Η τυραννίδα, ακόμη και στις περιπτώσεις που ο έχων την εξουσία εμφανίζει, για να διατηρήσει την ισχύ του, φιλολαϊκό προσωπείο, είναι από τα χειρότερα πολιτεύματα που μπορεί να κυβερνηθεί ένας λαός, ένας τόπος. Σε αντίθεση με τη δημοκρατία, η οποία είναι, οσάκις ο λαός δεν γίνεται αγόμενος και φερόμενος όχλος στα χέρια των λαοπλάνων ή όταν ο ίδιος δεν παρασύρει κατά το πρόσκαιρο συμφέρον του τους κρατούντες, από τα καλύτερα πολιτεύματα ενός κράτους.
Η τυραννίδα καταπατά τις ελευθερίες των πολιτών, για να εδραιώσει τις δικές της αρχές. Έτσι, θέλει να τους μετατρέψει σε υποχείριά της να δέχονται, άβουλοι και αποστασιοποιημένοι από τα κέντρα λήψης των κοινωνικοπολιτικών αποφάσεων, τις προσταγές της. Η δημοκρατία προβάλλει τις ελευθερίες των πολιτών και σέβεται τα δικαιώματά τους, για να μπορούν αυτοί, αυτεξούσιοι, να συμμετέχουν στα κοινά.
Στη δημοκρατία, οι νόμοι ρυθμίζουν όσα θα κάνουν καλύτερη τη δημόσια και την ιδιωτική ζωή των πολιτών. Στην τυραννίδα, δεν υπάρχουν νόμοι αλλά κανόνες που ορίζουν όσα περιορίζουν τη δημόσια και ελέγχουν την ιδιωτική ζωή των πολιτών.
Η τυραννίδα π.χ. δεν θέλει να κυκλοφορούν έξω από τα σπίτια τους ελεύθεροι οι πολίτες. Ζητά να ελέγχει όλα όσα κάνουν οι άνθρωποι ή μάλλον να κάνουν όσα αυτή διατάζει.
Στη δημοκρατία, το να βγει κάποιος έξω ή το να μιλήσει κατά συγκεκριμένο τρόπο και για ένα θέμα είναι καθαρά προσωπικό του θέμα. Είναι ζητήματα δικής του ελεύθερης επιλογής. Του τα υπαγορεύουν η συνείδησή του και οι πατροπαράδοτες αξίες του.
Η τυραννίδα δεν θέλει οι άνθρωποι να διαβάζουν. Θέλει να μένουν οι πολίτες στα σκοτάδια της αμάθειας ή της ημιμάθειας, ώστε να γίνονται εύκολα αθύρματά της.
Η δημοκρατία θέλει πολίτες καλλιεργημένους πνευματικά. Με τη γνώση ως εφόδιο, οι άνθρωποι δύνανται να έρχονται πιο κοντά και ν’ αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τις καθημερινές δυσκολίες.
Η τυραννίδα δεν θέλει πραγματικά οι άνθρωποι να πιστεύουν στο Θεό. Τους καλλιεργεί τον φανατισμό, για να τους κρατά διχασμένους, ώστε να τους διαφεντεύει καλύτερα, σύμφωνα με το «διαίρει και βασίλευε» των Ρωμαίων.
Η δημοκρατία θέλει οι άνθρωποι να πιστεύουν στο Θεό. Με το Θεό πλάι τους, οι πολίτες δεν φοβούνται τίποτα και με αγάπη στον πλησίον αγνή και άδολη συμβάλλουν στο να γίνει ομορφότερη η δημόσια όλων μας και η ιδιωτική του καθένα μας ζωή.
Ενώ η δημοκρατία αγωνίζεται να πείσει τους πολίτες ότι οι ίδιοι είναι υπεύθυνοι για το παρόν και το μέλλον τους και τους καλεί να αγωνίζονται μονοιασμένοι, ό,τι, τέλος, η κάθε τυραννίδα φοβάται είναι μήπως και οι πολίτες αντιληφθούν ότι για να την ανατρέψουν δεν αρκούν τα παχιά και βαρύγδουπα λόγια, αλλά το μόνο που χρειάζεται είναι να δρουν προτάσσοντας το «εμείς» αντί του «εγώ» και έχοντας πάντα υπόψη και ό,τι συμβούλεψε ο Απόστολος Παύλος, «νίκα διά τοῦ ἀγαθοῦ τό κακόν» («Προς Ρωμαίους» επιστολή, κεφάλαιο ιβ’, 21).
Σκέψεις, με αφορμή την φετινή επέτειο από τον «μαύρο» Απρίλη του 1967. Μια επέτειος που φέτος είναι τόσο διαφορετικές απ’ όλες μέχρι τώρα. Και η οποία δίνει σήμερα σημαντικές ευκαιρίες για περισυλλογή. Στους εχέφρονες…
* Από την ανέκδοτη συλλογή δοκιμίων, «Ηθοποιών Γεύμα»
Αγαπητέ, κύριε Διευθυντά,
παρακολουθώ και μελετώ όλα τα έργα και τις εξαιρετικές του επιστημονικές εργασίες κι ομολογώ πόσο απλός, κατανοητός -παρότι ειδικός επιστήμων- και συγκροτημένος είναι ο λόγος του. Θαρρείς, αποφατικός ο τρόπος γραφής των βιωμάτων και της καθόλου κοινωνικής ζωής, ο αγαπητός κ. Γιώργος Ορφανός στοχεύει στο αληθινό ανθρώπινο πρόσωπο της ελευθερίας, αγάπης, ευχαριστίας, κοινωνίας [κοινωνικότητα] και πνευματικής τελειότητας. Τον συγχαίρομε και τον ευχαριστούμε που μοιράζεται μαζί μας τόσο αξιόλογα και διδακτικά βιώματα στη σημερινή δύσκολη κοινωνική πολυπλοκότητα. Φιλικά Γιώργος Καραγεωργίου, συντ/χος νομικός, κοινωνιολόγος ΧΑΝΙΑ.
Παρακαλώ αντί “έργα”, διαβάστε το ορθόν = άρθρα, ευχαριστώ Γ.Κ.