«Κάθε ναυτικός είναι υποχρεωμένος να έχει ενημερωμένο το βιβλιάριο εμβολιασμού του πριν από κάθε μπάρκο».
Το κίτρινο βιβλιάριο εμβολιασμών μαζί με το ναυτικό φυλλάδιο ήταν απαραίτητα όταν ζητούσαμε δουλειά στα ναυτικά γραφείαστον Πειραιά.
Πού τα θυμήθηκα; Από τη μια η πανδημία, οι ψοφοδεείς αρνητές του εμβολίου κι από την άλλη η ανακοίνωση (New Scientist, 7.10.21) για το εμβόλιο κατά της ελονοσίας.
Άλλωστε αρκεί ένα στιγμιαίο ερέθισμα, όπως επιβεβαίωσε την Κυριακή ο Μιχ. Μεϊμάρης στο Μουσείο Τυπογραφίας, για να ανασύρουμε θαμμένα συναισθήματα.
Μερικές προσωπικές ιστορίες εμβολιασμών από την Ασία και την Αφρική σας μεταφέρω στο σημείωμα.
Παπανδρέου, ο κομμουνιστής
Νέος ανθυποπλοίαρχος με γνώσεις Αγγλικών το κατάλληλο άτομο να αναλάβει τους εμβολιασμούς του πληρώματος σκέφθηκε ο υποπλοίαρχος. Οι εντολές του σαφείς:
«Να παρακολουθείς τη λήξη των εμβολίων του κάθε μέλους του πληρώματος από τα βιβλιάριά τους. Πριν λήξει να κανονίζουμε να τους πηγαίνεις για εμβολιασμό. Θα είσαι υπεύθυνος αν βρεθεί κάποιος με ληγμένο εμβόλιο από το γιατρό που έρχεται σε κάθε λιμάνι. Μπορεί να μας πεθάνει κάποιος εν πλω, να μπούμε σε καραντίνα ή να καθυστερήσει την φόρτο-εκφόρτωση…».
Μεγάλοι μπελάδες για ένα 19χρόνο. Έτσι, πριν φθάσουμε σε ένα λιμάνι έκανα ένα κατάλογο Vaccination List με τα μέλη του πληρώματος και τα εμβόλια που είχαν σε ισχύ. Μετά ετοίμαζα άλλο ένα κατάλογο με αυτούς των οποίων τα εμβόλια έληγαν σύντομα. Κι ήταν 3 διαφορετικά.
Τις πρώτες εβδομάδες μου στο πλοίο “Δυτικός άνεμος” βρεθήκαμε στο Ντακάρ της Σενεγάλης στη Δυτική Αφρική. Μια ντουζίνα ήταν για εμβολιασμό. «Πήγαινε τους στο ιατρείο», η εντολή.
Τους άφησα να περιμένουν απ’ έξω στην ντάλα των τροπικών και μπήκα να συνεννοηθώ με τον Σενεγαλέζο γιατρό.
«Από πού είστε;», ρωτάει.
«Από την Ελλάδα», απαντώ.
«Α, έχετε τον κομμουνιστή Παπανδρέου», αναφωνεί και γελά χαρούμενος ότι ήξερε κάτι για την Ελλάδατης δεκαετίας 1960.
Απέφυγα να του απαντήσω, γιατί ήθελα να τελειώνω μια ώρα αρχύτερα.
Με την ευκαιρία την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι το Ινστιτούτο Παστέρ στο Ντακάρ θα παράγει 25 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων για τον κορωνοϊό το μήνα το 2022.
Πανωλεθρία στο Κολόμπο
Όταν φθάσαμε στο Κολόμπο της Κεϋλάνης (σήμερα Σρι Λάνκα) οι εντολές ήταν φορτώσουμε στο πλοίο μας “ελληνική δόξα” τσάι σε ξύλινα αεροστεγή κουτιά και κατεψυγμένα βατραχοπόδαρα. Εξαιτίας της ιδιαιτερότητας του φορτίου θα μέναμε τρεις μέρες στο εξωτικό νησί κι όλοι προσδοκούσαμε διασκέδαση.
Αμ δε. Άλλες οι βουλές των ναυτικών κι άλλες του ιού της ελονοσίας. Το απόγευμα της πρώτης μέρας 35 -από τα 42- μέλη του πληρώματος αρρώστησαν. Ρίγη, πυρετός και πλήρης αδυναμία για εργασία.
Όλοι τους γεροδεμένοι ατόφιοι ναυτικοί.
