» Η γνωστή Ελληνίδα φωτορεπόρτερ μιλά για τα θέματα στα οποία επιλέγει να στρέψει τον φακό της
Eχει ταξιδέψει σχεδόν σε όλο τον κόσμο και φωτογραφίες της έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή έντυπα και μέσα ενημέρωσης αποσπώντας σημαντικές διακρίσεις. Iσως όμως ο πιο ξεχωριστός έπαινος που έχει αποσπάσει είναι ο χαρακτηρισμός της σαν η “φωτογράφος της καρδιάς”.
O λόγος για τη Mάρω Κουρή που ως ελεύθερη φωτορεπόρτερ, εδώ και πολλά χρόνια, ζουμάρει με τον φακό της σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες σε όλο τον κόσμο αναδεικνύοντας τον ανθρώπινο πόνο αλλά και ταυτόχρονα την ελπίδα που κατοικεί μέσα στη δυστυχία.
Τα “Χ.ν.” τη συνάντησαν το περασμένο Σάββατο στα Χανιά, σε ένα διάλειμμα του βιωματικού φωτογραφικού εργαστηρίου που οργάνωσε στο πλαίσιο του Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ “Chania Film Festival”.
Τι ψάχνεις να φωτογραφήσεις ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο;
Αυτό που έψαχνα πάντα είναι να συνδεθώ με τους ανθρώπους. Να συνδεθώ κυρίως μέσα από τον πόνο τους.
Ταξιδεύεις πολύ στην Ανατολή…
Με ενδιέφερε πάντα η Ανατολή. Εκεί οι άνθρωποι είναι εστιασμένοι στο τώρα, στο παρόν κι έχουν μάθει να απολαμβάνουν τη ζωή μέσα από τον πόνο και τη φτώχεια τους. Ο πόνος τούς δίνει δύναμη. Η ευαλωτότητά μας είναι η αλήθεια μας και γι’ αυτό είναι η δύναμή μας. Δεν πρέπει να το παραβλέπουμε αυτό, όπως γίνεται στον δυτικό τρόπο ζωής. Πρέπει τον πόνο να τον κάνεις βοηθό. Είναι όπως στη γέννα. Αν έχεις τον πόνο φίλο γεννάς πιο εύκολα…
Ποιο είναι το μήνυμα που στέλνεις μέσα από τη δουλειά σου;
Εγώ έκανα τη φιλοσοφία μου τρόπο ζωής κι αυτό είναι το μήνυμά μου. Μπορεί να μην το γράφω στα βιβλία αλλά το δείχνω με τη ζωή μου. Το μήνυμα είναι να κάνουμε ζωή αυτό που αγαπάμε.
Στις φωτογραφίες που αποτυπώνουν την ανθρώπινη δυστυχία που εστιάζει ο φακός σου;
Όταν πονάς παίρνεις μια ανάσα για να ανταπεξέλθεις. Ως φωτογράφος συντονίζεσαι με αυτό τον πόνο και το “κλικ” είναι μια αναπνοή, είναι πνοή. Η εικόνα σου αποτυπώνει τον πόνο αλλά ταυτόχρονα αποτυπώνει και την ελπίδα, γιατί ο άνθρωπος που πονάει συνήθως έχει ελπίδα. Ανέκαθεν φωτογράφιζα τον πόνο, την προσφυγιά, τους Ρομά, τους ευάλωτους ανθρώπους. Τους ανθρώπους που υποφέρουν και ζουν την αδικία. Όμως αυτό που έβγαινε στην εικόνα ήταν το χαμόγελο της ελπίδας, ήταν η συμπόνια. Σίγουρα πολλές φορές υπάρχει θυμός αλλά το θέμα τελικά είναι να είσαι “παρών”. Αν πονάς μην φύγεις, καν’ το εικόνα. Είσαι ερωτευμένος, τρομαγμένος, το ίδιο. Βίωσέ το.
Δεν πρέπει να αποστασιοποιείται ο φωτογράφος από το θέμα του;
Εμένα μου αρέσει να γεφυρώνομαι, να συνδέομαι. Εκεί κρύβεται η δύναμη της εικόνας. Όταν δεν συνδεθείς είναι σαν να κάνεις κάτι άλλο. Αν δεν νοιώσεις στα κύτταρά σου όλο αυτό το ρίγος, δεν έχεις κάνει ακόμα το “κλικ”. Όταν το νοιώσεις κάνεις το “κλικ”.
Εδώ και πολλά χρόνια πια η εικόνα έχει τεθεί στην υπηρεσία της πολεμικής προπαγάνδας. Βλέπουμε δημοσιογράφους και φωτορεπόρτερ να ακολουθούν τον στρατό και να καταγράφουν μέσα από μια συγκεκριμένη οπτική τα γεγονότα. Το σχόλιό σου;
Αυτό είναι διαφήμιση, δεν είναι δημοσιογραφία. Την προπαγάνδα την ακολουθούν οι διαφημιστές. Η δημοσιογραφία είναι κάτι άλλο.
Δεν είναι ψυχοφθόρο να βιώνεις την ανθρώπινη δυστυχία από κοντά;
Σίγουρα υπάρχει μεγάλη φθορά κι όσοι το αγνοούμε αγνοούμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Οι άνθρωποι που βρισκόμαστε κοντά στον θάνατο, το αίμα, τον πόλεμο, τη δυστυχία, πρέπει να παρατηρούμε τι γίνεται μέσα μας. Γινόμαστε άπονοι και τραβάμε απλώς εικόνες; Προσωπικά όταν γυρίζω και κοιτάζω τις εικόνες μού βγαίνει πολύ κλάμα. Έχεις ανάγκη από έναν άνθρωπο να μιλήσεις, να μοιραστείς τα πράγματα που βίωσες και να δεις τι γίνεται μέσα σου. Χρειάζεται με κάποιον τρόπο να καθαρίσεις, γιατί αλλιώς μέσα σου μένει πόνος, αρρώστια και δυστυχία.
Μετά τα Χανιά που θα βρεθείς;
Θα πάω στις 9 Νοεμβρίου στην Τανζανία για να μείνουμε μαζί με τους Μασάι σε σκηνές για ένα βιωματικό σεμινάριο φωτογραφίας. Αργότερα, στις 29 Φεβρουαρίου, θα πάμε για ένα βιωματικό σεμινάριο στις ξεχασμένες φυλές στην Αιθιοπία και θα μείνουμε εκεί για να φωτογραφήσουμε.