Στο ψυχρό φθινόπωρο της ανατολικής Φινλανδίας, αλλά και στη ζεστή ομάδα συναδέλφων στο σχολείο του Λίπερι μας οδήγησε η έναρξη του προγράμματος Erasmus+ “Literature for Everyone” – «Λογοτεχνία για Όλους» ή εν συντομία, LIFE.
Εκεί συναντήθηκαν οι εκπρόσωποι του 2ου Γυμνασίου Χανίων με τους εκπροσώπους των σχολείων από το Schrobenhausen (Γερμανία), Rotterdam (Ολλανδία) και Laagri (Εσθονία). Σε άριστο κλίμα συνεργασίας συζητήσαμε από κοντά τις λεπτομέρειες του προγράμματος. Είναι εντυπωσιακό ότι παρόλο που πρωτογνωριζόμαστε, καταφέρνουμε να επικοινωνήσουμε και να πετύχουμε στόχους. Είναι μία χρήσιμη παρατήρηση για τους μαθητές μας που θέλουν να επιλέγουν ως μέλη της κάθε ομάδας τους κολλητούς τους. Είναι αλήθεια πως η οικειότητα σου δίνει μια αίσθηση ασφάλειας, αλλά το άνοιγμα για συνεργασία με νέα και διαφορετικά άτομα συχνά ανοίγει ενδιαφέροντες ορίζοντες.
Εντυπώσεις από το σχολείο
Θετικές! Ένα ευχάριστο και άνετο γραφείο καθηγητών που συνδυάζει τραπεζάκια με καρέκλες με μια γωνιά με καναπέδες, ατομικά ντουλαπάκια και στο κάθε πορτάκι ένα φωσφορίζον κίτρινο γιλέκο το οποίο φορά ο εφημερεύων καθηγητής. Εστιατόριο εντός του σχολείου. Το ξάφνιασμά μας; Ότι οι περισσότεροι μαθητές και πολλοί καθηγητές βγάζουν τα παπούτσια τους πριν μπουν στις αίθουσες και είναι συνηθισμένο να κυκλοφορούν εντός του κτηρίου με τις κάλτσες. Στο κλειστό γυμναστήριο όπου έγινε η επίσημη υποδοχή μας με ό,τι είχαν ετοιμάσει οι Φινλανδοί μαθητές και με τις παρουσιάσεις των υπόλοιπων χωρών από τους αντίστοιχους καθηγητές, οι 400 συγκεντρωμένοι μαθητές έκαναν λιγότερη φασαρία από αυτή που εμείς έχουμε συνηθίσει σε τάξεις των 25 ατόμων. Και βέβαια συναντήσαμε το ελληνικό στοιχείο στο γλυκό πρόσωπο της μικρής Ρωξάνης με καταγωγή από το Βόλο, μαθήτριας στο δημοτικό σχολείο του Λίπερι.
«Λογοτεχνία για όλους»
Το πρόγραμμα μας εστιάζει στο ότι όλο και λιγότεροι νέοι διαβάζουν λογοτεχνία. Στοχεύει λοιπόν στη προώθηση της ανάγνωσης, στη βελτίωση αναγνωστικών δεξιοτήτων, τη βελτίωση της χρήσης της αγγλικής ως γλώσσας επικοινωνίας. Για να γίνει η λογοτεχνία πιο προσιτή στους εφήβους, προσεγγίζεται μέσα από ποικίλες δραστηριότητες και συσχετίζεται με τη δημιουργία ταινίας καθώς στη δεύτερη χρονιά του προγράμματος θα έχει επιλεγεί ένα κοινό μυθιστόρημα από το οποίο οι μαθητές θα γυρίσουν σκηνές σε τρεις διαφορετικές χώρες. Παράλληλα, θα παραχθούν ηχητικά – ακουστικά βιβλία, ή έστω αποσπάσματα βιβλίων.
