Δέκα πλην ένα, τα χρόνια που λείπει…*
“Η διαγραφή του από το ΚΚΕ θα παραμείνει κλειστή υπόθεση, απόλυτα δική του. Δεν θα την προτάξει ούτε για να μετριάσει την καταδίκη του από τους στρατοδίκες ούτε για να κομπάσει επιδεικνύοντας διορατικότητα και ήθος. Η φωνή του δεν θα βραχνιάσει από μεμψιμοιρίες, όπως δεν βράχνιασε ποτέ και από θούριους”.
(Μάρω Δούκα “Ω ψυχή την αγωνία, ερωτευμένη”).
…(*) Δέκα πλην ένα τα χρόνια που λείπει -η φυσική του παρουσία- αφού ο στοχασμός του έχει περάσει στην ελληνική διάρκεια, αδιαλείπτως!
Εννέα χρόνια, λοιπόν, πέρασαν από τότε που αναχώρησε από τον μάταιο τούτο βίο, όπως χαριτολογούσε σαν σήμερα ακριβώς. Είκοσι τρεις του Ιούνη του 2005.
Ποιητής λυρικός, ευαίσθητος, όμως και ευθύβολος, με λόγο ιδιαίτερα δραστικό, οξύτατης κρίσης, πολίτης του κόσμου.
Πολίτης του δικαίου.
Πολίτης του Αγώνα, μην αποκλίνων χιλιοστό από τον κώδικα των αρχών του, προσέφερε στην Τέχνη, τα Τίμια Δώρα της Ποίησής του, πάντοτε εγρήγορος και ωραίος, προτάσσοντας την αγωνία του για την πολύσημη περιπέτεια της ελληνοσύνης του καιρού του.
Ανθρωποι
“Ενα χώρο να σταθούμε ζητήσαμε, δίχως υποτιθέμενα προνόμια ή ξέχωρα αξία.
Ενα αναγκαίον υστέρημα εις όλους περιττόν (κι η ευαισθησία σε τέτοιες στιγμές τι χρησιμεύει);
Οπως λ.χ. ο Γιώργος τάδε φίλος λυρικός ποιητής ποζάρει επιμελώς και πείσμων στα πάνω ράφια των επαρχιακών βιβλιοπωλείων.
Οπως στο θερινό κινηματογράφο που δεν πειράζεται από τη νόηση των φιλησύχων ημερομισθίων της συνοικίας. Είμαστε συνεπώς πολύ ικανοποιημένοι πιστεύοντας -οψίμως- ασυζητητί σε σοφότατα προγονικά αποφθέγματα.
Να πούμε το “ουκ εν τω πολλώ το ευ” ή “μηδέν άγαν” και τα παρόμοια.
Ενδεδυμένοι ευπρεπώς με καινούργια υποδήματα και γραβάτες ημίμαυρες παρελθούσης νεότητος.
Διηγούμαστε, εν κύκλω στενώ πως τη ζωή μας τυράννησε ένας άγονος έρωτας -πριν τόσα ή τόσα χρόνια- μια απασχόληση κι αυτό, να μην τον έχεις ακόμα ξεχάσει.
Σε μια δεδομένη ηλικία δεν αρνιούμαστε πως γράψαμε και στίχους – ω νεότης, μ’ ένα χαμόγελο συγκαταβατικό.
Ή διαβάσαμε την “Αννα Καρένινα” σε μετάφραση αγνώστου κι άλλες μηδαμινότητες κοινοτοπίες.
Επιτέλους έναν χώρον απλούστατον, έστω 1Χ2 δίχως υποτιθέμενα προνόμια ή ξέχωρη αξία.
Ανθρωποι χωρίς καμμιά ιδιαίτερη ιδεολογία, όχι αισθαντικότητα, όχι απογοητευμένοι, άνθρωποι απλώς” (Μ.Α.)
…Δεκάξι χρονών ήταν, όταν έλαβε επιστολή κολακευτική, από τον Γρηγ. Ξενόπουλο.
Ειχε διαβάσει ποιήματα του
“Ωρισμένως είστε ποιητής”
“Αγαπητέ μου κ. Αναγνωστάκη πολύ ευχαρίστως εδιάβασα το τετράδιο με τα τέσσερα ποιήματα που μου αποστείλατε. Μου άρεσαν.
Ωρισμένως είστε ποιητής.
Εχετε ευγλωττία, ρητορική και συγχρόνως λυρισμό. Ποτέ σχεδόν η ποιητική φράση δεν σας λείπει. Κι η γλώσσα σας πολύ καλή, αν και παρουσιάζει μερικές ανωμαλίες. Ενα σας λείπει ακόμη: η συμμετρία. Τα ποιήματά σας δεν έχουν αυστηρό σχέδιο, σουλούπι.
Μπορούσε να ήταν συντομότερα ή εκτενέστερα, να αρχίζουν ή να τελειώνουν αλλιώτικα (από τη μέση π.χ. ή στη μέση) να λένε κι άλλα ή να αποσιωπούν μερικά.
Δεν αποτελούν οργανικό σύνολο. Οταν από ένα οργανισμό κόψεις κάτι, ο οργανισμός αυτός αρρωσταίνει ή πεθαίνει.
Από τα ποιήματά σας μπορεί κανείς να παραλείψει πολλούς στίχους και να μην πάθουν τίποτε. Πιστεύω πως καταλάβατε τι θέλω να πω και πως στο εξής θα προσπαθείτε να σουλουπώνετε κάθε σας ποίημα, ώστε μικρό ή μεγάλο, να ’χει αρχή, μέση και τέλος, να είναι σύνολο οργανικό.
Μην πάψετε να καταγίνεσθε. Εχω την ιδέα, πως με τον καιρό, με την πείρα, με τη γύμναση, θα γράψετε ωραιότατα πράγματα…
Σας σφίγγω εγκάρδια το χέρι
Δικός σας”
Αύγουστος 1941
…Ιούνιος 2014 και η στήλη αφήνει ένα κρινάκι της άμμου, στη μνήμη του σπουδαίου ποιητή μας, που, μας έπεισε λέει πως η ΠΟΙΗΣΗ αξίζει να την εμπιστευόμαστε.