«…Στα νιάτα οι λέξεις είναι γεμάτες από ψίχα, από χυμό και φωτιά.
Κατόπι αδειάζουν λίγο-λίγο κι απομένουν κούφια τσόφλια»
Στρατής Μυριβήλης
Και όμως εκείνος ο λόγος που διατυπώθηκε από τους νέους στα εμβληματικά συνθήματα του Μάη του ‘68 έμεινε ζωντανός, διαχρονικός και αιώνιος να ταρακουνά το κατεστημένο, να αμφισβητεί τις δεδομένες εύθραυστες ισορροπίες, να διαμηνύει την ανάγκη των κοινωνικών αλλαγών, των όποιων αλλαγών απαιτούνται κάθε φορά για την αναμόρφωση του κόσμου ή και για το κτίσιμο του από την αρχή, αν χρειαστεί, με νέους κοινωνικούς αγώνες.
Εκείνα τα συνθήματα, λες και δεν άδειασαν ποτέ από νοήματα γιατί είναι διαποτισμένα με τη μέθη και το πάθος της νιότης που συναπαντήθηκε με την ποίηση και βγήκε με περίσσια ορμή και δύναμη στους δρόμους για να διεκδικήσει καλύτερες συνθήκες ζωής σε ένα κόσμο που ταλανιζόταν από παρόμοια με τα σημερινά προβλήματα. Διαχρονικά, λοιπόν τα συνθήματα και υπό την έννοια αυτή, καθώς τα προβλήματα της παγκόσμιας κοινότητας παραμένουν άλυτα, ενώ τα περισσότερα αιτήματα, όπως εκφράζονται σε αυτά, παραμένουν ανεκπλήρωτα.
ΤΑ ΔΥΝΑΤΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ
Έγιναν, λοιπόν τα συνθήματα του Μάη του ’68 πηγή έμπνευσης κοινωνικών αγώνων για τις επόμενες γενιές και ο Γαλλικός Μάης προπομπός μιας καινούριας Άνοιξης, της Άνοιξης της αμφισβήτησης του κατεστημένου, της ελεύθερης έκφρασης, της πίστης ακόμα και στο ακατόρθωτο και της αναζήτησης ενός ανθρωποκεντρικού κόσμου. Γιατί, όπως έλεγε και ένα από αυτά τα συνθήματα :«Μπορούν να κόψουν όλα τα λουλούδια, δεν μπορούν όμως να εμποδίσουν την έλευση της Άνοιξης»
Εκείνο το αυθόρμητο, λοιπόν, δυναμικό, ετερόκλητο, ρομαντικό κίνημα του Γαλλικού Μάη δεν χαρακτηριζόταν μόνο από τις συγκρούσεις των νέων με την εξουσία, από τα δακρυγόνα και τα οδοφράγματα αλλά και από τον ποιητικό και συμβολικό λόγο που ακούστηκε στους δρόμους και αποτυπώθηκε στους τοίχους των αμφιθεάτρων. Ένας λόγος εμπνευσμένος, ιδιαίτερος, ικανός να ταρακουνήσει παρωχημένες αξίες με συνθήματα που στηριζόταν στην επίκληση στο συναίσθημα αλλά και στη λογική του δέκτη.
Ποιητικά, ευρηματικά, ευφάνταστα, χιουμοριστικά, ειρωνικά, αυθεντικά, στοχαστικά τα συνθήματα αυτά έχουν μείνει στη συλλογική μνήμη ως διαχρονικός καταγγελτικός λόγος με έντονο συμβολισμό, ενάντια στην εκμετάλλευση, στις κοινωνικές ανισότητες, στο κατεστημένο, στην ανεργία, στον καταναλωτισμό, στη διάκριση των φύλων, στον πουριτανισμό, στην ανούσια ως προς το περιεχόμενο εκπαίδευση αλλά και στους ξεπερασμένους τρόπους διδασκαλίας. Ακόμα εναντιώνονται σε κάθε πόλεμο, εκείνη την περίοδο στο πόλεμο στο Βιετνάμ, αλλά και σε κάθε μορφή καταπίεσης του ανθρώπου, ενώ διεκδικούν το δικαίωμα στη ζωή, στη χειραφέτηση, στην απελευθέρωση, στο όνειρο και στην ουτοπία.
