Καλά τι κάνουν όλη την ημέρα; Κοιμούνται, βολτάρουν, κολυμπάνε ή παίζουν με τα κινητά τους τηλέφωνα.
Η πρώτη εντύπωση για τις θερινές δράσεις παιδιών και εφήβων είναι ακριβώς αυτή. Κι όμως, αν αφαιρέσουμε αυτή την επιφανειακή νωθρότητα θα αποκαλύψουμε μύρια όνειρα, ελπίδες, σχέδια που είναι στο στάδιο του οραματισμού.
Ενα στάδιο στο οποίο χτίζονται δεσμοί, σχέσεις, φιλίες και αναπτύσσονται η γλώσσα, η ωριμότητα και η κρίση τους.
Οχι τόσο εύκολα όσο νομίζουμε.
Στο σημείωμα παραθέτω τρία πρόσφατα επεισόδια θερινής ραστώνης νεότερων γενιών. Φαινομενικά ασύνδετα προσφέρουν ευκαιρίες για ανάπτυξη μέσα στη ντάλα του Αυγούστου.
Να κοιμηθώ στη φίλη μου;
Το ερώτημα συνηθισμένο στις καλοκαιρινές διακοπές. Ιδιαίτερα τον Αύγουστο που κυριαρχεί η απόλυτη απραξία. Κι αν δεν ήταν οι φωτιές κι η πανδημία να μας ταράζουν, θα χαρακτηρίζαμε τη θερινή ζωή των εφήβων μας ένα μακρύ ύπνο με διαλείμματα.
“Φυσικά, να κοιμηθείς στη φίλη σου. Θα έλθω να σε πάρω αύριο το πρωί”.
Πανευτυχής η 14χρόνη έφηβος λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο. Ζήλεψε ο έφηβος αδελφός της “Να πάω κι εγώ;”
Τα δύο αδέλφια έκαναν sleep over, αυτός είναι ο αγγλικός όρος του ξενοκοιμάμαι, με τους κολλητούς τους. Την επομένη, η μητέρα τους βαρέθηκε να τα περιμένει να ξυπνήσουν. Μεσημέριασε κι ήταν ακόμη εκεί.
“Καλά τι ώρα κοιμηθήκατε;”
“Κουβεντιάζαμε και πέρασε η ώρα. Γύρω στις 5.”
Η ανάγκη των εφήβων μας να δημιουργήσουν στενούς δεσμούς είναι περισσότερο επιτακτική σήμερα. Ενστικτωδώς δημιουργούν μικρές παρέες που αργότερα θα εξελιχθούν σε ένα υποστηρικτικό δίκτυο. Γι’ αυτό προτείνω οι γονείς να ενθαρρύνουν τέτοιες δραστηριότητες, αφού ελέγξουν με υπευθυνότητα κάθε τι.
Επαναλαμβάνω παλαιότερη προτροπή…
Για κάθε παιδί ας δημιουργήσουμε ένα υποστηρικτικό δίκτυο στο οποίο συμμετέχει η οικογένεια, στενοί συγγενείς, φίλοι και εκπαιδευτικοί.
Το δίκτυο σας υποστηρίζει, βοηθάει και ενθαρρύνει το παιδί, όταν υπάρχει ανάγκη για γνωστική, συναισθηματική, κοινωνική στήριξη.
Παρακατσεύω, παρακατσεύει
Μέσα στον πρωτοφανέρωτο καύσωνα παρουσίασα ένα σεμινάριο στην αγγλική γλώσσα, με στρατηγικές μελέτης, σε έφηβους σε κωμόπολη του Νομού. Παρά τον κλιματισμό, τα παιδιά είχαν επηρεαστεί από τη θερινή ραστώνη. Ήταν αναπόφευκτο. Είχαμε μια ατμόσφαιρα χαλαρή προσαρμοσμένη στο δελτίο καιρού. Μέχρις ότου μια έφηβος σηκώνει το χέρι της και ρωτά “κύριε, τι σημαίνει η λέξη ‘lurk’”;
“Ευκαιρία να ζωντανέψω την ομάδα” σκέφθηκα.
“Παρακατσεύω” της απαντώ. “Υποθέτω πως γνωρίζετε τι σημαίνει;”.
Αλληλοκοιτάχτηκαν και τίποτα. Κανένα από τα δέκα 15χρόνα δεν είχε ακούσει τη λέξη.
