Ερώτηση για την αυξανόμενη κοινωνική ανισότητα στην ΕΕ υπέβαλε στον Επίτροπο Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Κοινωνικής Ένταξης κ. Andor ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού Μ. Κύρκος με αφορμή την πρόσφατη (15.9.2014) έρευνα του γερμανικού ιδρύματος Bertelsmann Stiftung για την κοινωνική δικαιοσύνη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιβεβαίωσε τα στοιχεία της έρευνας αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «δυστυχώς η ΕΕ απομακρύνεται από την επίτευξη του στόχου κοινωνικής ενσωμάτωσης «Ευρώπη 2020», καθώς 4,4 εκατομμύρια περισσότεροι άνθρωποι ζουν υπό συνθήκες φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2013 σε σύγκριση με το 2010. Αυτό αποτελεί συνέπεια του ότι η ΕΕ διάνυσε τη χειρότερη κοινωνική, οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση από την ύφεση της δεκαετίας του 1930. Αντίστοιχα, ανοίγει η ψαλίδα κοινωνικής ανισότητας μεταξύ των γενεών. Το μερίδιο των νέων και των παιδιών (0-17 ετών) που αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού σε ολόκληρη την Ευρώπη ήταν 28% το 2012. Στην Ελλάδα το ποσοστό ανεργίας των νέων (15-24 ετών) ανήλθε σε 52% κατά το 2ο τρίμηνο του 2014.
Με το νέο δείκτη για την κοινωνική δικαιοσύνη το ίδρυμα Bertelsmann διερεύνησε έξι διαφορετικές διαστάσεις της κοινωνικής δικαιοσύνης: τη φτώχεια, την εκπαίδευση, την απασχόληση, την υγεία, τη δικαιοσύνη των γενεών, καθώς και την κοινωνική συνοχή και τη μη διάκριση. Σύμφωνα με την έρευνα, το χάσμα κοινωνικής δικαιοσύνης μεταξύ Βορρά και Νότου αυξάνεται σταθερά. Ενώ το επίπεδο κοινωνικής ένταξης στις εύπορες βόρειες ευρωπαϊκές χώρες εξακολουθεί να είναι υψηλό, η κοινωνική αδικία σε χώρες όπως η Ισπανία, η Ιταλία ή η Ουγγαρία έχει αυξηθεί, με τελευταία στην κατάταξη των 28 χωρών την Ελλάδα.
Ο κ Κύρκος έθεσε στη συνέχεια ζήτημα αναθεώρησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», καθώς ο στόχος της κοινωνικής ένταξης αποτελούσε έναν από τους πέντε κεντρικούς της στόχους. Η Επιτροπή απάντησε ότι έχει ξεκινήσει ενδιάμεση επανεξέταση της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020 με προκήρυξη δημόσιας διαβούλευσης, καλώντας τα κράτη μέλη, τους πολίτες και όλους τους ενδιαφερομένους να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τη στρατηγική. Η δημόσια διαβούλευση ολοκληρώθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2014.
Τέλος, όσον αφορά χώρες που τελούν υπό προγράμματα προσαρμογής, όπως η Ελλάδα, η Κομισιόν απάντησε ότι δεν λαμβάνουν ειδικές ανά χώρα συστάσεις ώστε να διασφαλιστεί η εστίαση στα μέτρα που καθορίζονται στο πρόγραμμα. Ωστόσο, η Επιτροπή αναλύει ενδελεχώς την κατάσταση όσον αφορά την απασχόληση και την κοινωνική τους κατάσταση (καθώς και στα έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής που εκδόθηκαν κατά το ευρωπαϊκό εξάμηνο) και λαμβάνει υπόψη την ανάλυση αυτή κατά την αναθεώρηση των προγραμμάτων προσαρμογής.
Με αφορμή την απάντηση του Επιτρόπου, ο Μ. Κύρκος δήλωσε: «Είναι απαράδεκτο τέσσερα χρόνια μετά την υιοθέτηση της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» η ΕΕ να αποδέχεται πως ο κεντρικός στόχος της κοινωνικής ενσωμάτωσης απομακρύνεται όλο και πιο πολύ. Παράλληλα με το χάσμα Βορρά-Νότου -τελευταία στην κατάταξη των 28 χωρών είναι η χώρα μας-, τρομάζει η αυξανόμενη διαγενεακή ανισορροπία, με 28% των νέων να απειλούνται από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Στην Ελλάδα το ποσοστό ανεργίας των νέων άγγιξε το 60% το 2013. Η ΕΕ δεν πρέπει να εκλαμβάνεται μόνο ως θεματοφύλακας οικονομικής σταθερότητας, αλλά και κοινωνικής δικαιοσύνης. Η ενδιάμεση επανεξέταση της στρατηγικής της ΕΕ για το 2020 έχει ήδη καθυστερήσει και πρέπει να γίνει αμέσως ώστε να κλείσει το χάσμα».
