Με αφορµή το εργαστήριο “Σχέδιο + Κείµενο – ένα δικό µας δωµάτιο” το “Μολύβι Μελάνι” συνάντησε την γραφίστρια και αρχιτεκτόνισσα Μαΐτα Χατζηιωαννίδου και συζήτησε µαζί της για την έµπνευση τη δηµιουργία αλλά και τον κοινό τόπο ποίησης και εικόνας.
Είσαι βέρα Θεσσαλονικιά, σπούδασες αρχιτεκτονική. Πες µας δυο λόγια για το πώς εξελίχθηκε η αγάπη σου για το σχέδιο και την εικονογράφηση.
Οι σπουδές στην αρχιτεκτονική σε εφοδιάζουν µε ένα χρήσιµο εργαλείο, την έννοια της σύνθεσης. Αυτή η ιδέα που µπορεί να διέπει τον σχεδιασµό ενός κτηρίου ή µίας αφίσας, τη δηµιουργία µίας χορογραφικής φράσης, ακόµη και το χτίσιµο µίας σκέψης. Επίσης, στη δοµή τους, σου δίνουν τη δυνατότητα να στρέψεις το ενδιαφέρον σου σε πεδία που ανήκουν στο ευρύτερο φάσµα του σχεδιασµού. Πράγµατι, ακολουθώντας µία διαίσθηση, η ερευνητική µου πτυχιακή εργασία, που ασχολήθηκε µε τον χώρο του βιβλίου, ήταν από την περίοδο των σπουδών µου ό,τι πιο κοντινό στα σηµερινά µου ενδιαφέροντα και στην επαγγελµατική µου δραστηριότητα.
Η γραµµή, το σχέδιο, µε συγκινεί και το έκανε από πάντα. Ακόµη, µε µαγνητίζουν οι σηµειώσεις των ανθρώπων, καθώς και ο τρόπος που κρατούν το µολύβι, που στρέφουν το χαρτί, το σώµα τους, που καταλαµβάνουν τον χώρο, για να γράψουν ή να σχεδιάσουν. Αν προσπαθήσω να βάλω σε λέξεις τι αγαπώ στο σχέδιο: Μου αρέσει να µπορώ να σχεδιάσω κάτι που παρατηρώ, κάτι που διάβασα, άκουσα ή σκέφτηκα, κάτι που έγινε. Πέρα από την ευχαρίστηση της ίδιας της σχεδιαστικής δράσης, αυτός είναι πρώτα ένας τρόπος να αντιληφθώ ότι υπήρξε και στη συνέχεια ένας τρόπος να επικοινωνήσω τη δική µου εµπειρία.
Μίλησέ µας για το loopo studio στην Θεσσαλονίκη, αλλά και τα εργαστήρια σχεδιασµού λουλουδιών που πραγµατοποιείς.
Το Loopo Studio, αρχιτεκτονικός & γραφιστικός σχεδιασµός, λειτουργεί στη Θεσσαλονίκη από το 2013 και έχει στεγάσει αρκετά όνειρά µας, πειραµατισµούς, απογοητεύσεις. Για µένα σήµερα, αποτελεί τη δοµή µέσα στην οποία εργάζοµαι ως γραφίστρια. Η δουλειά µου αυτή, που αποτελεί τον τρόπο του βιοπορισµού µου, έχει συχνά δυσκολίες -όπως όλες οι δουλειές- τις µαταιώσεις του δηµιουργικού επαγγέλµατος και τις αγωνίες του ελεύθερου επαγγέλµατος, αλλά αγαπώ τον σχεδιασµό και οµολογώ ότι ευχαριστιέµαι τη δουλειά µου και δεν θα την άλλαζα.