“Θα σας αφήσω λίγο μόνους να το συζητήσετε”είπα κι έφυγα από την αίθουσα.
Χωρίς αποτέλεσμα η κουβέντα τους. Κι εγώ που νόμιζα ότι επειδή ζουν στην ύπαιθρο του Νομού θα ήταν κατεχάρηδες.
“Λοιπόν, προτείνω να ρωτήσετε γονείς, παππούδες, γιαγιάδες και να μου πείτε την επόμενη φορά που θα συναντηθούμε”.
Αργότερα, το ίδιο συνέβη και με μια σειρά λέξεων της καθομιλουμένης από αυτές που συναντούμε σε ορισμένες Κυριακάτικες εφημερίδες. Λέξεις, όπως ευμετάβλητος, προσηνής μεγάλωναν τις κόρες των ματιών τους.
Αυτό το σκηνικό απορίας-άγνοιας Ελληνικών λέξεων από εφήβους μας είναι παλιό, πάει 10ετίες πίσω.
Αυτή η κατάσταση αντιμετωπίζεται με συνεχή ενστάλαξη γλωσσικών στοιχείων στον λόγο μας, ακόμη και το κατακαλόκαιρο.
Σήμερα, γνωρίζουμε ότι η γλώσσα μας αλλάζει, εμπλουτίζεται, επιβιώνει κι απλά θα μιλιέται σωστά από λιγότερους.
Μαμά, θα τρελαθώ…
Το γνωμικό μας “Από μικρό κι από τρελό…” δεν έχει εφαρμογή εδώ, αν κι αυτή είναι η πρώτη εντύπωση.
Νεαρή μητέρα, πετυχημένη επαγγελματίας, οδηγεί για να πάει τον γιο της σε παιδική γιορτή σε παραλία μας. Χτυπάει το κινητό της, η οδηγός σταματά λίγο έξω από χώρο στάθμευσης κι απαντά.
Ο 5χρόνος που κάθεται στο πίσω κάθισμα δεμένος αδημονεί. Η κουβέντα στο τηλέφωνο συνεχίζεται κι ο νεαρός μας χάνει την υπομονή του.
“Μαμά, θα τρελαθώ! Καθυστερούμε, θα χάσουμε τη θέση στο πάρκινγκ και εσύ λες ανοησίες!”
Άναυδη η μητέρα από το ξέσπασμα του κανακάρη της διέκοψε τη συνομιλία της και στάθμευσε.
Οι ερμηνείες που δώσαμε ήταν αφενός η φυσιολογική αδημονία του νηπίου να βρει την παρέα του, αλλά και το γεγονός ότι δεν καταλάβαινε τίποτα, αφού η μαμά του συνομιλούσε με πελάτη της. “ Όταν δεν καταλαβαίνω κάτι, γιατί είναι πέρα από τις δυνατότητες μου, συμπεραίνω ότι είναι ανοησίες” είναι μια συνηθης αντίδραση μερίδας ενηλίκων.
Τι θα μπορούσε να κάνει η πολυάσχολη μητέρα;
Να του αναθέσει ένα περίεργο ρόλο λίγων λεπτών. Για παράδειγμα
“Να συγκρίνει τα αυτοκίνητα που έρχονται να σταθμεύσουν, τις συμπεριφορές οδηγών και των ζώων συντροφιάς”.
Επίσης, αν κάθε λεπτό διέκοπτε την κουβέντα της και του έλεγε μια φράση “Πως πας;” “Είσαι καλά”, “Τελειώνω.” τότε ο νεαρός μας δεν θα επαναστατούσε…
Συμπερασματικά
•Η θερινή ραστώνη είναι ιδιαίτερα χρήσιμη σε νήπια, παιδιά και εφήβους.
• Τα μεθυστικά αυγουστιάτικα όνειρα διεγείρουν τη φαντασία και τρέφουν τα εσωτερικά τους κίνητρα.
•Τα διαφορετικά επίπεδα γνωστικής και γλωσσικής ανάπτυξης σε μια παρέα είναι προς όφελος όλων.
• Κάποιες από τις καλοκαιρινές παρέες θα εξελιχθούν σε αλληλέγγυες κοινωνικές ομάδες – τα γνωστά lobby.
• Κοινός παρονομαστής των τριών περιστατικών είναι οι χρήσεις της γλώσσας μας για ανάπτυξη, δημιουργικότητα, και κοινωνική συνοχή.
