Πρόσφατα, διάβαζα ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας στις 19.190 ανήλθαν το 2017 οι αποφάσεις διαζυγίων που εκδόθηκαν στα Πρωτοδικεία της Ελλάδας, ενώ, όπως σημειωνόταν στο ίδιο άρθρο, στο 58% των κατ’ αντιδικία διαζυγίων η ευθύνη για τον τερματισμό του γάμου αποδίδεται και στους δυο συζύγους. Αναπόφευκτα, εκ των ανωτέρω ορμώμενες, οι σκέψεις μου, σε συνέχεια ενός προ δωδεκαετίας περίπου σχετικού δημοσιεύματός μου αλλαχού, στράφηκαν στο ρόλο της οικογένειας στη σημερινή κοινωνία, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον κόσμο ολόκληρο.
Καταρχάς, να συμφωνήσουμε όλοι ότι η αγωγή των παιδιών και η στερέωση της οικογένειας είναι δύο από τα μεγαλύτερα «στοιχήματα» των σύγχρονών μας ανθρώπων και κοινωνιών. Και τούτο, διότι, όπως όλοι παρατηρούμε, οι ρυθμοί της ζωής μας, σήμερα, αλλάζουν ανά πάσα στιγμή και πολύ συχνά συμπαρασύροντας και ανατρέποντας, άλλοτε σιγά – σιγά και αθόρυβα και άλλοτε μεμιάς, συθέμελα και παταγωδώς, «κολλημένες» από χρόνια, ατομικές και κοινωνικές, στάσεις και συμπεριφορές.
Μεγάλη, όλοι θα το ομολογήσουμε, είναι η ευθύνη και η ηθική υποχρέωση συνάμα και των δύο γονιών να νοιάζονται μαζύ και να φροντίζουν έμπρακτα για την ανατροφή, τη συντήρηση και τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών τους, ώστε να τα προετοιμάσουν κατάλληλα για την αρμονική ένταξη, με το πέρασμα του χρόνου, στο κοινωνικό σύνολο. Ταυτόχρονα, το ζευγάρι των γονέων, για να είναι καρποφόρες οι προσπάθειές του και να εμπνέει πάντοτε τον ανυπόκριτο βαθύ σεβασμό και την ανιδιοτελή αγάπη των παιδιών, νομίζω ότι πρέπει ν’ αναζητά διαρκώς και να βρίσκει σημεία επαφής και μεταξύ τους ο άντρας και η γυναίκα και ανάμεσα σ’ αυτούς και τα παιδιά. Και προφανώς, τα σημεία αυτά δεν πρέπει να είναι ο δεσποτισμός του «αφέντη» άντρα προς την «υποτελή» γυναίκα, ούτε, βέβαια, ο φόβος της γονικής επίπληξης και επιβολής τιμωρίας στα παιδιά, οσάκις αυτά παραβαίνουν τους ενδοοικογενειακούς κανόνες, ούτε, φυσικά, η συνεχής παροχή δώρων ή ανοίκειων προς την ηλικία τους δικαιωμάτων από τους γονείς προς τα παιδιά με μόνο αντάλλαγμα τη «μη διάρρηξη» των οικογενειακών δεσμών.
Όταν «η ανία και το συμφέρον» συνδέουν τους συζύγους και όχι ο έρωτας και η αγάπη, μπορεί ο γάμος, για τα κοινωνικά «ήθη» που επικρατούν στις ημέρες μας, να φαίνεται… πετυχημένος! Εάν το καλοσκεφτούμε δεν είναι τίποτα άλλο παρά «κενό γράμμα» από την πρώτη στιγμή, αφού το ζευγάρι δεν μπορεί ούτε να βρει ουσιαστικά κοινούς δρόμους έως την πραγματική γεμάτη ευτυχισμένες στιγμές συνύπαρξη, ούτε να παράσχει, ως έμπρακτο και ακλόνητο παράδειγμα για μίμηση, ήθος και γνώσεις προς τα παιδιά.
Οι οικογένειες των ημερών μας στην Ελλάδα και παγκοσμίως, ως κύτταρα της κοινωνίας και ως θεσμός που φέρνει κοντά μεταξύ τους κάποιους ανθρώπους, τους γονείς και τα παιδιά, έχουν, τα τελευταία χρόνια, δοκιμαστεί και κλονιστεί πολύ από την ηθική και οικονομική κρίση όπως άλλωστε πολλές πατροπαράδοτες ηθικές αρχές και αξίες. Γι’ αυτό, ακούμε και για πολλά διαζύγια, αλλά και για μεγαλύτερη αποξένωση των παιδιών από τους γονείς τους με ταυτόχρονη ανεξέλεγκτη διόγκωση του «χάσματος των γενεών».
Για να αποχτήσει γερές και ακλόνητες βάσεις και να «επιβιώσει» μακριά από κάθε ηθική αστάθεια και να πετύχει μια οικογένεια, όμως, δεν επιβάλλεται αλλά είναι απαραίτητη και σημαντικότατη προϋπόθεση η πραγματική αγάπη και (υπο)στήριξη, που ένας άνθρωπος νιώθει αυθόρμητα και δίνει αφειδώς και ανυπόκριτα αντίστοιχα σε κάποιον συνάνθρωπό του και χωρίς να περιμένει, ποτέ, ανταμοιβή.
Και σας παρακαλώ να θυμάστε ότι κανείς πολιτικός νόμος και καμιά θρησκευτική «διαταγή» δεν υποχρεώνουν ποτέ έναν άνθρωπο να αγαπήσει και να σέβεται κάποιον άλλον, εάν αυτή η αγάπη και τούτος ο σεβασμός δεν αναβλύζουν πηγαία από μέσα του. Έτσι, ακόμα και τα λόγια των αποστόλων Παύλου («Προς Εφεσίους» επιστολή, κεφάλαιο ε’, 28 – 33, στ’ 1 – 4) και Πέτρου (1η Επιστολή, κεφάλαιο γ’, 1 και 7) προς τα ζευγάρια, τους γονείς και τα παιδιά για το γάμο και την οικογένεια δεν λειτουργούν ως «προσταγές» προς τους ανθρώπους, και δη τους Χριστιανούς, αλλά ως συμβουλές, εφόσον και αυτοί θεωρούν έμμεσα ότι η κοινωνία που βασίζεται σε γερές οικογένειες δεν κλυδωνίζεται ποτέ.
Κατόπιν των ανωτέρω, καταλήγοντας, νομίζω ακράδαντα ότι ο λόγω του covid 19 εγκλεισμός στα σπίτια ίσως μας ωφελήσει. Αρκετά ζευγάρια θα επαναπροσδιορίσουν τη μεταξύ τους σχέση, ενώ και τους γονείς θα βοηθήσει να γνωρίσουν τον ψυχικό κόσμο των παιδιών τους καλύτερα και τανάπαλιν, κάτι που υπό τις καθημερινές συνθήκες του ασταμάτητου εκτός σπιτιού αγχώδους τρεξίματος δεν είναι πάντα εύκολο και κατορθωτό και σπανίζει.
* Από την ανέκδοτη συλλογή δοκιμίων, “Ηθοποιών Γεύμα”.