Γύρω στο 2016, ξεκίνησα πιο συνειδητά µία µελέτη στο σχέδιο, µε πρώτο στόχο να εξασκηθώ τεχνικά. Η προπόνηση αυτή, που συνδεόταν µε τη δουλειά µου και την τροφοδοτούσε, είδα ότι µε εισήγαγε σε µία κατάσταση ηρεµίας, παύσης, µέσα από την ευχαρίστηση της ίδιας της πράξης της σχεδίασης αλλά και µέσα από την ησυχία που έχει το να παρατηρείς ένα φυτό. Αυτό µαλάκωνε σταδιακά την αίσθηση που είχα στα κάπως άχαρα πρώτα χρόνια της επαγγελµατικής ζωής µου. Έτσι αγάπησα και εµπιστεύτηκα αυτή την σχεδιαστική εξάσκηση τη οποία συνεχίζω και σήµερα, µιας και η συγκέντρωση, επιµονή και επανάληψη είναι από τα ταυτοτικά χαρακτηριστικά της ιδέας (και επίσης χαρακτηριστικά που έχω κερδίσει µέσα από την -πολύτιµη- χορευτική και ακροβατική µου εκπαίδευση).
Επικοινωνώ αυτό το έργο µέσα από τα εργαστήρια σχεδίου που πραγµατοποιώ σποραδικά, γιατί ενδιαφέροµαι να µιλήσω για τη διαδικασία και όχι τόσο για τα ίδια τα σχέδια. Αυτές οι εξωστρεφείς στιγµές της κατά τα άλλα µοναχικής διαδικασίας τη διευρύνουν, µέσα από τον τρόπο που το κάθε άτοµο που έρχεται για να σχεδιάσει µαζί µου, βλέπει, αντιλαµβάνεται και δρα.
Εµπνέεσαι από τη φύση και τα σώµατα, αυτό είναι εµφανές στα έργα σου. Τι άλλο αποτελεί έµπνευση για σένα;
Τα πράγµατα που µπορώ να παρατηρήσω και παράλληλα να διατηρήσω τον δικό µου άξονα. Η ρουτίνα, η δική µου ή των άλλων. Με εµπνέουν πολύ κάποια κινηµατογραφικά έργα, νιώθω ότι έχω βρεθεί εκεί ή το έχω ονειρευτεί ή ότι στο µέλλον θα το ζήσω.
Οι ζωγραφικές αναπαραστάσεις της Αναγέννησης, η ιαπωνική shunga, οι γυναίκες εικονογράφοι βοτανικής του 17ου – 18ου αι. Οι φίλες µου. Η δουλειά των φίλων µου που τραγουδούν, χορεύουν, γράφουν, παίζουν. Η τόλµη. Τα µουσεία και τα βιβλία. Οι σχέσεις µεταξύ των πραγµάτων που µε εµπνέουν. Οι σχέσεις µεταξύ των πραγµάτων που κάνω. Όταν τα άτοµα επικοινωνούν, δηµιουργούν, σχετίζονται, µε τρόπους που αντιστέκονται, προσπαθούν, περιλαµβάνουν. Μία ίσως αβάσιµη ιδέα που αποφάσισα να ακολουθήσω.
Μερικά παραδείγµατα! Μου αρέσει να βρίσκω έµπνευση και προσπαθώ να µένω ανοιχτή στα ερεθίσµατα.
Πώς ήταν η συνεργασία σας µε την Αριάδνη Καλοκύρη για τον σχεδιασµό των εξωφύλλων των δύο ποιητικών συλλογών της (Χώρα Αναµονής, Σχέδιο Κήπου από τις εκδόσεις Κίχλη);
Με την Αριάδνη Καλοκύρη γνωριζόµαστε και συνδηµιουργούµε εδώ και πολλά χρόνια. Οι σχέσεις ανάµεσα σε ένα σχέδιο και ένα κείµενο µπορούν να είναι πολλές και διαφορετικές όπως και οι τρόποι που σχετιζόµαστε µε τα διάφορα άτοµα, τα διάφορα περιβάλλοντα. Όταν έλαβα µε χαρά την πρόταση της Αριάδνης και, µαζί, το σώµα των κειµένων της, και τις δύο φορές, τα διάβασα και τα κράτησα διαθέσιµα στο πεδίο δράσης µου ώστε να µπορούν να συνυπάρξουν µε την τρέχουσα σχεδιαστική µου µελέτη, αλλά και µε ό,τι άλλο συνέτρεχε στη ζωή µου. Είχα την πολυτέλεια, τόσο χρονικά όσο και συναισθηµατικά, και προσπάθησα τα ποιήµατά της να αποτελέσουν για µένα ένα leitmotif που επανέρχεται όσο τα διάφορα πράγµατα συµβαίνουν. Αυτό που (θέλω να) κάνω µε το σχέδιο του εξωφύλλου είναι να σχηµατοποιήσω και να ανταποδώσω την αίσθηση που δίνει το έργο της σε µένα, στη δική µου ζωή.
