Οι ∆ηµήτρης Ντρουµπογιάννης και Μπέλα Λιονάκη, µιλούν στις “διαδροµές” λίγο πριν ανέβουν στη σκηνή του Θεάτρου “Μίκης Θεοδωράκης” για να µας παρουσιάσουν αύριο, Κυριακή, ένα ρεσιτάλ για δύο πιάνα και σε λίγες ηµέρες, τη Μεγάλη Παρασκευή, µια ιδιαίτερη µουσικο-ποιητική παράσταση εµπνευσµένη από το Πάσχα.
Αναφέρονται στις συναυλίες τους, τους “χυµούς” της κλασικής µουσικής που προσφέρονται σε όσους την αντιµετωπίσουν “ανοιχτοί” και µιλάνε για τις παθογένειες της µουσικής παιδείας στην Ελλάδα. ∆ύο µουσικοί που συνηθίζουν να ξαφνιάζουν ευχάριστα το κοινό µε τις παραστάσεις τους και τη “φρέσκια” µατιά που προσεγγίζουν τις µουσικές που αγαπάνε.
– Τι θα παρουσιάσετε στο ρεσιτάλ της Κυριακής;
∆.Ν.: Είναι ένα ρεσιτάλ για δύο πιάνα, του οποίου ο “πυρήνας” είναι µια τετραµερής σουίτα του Sergei Rachmaninoff (“Βαρκαρόλα”, “Η νύχτα… ο έρωτας”, “∆άκρυα” και “Πάσχα”). Πάνω σε αυτό ταιριάξαµε και άλλα έργα, όπως “Το καρναβάλι των ζώων” του Camille Saint-Saens. Ένα έργο που γράφτηκε στο τέλος της ροµαντικής περιόδου. Μια εποχή όπου άλλαζε το τοπίο και η οπτική των καλλιτεχνών κι ο Saint-Saens σε αυτό το έργο παράφρασε κάποιες γνωστές µελωδίες µε µια σαρκαστική διάθεση ως προς την αντιµετώπιση της µουσικής εκείνη την περίοδο, αλλά και τη στάση των κριτικών, που την εποχή εκείνη έκαναν την εµφάνισή τους αµφισβητώντας γνωστά έργα και δηµιουργούς. Για παράδειγµα, τότε είχε γραφτεί ότι η Σονάτα του Σεληνόφωτος του Μπετόβεν δεν θα ξανακουστεί, ενώ κάποιος άλλος είχε χαρακτηρίσει τα έργα του Λιστ ως “θόρυβο”…
– Ήταν µια µεταιχµιακή εποχή όπως θα λέγαµε και η σηµερινή όπου µπορούσε κανείς να ακούσει τα “πάντα”.
∆.Ν.: Αυτό µε την κριτική συµβαίνει και τώρα. Παρόλο που τα social media είναι ένα χρήσιµο εργαλείο, έχουµε πέσει στην παγίδα να γράφουµε “αφιλτράριστα” και χωρίς να αναρωτιόµαστε αν αυτό που γράφουµε έχει βάση κι αν αξίζει να αναφερθεί.
Μ.Λ.: Για τους κριτικούς τέχνης το ζήτηµα αυτό είναι ακόµα πιο λεπτό. Για να γράψεις κάτι θα πρέπει να ξέρεις το έργο, να έχεις ακούσει εκτελέσεις κι ερµηνείες, αν πρόκειται για µουσική. ∆εν γίνεται να κρίνεις µόνο µε τη λογική “µου άρεσε ή δεν µου άρεσε” κάτι. Χρειάζεται να γνωρίζει κανείς την εποχή, το κοινωνικό πλαίσιο που γράφτηκε ένα έργο κ.λπ.
– Μου αρέσει που στις παραστάσεις σας βγάζετε την κλασική µουσική από τα ωδεία όπου διδάσκεται και τη φέρνετε µέσα στην κοινωνία. ∆υστυχώς, πολύς κόσµος έχει ταυτίσει αυτό το είδος µουσικής µε τα ωδεία, σαν να κάτι ακαδηµαϊκό που δεν αφορά όλους τους ανθρώπους…
Μ.Λ.: Η κλασική µουσική δεν είναι µουσειακό είδος. Είναι κάτι ζωντανό και φρέσκο. Απλώς πολλές φορές και µέσα στα ωδεία δίνεται µε έναν τρόπο πολύ αποστειρωµένο.
