Δευτέρα μεσημεράκι, λίγο μετά τις δώδεκα. Πρώτη μέρα Πανελλαδικών εξετάσεων, μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας και εγώ βρίσκομαι έξω από εξεταστικό κέντρο της πόλης μας, όχι ως γονιός, επιτηρήτρια ή καθηγήτρια υποψηφίων, αλλά λόγω κάποιας επείγουσας γραφειοκρατικής εργασίας που έπρεπε να διεκπεραιώσω στα γραφεία. Ωστόσο, έχω έρθει νωρίς. Οι εξετάσεις δεν έχουν τελειώσει και δεν μου επιτρέπεται ακόμα η είσοδος στο εσωτερικό του σχολείου. Θα πρέπει να περιμένω λίγα λεπτά… Αλλά δεν με πειράζει. Είναι χαρά να βλέπεις τα χαμογελαστά πρόσωπα, τα ανακουφισμένα βλέμματα, την αύρα αισιοδοξίας των νεαρών υποψηφίων που έχουν μόλις δώσει την πρώτη τους, μεγάλη μάχη. Τα θέματα ήταν απλά ή αν μη τι άλλο, βάτα, προσπελάσιμα. Τα παιδιά είναι φανερά ευχαριστημένα με τον εαυτό τους και την απόδοσή τους. Φιλιούνται, αγκαλιάζονται, συζητάνε δίχως μεγάλη αγωνία, σχεδόν ανέμελα θα λεγες, για τα θέματα που μόλις έγραψαν. Μην έχοντας κάτι άλλο να κάνω επιδίδομαι στην αγαπημένη «ασχολία» των απανταχού αργόσχολων: φυσικά, πλην όμως διακριτικά, (κρυφ)ακούω τις συζητήσεις των γύρω μου. Μια ομάδα από τρία κορίτσια τιτιβίζει χαρωπά δίπλα μου.
Παρασκευάς Περάκης και Ελένη Φουντουλάκη σχολιάζουν την επικαιρότητα και μπαίνουν… onLine με τον ηθοποιό, τ. Καλλιτεχνικό Διευθυντή του ΔΗΠΕΘΕΚ Μιχάλη Αεράκη και τον Marketing Specialist, Γιώργο Γκέκα
«Είπα στον εαυτό μου. Είναι η τελευταία έκθεση που θα χρειαστεί να γράψεις ποτέ στην ζωή σου! Κάντο να τελειώνεις!», σχολιάζει χαρακτηριστικά η μια από τις κοπέλες και οι φίλες της συγκατανεύουν. Κι αυτές το ίδιο σκέφτηκαν. Κατανοητό. Και ποιος δεν θέλει ν’ αφήσει πίσω του μια δύσκολη δοκιμασία; Όμως, που βρίσκεται άραγε η αγάπη για την μονάκριβη ελληνική γλώσσα που το σχολείο ακριβώς καλείται να μεταλαμπαδεύει στους νεαρούς μαθητές; Παραδίπλα δυο αγόρια, μιλάνε για το τελευταίο ζητούμενο, την έκθεση δηλαδή που έγραψαν. Το θέμα απαιτούσε να καταθέσουν -ελεύθερα και βιωματικά- την άποψη τους μεταξύ άλλων, και για το ζήτημα της επαγγελματικής απασχόλησης. Ο εις εκ των δύο παραδέχεται ότι είχε μια καλή ιδέα, αλλά την έσβησε, καθώς φοβήθηκε ότι αν το γραπτό του έπεφτε σε διορθωτή συγκεκριμένων κομματικών αποχρώσεων μπορεί και να τον έκοβε. Ο φίλος του το ίδιο. Είχε και αυτός ένα παρόμοιο επιχείρημα -ιδιαίτερα εύστοχο μου φάνηκε-, αλλά δεν το συμπεριέλαβε στο κείμενο του, για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Ποιος άραγε τους μετέδωσε αυτόν τον φόβο, αυτή την τάση καταστροφικής (αυτο)λογοκρισίας τόσο νωρίς στη ζωή τους; Ας είμαστε ειλικρινείς. Άλλωστε μεταξύ μας μιλάμε! Όλοι εμείς το κάναμε. Οι μεγάλοι και «σοφοί»! Η ώρα περνάει αργά. Παιδιά και γονείς έχουν αποχωρήσει. Λίγα μονάχα λεπτά αναμονής μου απομένουν ακόμα. Απόλυτη ησυχία επικρατεί πλέον γύρω μου. Κάθομαι σ’ ένα παγκάκι, που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι αυτό το ίδιο όπου πριν αρκετά χρόνια περίμενα και εγώ με αγωνία να δώσω εξετάσεις. Γιατί -και ονομάστε το, απλή σύμπτωση ή ειρωνεία της τύχης, ό, τι προτιμάτε- βρίσκομαι έξω από το παλιό μου Λύκειο! Ασυναίσθητα παρασύρομαι σ’ έναν απολογισμό και της δίκης μου ζωής. Που πήγαν, πως πέρασαν, πρωτίστως, πως αξιοποιήθηκαν τα παρελθόντα χρόνια; Πόσα από τα όνειρα και τις επιδιώξεις του τότε δεκαεπτάχρονου εαυτού μου, κατόρθωσα να πραγματώσω τελικά; Πήρα τη ζωή μου ορθά ή μήπως λάθος; Συνειδητοποιώ ότι διεξάγω τον «απολογισμό» μου, με βάση καθαρά συμβατικά κριτήρια. Επιτυχία στις πανελλήνιες και έπειτα σπουδές, δουλειά, γάμος, παιδιά, αμάξι, σπίτι, λεφτά στην τράπεζα, ετήσιες διακοπές…
Πόσα τικ άραγε βάζεις στα συνοδευτικά κουτάκια; Πολλά; Όλα; Τότε ναι, είσαι επιτυχημένος! Λίγα ή και σχεδόν κανένα; Τότε, βεβαίως έχεις αποτύχει οικτρά στην ζωή σου! Αναρωτιέμαι αν τα παιδιά που μόλις έφυγαν θα κατορθώσουν να ξεφύγουν απ’ αυτόν τον φορμαλιστικό, παρωχημένο, αλλά συνάμα τόσο βαθιά ριζωμένο στην κουλτούρα μας, τρόπο σκέψης. Ανησυχώ… Το σχολείο κάποτε τελειώνει. Για όλους. Αυτά που μας «διδάσκει» όμως, συχνά μένουν μαζί μας για πάντα. Ας προσέχουμε λοιπόν, όλοι εμείς οι μεγάλοι -εκπαιδευτικοί, γονείς, πολιτικοί, άνθρωποι των ΜΜΕ, απλοί πολίτες- πως προσπαθούμε να διαπλάσουμε το νου και τις ψυχές των νέων μας, με ποιο πέπλο -αδιαπέραστο ή μη- επιχειρούμε να καλύψουμε το μέλλον τους. Υπάρχει κίνδυνος και να τα καταφέρουμε….
*Η Γιούλα Κανιτσάκη είναι φιλόλογος