Βιβλιοθήκες με νέα φιλοσοφία
Ξεναγηθήκαμε σε τρεις διαφορετικές βιβλιοθήκες. Πρώτα αυτή του Πανεπιστημίου Ανατολικής Φινλανδίας, η οποία έχει περίπου ένα εκατομμύριο βιβλία διαφόρων αντικειμένων σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή. Ως επισκέπτες ξεναγούμενοι από την υπεύθυνη, Riitta Holopainen, θαυμάσαμε τη νέα φιλοσοφία διαρρύθμισης και επίπλωσης της βιβλιοθήκης που την καθιστά ένα χώρο πάρα πολύ ευχάριστο, στον οποίο νιώθεις όμορφα και θέλεις να βρίσκεσαι. Στη συνέχεια, στη Δημοτική Βιβλιοθήκη του Γιόενσου η συμπαθέστατη βιβλιοθηκάριος Pia Rask-Jussila μας μίλησε για τις δράσεις που προσφέρονται έτσι ώστε η βιβλιοθήκη να μην είναι απλά ένα αναγνωστήριο αλλά μια βιωματική εμπειρία. Κρατήσαμε στο νου ιδιαίτερα την καινοτομία των «αναγνωστικών σκύλων», μια μέθοδο που αποσκοπεί να βελτιώσει τις αναγνωστικές ικανότητες ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες. Παρόλο που δεν είχαμε την τύχη να συναντήσουμε τους σκύλους, θεωρήσαμε αξιόλογη την προσέγγιση αυτή. Το παιδί μπορεί να έχει ακροατή έναν εκπαιδευμένο σκύλο, να χαλαρώνει χαϊδεύοντάς τον και να μην φοβάται καθόλου ότι θα κατακριθεί. Ένα τμήμα της βιβλιοθήκης αυτής είναι 7 λεωφορεία ειδικά διαμορφωμένα ώστε να αποτελούν κινητές βιβλιοθήκες που εξυπηρετούν το κοινό σε πιο απομακρυσμένες περιοχές. Είχαμε την ευκαιρία να μπούμε σε ένα τέτοιο λεωφορείο σταθμευμένο τη μέρα εκείνη στο σχολείο του Λίπερι. Ήταν ένα χαριτωμένο θέαμα να βλέπεις τους μικρούς μαθητές του δημοτικού σχολείου (του ίδιου συγκροτήματος με το συνεργαζόμενο με εμάς σχολείο) να μπαινοβγαίνουν στην κινητή βιβλιοθήκη με ενθουσιασμό και μια αγκαλιά βιβλία.
Συστήματα εκπαίδευσης – υποδομές
Μάθαμε πολλά, τόσο για το σύστημα εκπαίδευσης στη Φιλανδία όσο και στις άλλες εταιρικές χώρες. Σίγουρα δεν χάνονται άπειρες ώρες μαθημάτων για οποιοδήποτε λόγο, και βέβαια σε καμία περίπτωση λόγω έλλειψης καθηγητών. Όσο για τις υποδομές; Είτε μέσα στις αίθουσες γενικών μαθημάτων είτε μουσικής ή καλλιτεχνικών, νιώσαμε – για άλλη μια φορά – ότι ωχριούμε μπροστά τους εάν συγκρίνουμε τις υποδομές και τον εξοπλισμό των ελληνικών σχολείων.
Η πόλη
Καθώς το μικρό Λίπερι δεν έχει ξενοδοχείο, μέναμε στο κοντινό Γιόενσου και μεταφερόμασταν καθημερινά οδικώς στο σχολείο. Το Γιόενσου αραιοκατοικημένο, περιποιημένο, με ένα ποτάμι να το διασχίζει, και με θερμοκρασίες λίγο έως πολύ κάτω του μηδενός. Μηδενικά και τα σκουπίδια, εντός και εκτός πόλης. Στη διαδρομή με λευκές χιονισμένες εκτάσεις ή δάσος δεξιά και αριστερά του δρόμου δεν είδαμε κανένα σκουπίδι. (Αν κλείνω τα μάτια όταν οδηγώ στο ΒΟΑΚ, θα μου πείτε, δεν θα βλέπω και το δάσος σκουπιδιών που έχει δημιουργηθεί στο νομό μας δεξιά και αριστερά της εθνικής οδού, και αναρωτιέμαι πότε θα ασχοληθούν οι αρμόδιοι για την καθαριότητα).Φιλοξενία
Οι Φινλανδέζες συνάδελφοι, η Aila, η Pia, η Pieta, η Aino, η Mintu, η Pirvi, είχαν διαρκώς στο νου τους να νιώσουμε άνετα. Αποκορύφωμα ήταν το τελευταίο βράδυ το αποχαιρετιστήριο δείπνο που παρέθεσε προς τιμή μας η δήμαρχος του Λίπερι, Hannele Mikkanen, σε ένα μικρό παραδοσιακό σπίτι με σάουνα (φυσικά!), μια επιχείρηση που φιλοξενεί συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων που έχουν κάνει κράτηση. Οι ερασμιακοί συνάδελφοι ήταν λοιπόν οι μοναδικοί θαμώνες. Ο ιδιοκτήτης μας περιποιήθηκε έχοντας ετοιμάσει γευστικότατα τοπικά εδέσματα, αν και… η σαλάτα θύμιζε υπερβολικά τη δική μας χωριάτικη!Σχόλια
Ας κλείσουμε με τα σχόλια του διευθυντή του σχολείου μας, κ. Αθανασάκη Αντώνη, που συμμετείχε στη συνάντηση: «Εξαιρετική εμπειρία. Άρτια οργανωμένη συνάντηση. Μοναδική εμπειρία να έρχεσαι σε επαφή με τα εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών. Σημαντικό είναι βέβαια να το βιώσουν και οι μαθητές μας. Νιώσαμε ακόμη ότι είναι πολύ ζεστή η ομάδα Erasmus που δημιουργείται».