∆.Ν.: ∆υστυχώς αυτό συµβαίνει και µε άλλα είδη. Για παράδειγµα το πιο πρόσφατο είδος που έχει αρχίσει και ακαδηµοποιείται και χάνει τους “χυµούς” του είναι η τζαζ. Έχει αρχίσει να γίνεται αυτό που συναντάµε σε πολλούς διαγωνισµούς πιάνου, ένα στυλιζαρισµένο πράγµα. Ξεχνάµε ότι είναι ένα είδος µουσικής που γεννήθηκε από ανθρώπους που ήθελαν να είναι ελεύθεροι. Αντίστοιχα ξεχνάµε ότι κλασική µουσική δεν σηµαίνει µια σειρά από πορτρέτα συνθετών στον διάδροµο ενός ωδείου. Οι συνθέτες αυτοί ήταν άνθρωποι όπως εµάς, δηλαδή όντα ατελή. Έτσι και η κλασική µουσική δεν είναι κάτι τέλειο αλλά αποτελεί µια ακόµα ανθρώπινη έκφραση. Γι’ αυτό δεν πρέπει να αντιµετωπίζεται µε στεγανά, ούτε υπάρχει ένας τρόπος παρουσίασης αυτής της µουσικής. Για παράδειγµα µέχρι τον Λιστ αυτή η µουσική παίζονταν σε σαλόνια. Ο Λιστ ήταν που θέλησε να απευθυνθεί σε ένα πιο µαζικό κοινό. Επίσης την εποχή που έπαιζε εκείνος σε κάθε δεξιοτεχνικό πέρασµα που έκανε ο κόσµος χειροκροτούσε, ήταν σαν… ροκ συναυλία. Στην Αυστρία τη δεκαετία του ΄20 επιβλήθηκε ένα πρωτόκολλο για το πότε πρέπει να χειροκροτούµε. Αυτό ήταν κι ένα πρώτο δείγµα ότι αυτή η µουσική άρχισε να χρησιµοποιείται ως στοιχείο διάκρισης και κοινωνικού κύρους και να εκφράζει ένα κατεστηµένο.
– Για να ακούσει κάποιος Ραχµάνινοφ ή Λιστ θεωρείτε ότι χρειάζονται προϋποθέσεις ή αρκεί να έρθει “ανοιχτός”;
∆.Ν.: Ως έργα που γράφτηκαν µια άλλη εποχή θα πρέπει να έχει υπόψη του ο σηµερινός ακροατής ότι δεν µιλάµε για έργα 3 λεπτών κι είναι επίσης πιθανόν, για κάποιον που δεν έχει προηγούµενη εµπειρία, ότι µάλλον δεν θα καταλάβει κάτι. Όµως δεν είναι απαραίτητο να σχηµατίσει κανείς αµέσως γνώµη. Αρκεί να µπεις µε µια διάθεση να ακούσεις. Αυτά τα κοµµάτια έχουν µια δυναµική που ανταµείβουν εκείνον που θα τα ακούσει “ανοιχτός” και θα αφεθεί στη στιγµή. ∆υστυχώς, η αντίληψη που λέει ότι αυτό το είδος το γνωρίζουν µόνο κάποιοι αποθαρρύνει πολλούς ανθρώπους από το να συµµετέχουν σε ένα τέτοιο καλλιτεχνικό γεγονός.
Μ.Λ.: Όταν δεν υπάρχουν τέτοια ακούσµατα είναι σε κάποιον δύσκολο να παρακολουθήσει µια τέτοια συναυλία. Έτσι πολλοί άνθρωποι µένουν µόνο στο κοµµάτι της τεχνικής και της δεξιοτεχνίας. Όµως δεν είναι µόνο αυτό το στοιχείο. Είναι η όλη αίσθηση που σου αφήνει η µουσική. Εγώ θα έλεγα, λοιπόν, ότι αυτό που χρειάζεται είναι να πάει κανείς σε µια τέτοια εκδήλωση ήρεµος και ανοιχτός. ∆εν χρειάζεται να παρακολουθεί νότα – νότα το έργο, αλλά να αφεθεί στην αίσθηση που βγάζει η µουσική.