Ο καπτά Γιάννης ειδοποίησε τον ατζέντη που έφθασε με ένα Άγγλο γιατρό.
«Έχουν ελονοσία ήπιας μορφής, δεν θα μπορούν να δουλέψουν για 1-3 μέρες».
«Μα σε 2 μέρες φεύγουμε. Πώς θα συνεχιστεί η φόρτωση; Τι θα κάνουμε με τους ασθενείς;». Άρχισε να παραπονιέται ο καπετάνιος.
Ο γιατρός τον αγνόησε, έδωσε οδηγίες για τη διατροφή τους κι έφυγε.
Συμβούλιο λίγων λεπτών στην τραπεζαρία των αξιωματικών κάναμε οι 3 αξιωματικοί που μείναμε όρθιοι – ο καπετάνιος, ο Χανιώτης υποπλοίαρχος και ο γράφων. «Θα δουλέψουμε μέχρι να σπατσάρουμε (αποπλεύσουμε). Κι είμαστε τυχεροί. Ο γιατρός μου είπε ότι το εβδομαδιαίο χάπι που παίρναμε για την ελονοσία, μας έσωσε. Διαφορετικά όλοι τους θα ήταν για νοσηλεία σε νοσοκομείο», σχολίασε ο καπετάνιος. «Και τώρα δουλειά».
Φεύγοντας μονολογώ «Τυχερός, άτυχος είμαι…».
Είχα κανονίσει να επισκεφθώ ένα εμβληματικό ναό για τον Βούδα εκεί που όπως έλεγαν πάτησε το πόδι του για να περάσει στην Ινδία.
«Ας είναι», σκέφτηκα, μπορεί να ξαναέλθω…
Ο Έλληνας του Sapele
Στην αρχή του εμφύλιου πολέμου της Μπιάφρα -1 εκατομμύριο νεκροί- βρεθήκαμε βαθιά στο δέλτα του Νίγηρα.
Αγκυροβολήσαμε στη μέση του ποταμού, στο Sapele 158 χιλιόμετρα από τη θάλασσα. Ο μοναδικός Έλληνας που είχε απομείνει αποκλεισμένος στην περιοχή ήλθε με μια πιρόγα.
Τι ήθελε; Να μας παρακαλέσει να του δώσουμε φάρμακα για την ελονοσία και τον κίτρινο πυρετό που αποδεκάτιζαν τις φυλές του δέλτα.
Εμβόλια δεν είχαμε, αλλά του δώσαμε ό,τι φάρμακα είχαμε και τσιγάρα φυσικά.
Λαχτάρα για το εμβόλιο…
Το 1ο εμβόλιο ελονοσίας στον κόσμο, συστήθηκε την περασμένη εβδομάδα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για γενική χρήση σε παιδιά στην Αφρική και άλλες περιοχές με μέτρια ή υψηλά ποσοστά ελονοσίας.
«Λαχταρούσαμε να έρθει το εμβόλιο», δήλωσε η Τζάνετ Μούλα, νοσοκόμα σε αγροτική περιοχή της Κένυα.
Κάθε χρόνο, αρρωσταίνουν 200 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως, σκοτώνοντας τουλάχιστον 400.000. Οι νέες γενιές αφανίζονται στην Υποσαχάρια Αφρική. Η ελονοσία προκαλεί πολλές επιπλοκές στα παιδιά – αναιμία, ανεπάρκεια οργάνων, ίκτερος, επιπλοκή του ήπατος.
Συμπερασματικά
✓Χιλιάδες Έλληνες ναυτικοί τηρούν τα πρωτόκολλα εμβολιασμών με θρησκευτική ευλάβεια εδώ και δεκαετίες. Αυτοί βοηθούν να ανασαίνει η Ελληνική οικονομία σε δύσκολες περιόδους.
✓Όταν άπλωναν το χέρι οι εργάτες στην Αφρική δεν μας ζητούσαν χρήματα, ένα χάπι για την ελονοσία εκλιπαρούσαν.
✓Οι νέες γενιές που αγωνίζονται να επιζήσουν σε μεγάλο μέρος της ανθρωπότητας λαχταρούν να εμβολιαστούν για τον κορωνοϊό.
✓Μια άρνηση για εμβολιασμό μπορεί να κρύβει αδυναμίες, σκοπιμότητες ή εξαρτήσεις.
«Κι επειδή ουδέν κρυπτόν…», η μέρα των αποκαλύψεων είναι κοντά.