Και ήταν εκείνος ο Μάης με τον ποιητικό του λόγο μια γιορτή με τη χαρά και την προσωπική συμμετοχή των φοιτητών στη διαμόρφωση των συνθημάτων, μέσα από τις δράσεις του νεανικού ξεσηκωμού, τις συλλογικές αποφάσεις στη βάση της ελεύθερης βούλησης και της ανταλλαγής απόψεων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλά από τα συνθήματα ήταν γραμμένα σε αφίσες που φιλοτεχνούσε μέρα νύχτα τους δύο μήνες που διήρκεσαν τα γεγονότα, εργαστήριο σχολής Καλών Τεχνών του Παρισιού σε ένα μοναδικό συνταίριασμα της τέχνης και του λόγου, με τους δημιουργούς τους να διατηρούν την ανωνυμία τους, καθώς η εξέγερση ήταν υπόθεση του “εμείς”. Συνολικά κολλήθηκαν 600.000 αφίσες στο Παρίσι και στα περίχωρα του από το Μάιο έως τον Ιούνιο του 1968 με τεράστιο αντίχτυπο στην εκρηκτική ατμόσφαιρα των ημερών απηχώντας τα βιώματα και τις καταστάσεις που οδήγησαν στη διατύπωση τους.
Ο ΕΜΒΛΗΜΑΤΙΚΟΣ ΜΑΗΣ
Και ας κατέληξαν τα γεγονότα που ξεκίνησαν από τις κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών και επεκτάθηκαν με γενική απεργία των Γάλλων εργατών σε αποτυχία με την επικράτηση του Ντε Γκώλ, μετά από την προκήρυξη εκλογών και ας έπαψε ο επαναστατικός αναβρασμός σχεδόν τόσο γρήγορα, όσο προέκυψε και ας συμβιβάστηκαν με την εξουσία την οποία υπηρέτησαν στη συνέχεια πολλοί πρωταγωνιστές των γεγονότων, φτάνει που ο Μάης του ‘68 έδειξε το δρόμο. Και ας ήταν ένα σύνθημα ικανό να κατευνάσει την επανάσταση:
“Μεταρρύθμιση, ναι, χάος, όχι” από την πλευρά του Σαρλ Ντε Γκωλ αυτή τη φορά, φτάνει που ο Μάης του 68 έγινε έμβλημα της σύγκρουσης των γενεών, του νέου με το παλιό, του ονείρου με την πραγματικότητα, του προοδευτικού με το συντηρητικό. Φτάνει που ο συνθηματικός του λόγος αυτονομήθηκε από το κοινωνικό πλαίσιο που τον δημιούργησε και περιπλανάται εξιλεωμένος από τότε, αλήτης στους δρόμους του κόσμου, (αληταρία αποκαλούσε ο Ντε Γκώλ τους νέους εκείνους επαναστάτες) αναζητώντας τους ενσαρκωτές των κοινωνικών και πολιτικών μηνυμάτων του.
Και είναι τόσο δυνατά και επίκαιρα αυτά τα μηνύματα!
Μερικά από τα Συνθήματα του Γαλλικού Μάη
• Η φαντασία στην εξουσία.
• Κάτω από το πλακόστρωτο είναι η παραλία.
• Αλλάξτε τη ζωή.
• Γονείς μην κάνετε τα παιδιά σας σαν τα μούτρα σας.
• Δεν θέλουμε να γίνουμε σαν εσάς.
• ‘Εχω κάτι να πω, αλλά δεν ξέρω τι.
• Η δράση δεν πρέπει να είναι αντίδραση, αλλά δημιουργία.
• Δεν είναι μόνο παρά μια αρχή, συνεχίζουμε.
• Να κηρύξετε την πόλη σε κατάσταση διαρκούς ευτυχίας.
• Όσο περισσότερο καταναλώνεις, τόσο λιγότερο ζεις.
• Αν έχουμε ελπίδα τη χρωστάμε σε αυτούς που δεν έχουν καμία.
• Πάρε τηλέφωνο τη μοναξιά σου ή βγες στους δρόμους της φωτιάς.
• Μιλήστε στους γείτονες σας.
• Οι τοίχοι έχουν αυτιά, αλλά και τα αυτιά έχουν τοίχους.
• Ο επαναστάτης είναι ένας ακροβάτης του ονείρου.
• Το να σου λείψει η φαντασία είναι να μην φαντάζεσαι την έλλειψη της.
• Ξεχάστε ό,τι σας έχουν μάθει. Αρχίστε να ονειρεύεστε.
• Το να επιθυμείς είναι καλό, το να πραγματοποιείς τις επιθυμίες σου καλύτερο.
