε πως οι παραγωγοί «έχουν εξοικειωθεί στις νέες τεχνολογίες, έχουν βελτιωθεί τα πράγµατα αλλά υπάρχουν νέες τεχνολογίες όπως οι οι ηλεκτροβάνες (για το πότισµα συγκεκριµένες ώρες και µε συγκεκριµένες ποσότητες) οι αισθητήρες και οι αυτοµατισµοί στην άρδευση που θα µπορούν να υιοθετηθούν».
∆ιαµαρτυρίες από τους ΤΟΕΒ
Στη σύσκεψη µετείχε σχεδόν το σύνολο των ΤΟΕΒ του Νοµού Χανίων. Οι εκπρόσωποι τους δήλωσαν τα έντονα παράπονα τους καθώς στο πρόγραµµα αγροτικής ανάπτυξης υπάρχει χρηµατοδότηση για αντικατάσταση και βελτίωση των δικτύων άρδευσης στα οποία όµως «δεν µπορούν να καταθέσουν πρόταση οι ΤΟΕΒ ούτε µέσω µελετητών αλλά µόνο µέσω ∆ήµων και Περιφέρειας. Αν δεν αλλάξει αυτό νοµοθετικά δεν θα µπορούµε να αξιοποιήσουµε τους πόρους αυτούς» ειπώθηκε στη σύσκεψη. Τονίσθηκε µάλιστα πως αν επιχειρήσουν να πάρουν τις χρηµατοδοτήσεις αυτές µέσω Περιφέρειας ή ∆ήµων αυτό σηµαίνει πολύ µεγάλες χρονικές καθυστερήσεις.
Έργα υποδοµής που χρονίζουν….
Από τα “Χ.ν.” τέθηκε στους αρµόδιους το ζήτηµα των “παγωµένων” έργων υποδοµής ή εκείνων που προχωρούν µε µικρές ταχύτητες.
• ΦΡΑΓΜΑ ΤΑΥΡΩΝΙΤΗ-ΣΕΜΠΡΩΝΙΤΗ: Έχει ανατεθεί σε τεχνικό σύµβουλο από το Υπουργείο Υποδοµών να ολοκληρώσει τις µελέτες και εδώ και ένα χρόνο βρίσκεται στη διαγωνιστική διαδικασία.
• ΦΡΑΓΜΑ ΒΑΛΣΑΜΙΩΤΗ: Εκκρεµούν τα αποτελέσµατα µιας µελέτης του ΟΑΚ εδώ και τέσσερα χρόνια για την αποκατάσταση των διαρροών.
• ΛΙΜΝΟ∆ΕΞΑΜΕΝΗ ΕΛΟΥΣ: Η κατασκευή της εκκρεµεί εδώ και 15 χρόνια.
• ΛΙΜΝΟ∆ΕΞΑΜΕΝΕΣ ΑΓ. ΘΕΟ∆ΟΡΩΝ – ΧΡΥΣΟΣΚΑΛΙΤΙΣΣΑΣ: Παραµένουν ανενεργές λόγω ζηµιών από το 2011 η πρώτη από το 2000 η δεύτερη, η Περιφέρεια προχωράει στην εκπόνηση µελετών για την αποκατάσταση τους.