Εκείνη υποδέχεται το σχέδιο -σαν µία υπόσχεση συντροφιάς- µε στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ίδια και διατρέχουν την προσωπική µας σχέση: µία αίσθηση χρονικής και χωρικής άνεσης, εµπιστοσύνη και απουσία της αγωνίας των χειροπιαστών πληροφοριών, της επιβεβαίωσης, της επεξήγησης.
Στη συνέχεια, βρίσκουµε την εκδότρια Γιώτα Κριτσέλη να µοιάζει σαν να έχει διαισθανθεί όλη αυτή τη συνοµιλία και να µπαίνει σε αυτή, ως δια µαγείας, µε µία διάθεση αντίστοιχη.
Βρίσκω ενδιαφέρον, ότι σε άλλες συνεργασίες µας µε την Αριάδνη, έχουµε πειραµατιστεί και µε διαφορετικούς τρόπους επικοινωνίας µεταξύ των κειµένων και των σχεδίων µας.
Μίλησέ µας για το εργαστήριο που διεξάγεις µε την Αριάδνη Καλοκύρη και θα πραγµατοποιήσετε και εδώ στα Χανιά.
Μέσα από το εργαστήριο αυτό µοιραζόµαστε ένα κοµµάτι της συνεργασίας µας µε την Αριάδνη, βασιζόµενες κυρίως στον τρόπο µε τον οποίο συνδηµιουργήσαµε το βιβλίο Εύφλεκτη γη (Αυτοέκδοση, 2022). Είµαστε παραπάνω από ενθουσιασµένες που ερχόµαστε και φέτος στα Χανιά καλεσµένες -και πολύ φροντισµένες- στο Comixadiko! Η περσινή µας εµπειρία ήταν έξτρα όµορφη και δηµιουργική. Φέτος µελετήσαµε µία δοµή στην οποία ο χώρος θα παίξει σηµαντικό ρόλο στον τρόπο που παρατηρούµε και καταγράφουµε. Θα ασχοληθούµε µε τον χώρο που εµπεριέχει εµάς και τα αντικείµενα που παρατηρούµε, τον χώρο του χαρτιού µέσα στο οποίο συνθέτουµε και τον χώρο του «δικού µας δωµατίου»: ενός προσωπικού µας χώρου που θα φανταστούµε και θα συνθέσουµε βασιζόµενες/οι στις ασκήσεις του εργαστηρίου. Για εµάς έχει νόηµα το εργαστήριο να απευθύνεται εξίσου σε άτοµα µε ή χωρίς εµπειρία στη συγγραφή ή στο σχέδιο. Μέσα από αυτά τα εργαστήρια, έχουµε την ευκαιρία να εξερευνήσουµε και άλλους τρόπους µε τους οποίους το σχέδιο και το κείµενο µπορούν να συνεργαστούν για να πουν µία ιστορία, ή και πολλές, καθώς και να ανταλλάξουµε µε νέα άτοµα, που φέρουν τις δικές τους σκέψεις και ευαισθησίες, τα πράγµατα µε τα οποία καταπιανόµαστε.
γραμμοσκιάσεις… Zgur