– Το θέµα των ακουσµάτων και της προηγούµενης εµπειρίας βάζει ένα θέµα παιδείας. Πού πονάµε στη µουσική παιδεία στην Ελλάδα ως προς την κλασική µουσική;
Μ.Λ.: Υπάρχουν πολλά ταλαντούχα παιδιά στην Ελλάδα αλλά δεν τα βοηθάει τίποτα πια για να µπορέσουν να ασχοληθούν σοβαρά µε την κλασική µουσική. Αυτή η µουσική απαιτεί αφοσίωση, χρειάζονται δηλαδή ώρες πολλές και προς αυτή την κατεύθυνση δεν βοηθάει καθόλου το κράτος που έχει βγάλει τις τέχνες από τα σχολεία, αλλά ούτε και ο τρόπος που διδάσκεται η µουσική στα σχολεία καλλιεργεί τις προϋποθέσεις που χρειάζονται. Πολλές φορές δεν βοηθάνε και οι οικογένειες τα ταλαντούχα παιδιά, γιατί µπορεί ναι µεν να θεωρούν ότι είναι σηµαντική η µουσική, όµως στην πορεία στρέφουν τα παιδιά σε άλλα επαγγέλµατα που θεωρούν ότι έχουν µεγαλύτερο κύρος, απολαβές κ.λπ. Επίσης, η µουσική πρέπει να αποτελεί απόλαυση και δυστυχώς αυτό το βλέπουµε πια µόνο σε πολύ µικρές ηλικίες, γιατί όσο µεγαλώνουν τα παιδιά έρχονται στα µαθήµατα πολύ κουρασµένα από τις πολλές δραστηριότητες και υποχρεώσεις που έχουν.
– Πείτε µου δύο κουβέντες και για τη συναυλία της Μεγάλης Παρασκευής που θα παρουσιάσετε.
∆.Ν.: Σε αυτή τη συναυλία θελήσαµε να ασχοληθούµε µε την κοσµική πλευρά του θείου δράµατος και πως αυτή αποτυπώνεται σε διαφορετικές εκφάνσεις τη ζωής: την απώλεια ενός αγαπηµένου προσώπου, τις διαπροσωπικές σχέσεις, τη διαδροµή ενός ανθρώπου στη ζωή κ.λπ. Στην εκδήλωση υπάρχουν κείµενα και ποιήµατα των Νίκου Γκάτσου, Ντίνου Χριστιανόπουλου, Τάσου Λειβαδίτη, ∆ιονύσιου Σολωµού, Γιάννη Ρίτσου κ.ά., ενός στο τέλος κάθε αφήγησης υπάρχουν τραγούδια και µελωδίες των Μίκη Θεοδωράκη, Στ. Ξαρχάκου, Ε. Καραΐνδρου κ.ά.
Ρεσιτάλ για δύο πιάνα
Ρεσιτάλ για 2 πιάνα των Μπέλα Λιονάκη και ∆ηµήτρη Ντρουµπογιάννη θα παρουσιαστεί αύριο, Κυριακή 28 Απριλίου, και στις 20:30 στο Θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης”. Θα ακουστούν έργα των Sergei Rachmaninoff, Robert Schumann, Camille Saint-Saens, Darius Milhaud, Ernesto Lecuona. Την εκδήλωση, που έχει δωρεάν είσοδο για το κοινό, διοργανώνουν η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων σε συνεργασία µε τον ∆ήµο Χανίων.
ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
Μια µελωδική διαδροµή προς την Ανάσταση
Η µουσική παράσταση “Μεγάλη εβδοµάδα – µια µελωδική διαδροµή προς την Ανάσταση” θα παρουσιαστεί τη Μεγάλη Παρασκευή 3 Μαΐου στο Θέατρο “Μίκης Θεοδωράκης” στις 18:00 µε είσοδο ελεύθερη για το κοινό. Την εκδήλωση διοργανώνει η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων σε συνεργασία µε τον ∆ήµο Χανίων.
Θα ακουστούν µουσικές συνθέσεις των Μ. Θεοδωράκη, Στ. Ξαρχάκου, Ε. Καραϊνδρου κ.ά. και αφηγήσεις ποιηµάτων και κειµένων των ∆. Σολωµού, Γ. Ρίτσου, Ν. Γκάτσου κ.ά.
Πιάνο: ∆ηµήτρης Ντρουµπογιάννης
Ακορντεόν: Μπέλα Λιονάκη
Κιθάρα: Παναγιώτης Τσόπελας
Ερµηνεία τραγουδιών και αφηγήσεις: Άννα-Μαρία Κορακάκη και Αιµίλιος Καλογερής.
Αφήγηση κειµένων: Γ. Βεργάκης
Συµµετέχει πολυµελές φωνητικό σύνολο: Γ. Βεργάκης, Α. Βιτσιλάκης, Γρ. Βιτσιλάκης, Ν. Βλαµάκης, Ζ. Σηµανδηράκη, Μ. Σπυριδάκης, Ε. Τζεµπελίκου, Ξ. Χριστοδουλάκη.
∆ιδασκαλία φωνητικού συνόλου: Μπέλα Λιονάκη
Ενορχηστρώσεις: Μπέλα Λιονάκη, ∆ηµήτρης Ντρουµπογιάννης
Σχεδιασµός αφίσας: Αιµίλιος Καλογερής
Γενική καλλιτεχνική επιµέλεια: Μπέλα Λιονάκη
