Λιτότητα – φτώχεια και… φιλότιμο

Σύμφωνα με δημοσκόπηση που έγινε στις 2/10/13 φαίνεται  ότι οι Ευρωπαίοι είναι διχασμένοι στο θέμα της λιτότητας και θέλουν εναλλακτικές λύσεις. Η δημοσκόπηση δείχνει ότι έως και το 60% των Ευρωπαίων πιστεύει ότι υπάρχουν καλύτεροι τρόποι για την επίλυση της οικονομικής κρίσης από τη λιτότητα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας, που κυκλοφόρησε η εταιρεία Gallup στις 2 Οκτωβρίου, επιβεβαιώνουν ότι η κοινή γνώμη απορρίπτει την ιδέα ότι ο μόνος τρόπος για την καταπολέμηση της κρίσης είναι η μείωση του εργατικού κόστους. Η κρίση έπληξε τις χώρες της Νότιας Ευρώπης, η στήριξη για τα μέτρα λιτότητας είναι πολύ χαμηλό: το 94% των Ελλήνων, το 81% των πορτογαλικών και 80% των Ισπανών πιστεύουν ότι υπάρχουν καλύτερες εναλλακτικές λύσεις. Περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (51%) υποστήριξε πολιτικές λιτότητας έχουν αποτύχει για την καταπολέμηση της κρίσης. Μόλις το 5% είπε ότι οι πολιτικές αυτές στην πραγματικότητα την επίτευξη αποτελεσμάτων
Εν τω μεταξύ, η Eurostat, η στατιστική υπηρεσία της Ε.Ε., την 1η Οκτωβρίου επιβεβαίωσε την κακή κατάσταση της απασχόλησης στην Ε.Ε.: 5,5 εκατομμύρια Ευρωπαίοι κάτω των 25 ετών είναι άνεργοι, 3,5 εκατ. εκ των οποίων στις χώρες της Ευρωζώνης. Σε σύγκριση με πέρυσι, η ανεργία των νέων παρέμεινε σταθερή – υπήρξε μια οριακή μείωση της τάξης των 123.000 νέους στα 28 κράτη – μέλη της Ε.Ε. Η ανεργία των νέων ανέρχεται στο 61,5% στην Ελλάδα και κατά 56% στην Ισπανία και 52% στην Κροατία (χώρα εκτός  της Ευρωζώνης).
Σε απάντηση στην αυξανόμενη αποδοκιμασία των πολιτικών λιτότητας -πανταχού παρούσα στην Ευρώπη από την αρχή της κρίσης το 2008- η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ψάχνει και βέβαια, με λάθος τρόπο, για μια κοινωνική απάντηση στην κρίση.
Παράλληλα, όπως φαίνεται και από τον πίνακα που ακολουθεί, ένας στους τρεις Έλληνες είναι πλέον φτωχός, ήδη από το 2011. Διότι, ένας στους τρεις Έλληνες -το 31%- πληρούσε  τουλάχιστον το ένα από τα τρία κριτήρια  που προσδιορίζουν τη φτώχεια ενώ ο μέσος όρος στην Ευρωζώνη είναι 24,3%. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρωζώνη, το οποίο έχει, ασφαλώς, αυξηθεί έκτοτε, αν ληφθεί υπόψη η τεράστια ύφεση κι η έκρηξη της ανεργίας που συνεχίζεται και το 2012 και το 2013. Τα τρία  κριτήρια για τη φτώχεια είναι, σύμφωνα με την κοινοτική μεθοδολογία, το εισόδημα, η στέρηση στοιχειωδών μέσων διαβίωσης και η ανεργία.
Υπενθυμίζουμε ότι χαρακτηρίζονται φτωχά εκείνα τα άτομα που ζουν με εισόδημα μικρότερο του 60% του μέσου εθνικού εισοδήματος. Το δεύτερο κριτήριο καλύπτει εκείνα τα άτομα που στερούνται των βασικών μέσων διαβίωσης  δηλαδή, δεν μπορούν να φάνε τρεις φορές την εβδομάδα κρέας η ψάρι, δεν είναι σε θέση να πληρώσουν ενοίκιο και κοινόχρηστα, δεν απολαμβάνουν επαρκούς θέρμανσης τον χειμώνα, δεν έχουν πλυντήριο ρούχων, τηλέφωνο, τηλεόραση, αυτοκίνητο και δε μπορούν να φύγουν ούτε μια εβδομάδα το χρόνο, μακριά από το σπίτι τους για διακοπές. Το τρίτο κριτήριο αναφέρεται σε εκείνα τα άτομα η τα νοικοκυριά  που δεν έχουν επαρκή η καθόλου αμειβόμενη απασχόληση.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, στην Ελλάδα η φτώχεια είναι περισσότερο διαδεδομένη στις περιοχές μεσαίας και χαμηλής πυκνότητας πληθυσμού, δηλαδή, περισσότερο στην ύπαιθρο και λιγότερο στα αστικά κέντρα. Ειδικότερα, στα αστικά κέντρα το ποσοστό της φτώχειας ανέρχεται στο 29,4% του πληθυσμού, στις περιοχές μεσαίας πληθυσμιακής πυκνότητας, το ποσοστό φτώχειας είναι στο επίπεδο του 30,9%, ενώ στις περιοχές μικρής πυκνότητας στο 32,5%.
Τελικά επιβεβαιώνεται ότι τα μνημονιακά  προγράμματα λιτότητας έχουν οδηγήσει σε αύξηση του ποσοστού φτώχειας στις χώρες που πλήττονται από αυτά, αλλά, γενικότερα, η φτώχεια ανθίζει σε όλες τις χώρες του κοινοτικού νότου. Έτσι, τα ποσοστά των ατόμων που πληρούν τουλάχιστον το ένα από τα τρία κριτήρια φτώχειας είναι στην Ιρλανδία 29,4%, στην Ιταλία 28,2%, στην Ισπανία 27,0% και στην Πορτογαλία 24,4%.
Σ’ ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση η φτώχεια έφθασε το 2011 στα 120 εκατομμύρια άτομα, 4,5 εκατομμύρια περισσότερα από το 2010.