Δραματική είναι η μείωση του αριθμού των φωλιών των χελωνών Καρέτα – Καρέτα στην Κρήτη κυρίως λόγω της έντονης τουριστικής εκμετάλλευσης των παραλιών. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης του Συλλόγου Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας “Αρχέλων”, μέσα στα τελευταία 18 χρόνια ο αριθμός των φωλιών στις παραλίες των Χανίων έχει μειωθεί σε ποσοστό 42% σε σύγκριση με τη δεκαετία του ’90.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την περίοδο της ωοτοκίας για το 2018 εντοπίστηκαν και προστατεύτηκαν στους 3 κύριους βιοτόπους αναπαραγωγής του προστατευόμενου αυτού είδους, δηλαδή στις παραλίες του Ρεθύμνου, των Χανίων και στον κόλπο της Μεσσαράς, 446 φωλιές.
Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι άνθρωποι του «Αρχέλων» συγκρίνοντας τα στοιχεία με προηγούμενα έτη, διαπιστώθηκε ότι δεν έχει αντιστραφεί η έντονη πτωτική τάση στους αριθμούς φωλιών.
Ειδικότερα, στα Χανιά ο μέσος ετήσιος αριθμός φωλιών στην περίοδο 2003-2018 (64 φωλιές/έτος) εμφανίζεται μειωμένος κατά 42% περίπου σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό της περιόδου 1992-2002 (110 φωλιές/έτος), ενώ στο Ρέθυμνο ο μέσος ετήσιος αριθμός φωλιών στην περίοδο 2000-2018 (203 φωλιές/έτος) παρουσιάζει μείωση κατά 47.5% περίπου σε σχέση με τον αντίστοιχο αριθμό της περιόδου 1990-1999 (387 φωλιές/έτος).
Σύμφωνα με τον «Αρχέλων» τα στοιχεία δείχνουν πως δεν υπάρχουν περιθώρια αναβολών για την μείωση των αρνητικών επιπτώσεων του τουρισμού στην αναπαραγωγή της Καρέτα – Καρέτα.
«Η τάση της μείωσης παρατηρείται στις παραλίες της Κρήτης τα τελευταία χρόνια κι αυτό είναι κάτι που αποδίδεται στον μαζικό τουρισμό», επεσήμανε ο περιβαλλοντολόγος και υπεύθυνος των προγραμμάτων Κρήτης του “Αρχέλων” Οδυσσέας Παξινός.
Όπως τόνισε οι κυριότεροι παράγοντες που περιορίζουν τους βιοτόπους των χελωνών στις ακτές της Κρήτης είναι η κατάληψη των παραλιών από ομπρελοκαθίσματα, η ηχορύπανση, που αποτρέπει τις μητέρες χελώνες από το να βγουν στην ακτή και να κάνουν τα αυγά τους και η φωτορύπανση που αποπροσανατολίζει τα νεογέννητα χελωνάκια να βρουν τον δρόμο προς τη θάλασσα.
Γιατί όμως είναι κρίσιμο να προφυλαχθούν οι συγκεκριμένοι βιότοποι για το μέλλον της Καρέτα – Καρέτα; «Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η παραλία στην οποία θα γεννηθεί μια χελώνα είναι ένα σημείο που αποτυπώνεται στη βιολογική του “πυξίδα” και σε αυτή θα επιστρέψει ως ενήλικας για να γεννήσει. Συνεπώς αν καταστραφούν οι περιοχές που γεννάνε τότε μοιραία -αν και δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα σίγουροι πως αντιδρά η φύση όταν δέχεται νέες προκλήσεις- θα μειωθεί και ο συνολικός πληθυσμός», εξήγησε ο κ. Παξινός.
Αδιαφορία επιχειρηματιών
Δυστυχώς παρά το γεγονός ότι οι φωλιές των χελωνών μειώνονται με ταχύτατους ρυθμούς ένα μεγάλο ποσοστό των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στις παραλίες αρνείται να συμμορφωθεί με τα μέτρα προστασίας του βιότοπου των Καρέτα – Καρέτα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο «Αρχέλων» κατά την περίοδο ωοτοκίας για το 2018, ένα ποσοστό περίπου 35% των επιχειρήσεων με έπιπλα θαλάσσης στις παραλίες των Χανίων δεν ακολούθησε όσα ορίζει η νομοθεσία περί απομάκρυνσης των αντικειμένων κατά τις νυχτερινές ώρες ώστε να υπάρχει ελεύθερος χώρος για τις χελώνες να κάνουν τις φωλιές τους. Αντίστοιχα στο Ρέθυμνο συμμορφώθηκε περίπου το 68% των επιχειρήσεων και το 75% στον κόλπο της Μεσσαράς.
Πάντως ο «Αρχέλων» στην ανακοίνωσή του υπογραμμίζει τη θετική συμβολή στον αγώνα για την προστασία της θαλάσσιας χελώνας της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Κρήτης (τμήματα Περιβάλλοντος και Υδροοικονομίας των Περιφερειακών Ενοτήτων Ρεθύμνης και Χανίων) η οποία διοργάνωσε ενημερωτικές ημερίδες και διενέργησε συχνές αυτοψίες στις παραλίες ωοτοκίας, όπως τη βοήθεια που πρόσφεραν οι Δήμοι Ρεθύμνης, Χανίων και Φαιστού και το Λιμενικό Σώμα.