■ Επιδοτήσεις – ∆ηµόσιες συµβάσεις- Εύρεση εταίρου για σχέδιo φορέα
Με την ευκαιρία ολοκλήρωσης του Ο∆ΗΓΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ (Ο∆ΗΓΟΣ), θέσαµε το απλό ερώτηµα πως µπορεί ο µέσος Έλληνας επιχειρηµατίας, αγρότης, µικροµεσαίος, έµπορος, ασχολούµενοι µε τον τουρισµό, ή κάθε επαγγελµατίας, οι ασχολούµενοι µε την αυτοδιοίκηση και όλα τα συναφή, φοιτητές πανεπιστηµιακών σχολών κλπ να ωφεληθεί από ενδεχόµενη κοινοτική χρηµατοδότηση. Πρώτο πράγµα είναι η γνώση. Να ξέρει κανείς τι δυνατότητες υπάρχουν αν έχει κατά νου µια ιδέα που µπορεί να αναπτυχθεί και να αποφέρει κέρδη και βελτίωση του επιπέδου ζωής. Για το λόγο αυτό τονίσαµε στο προηγούµενο σηµείωµά µας ότι τα προγράµµατα που υλοποιεί ο κοινοτικός προϋπολογισµός είναι κοµµένα και ραµµένα στα µέτρα των Ευρωπαίων πολιτών και θεσµών που τους διακυβερνούν.
Σήµερα λοιπόν θα αναφερθούµε σε τρία πρόσθετα σηµεία που αφορούν τις Επιδοτήσεις, τις ∆ηµόσιες συµβάσεις, αλλά και ένα ιδιαίτερα σηµαντικό στοιχείο που αφορά την Εύρεση εταίρου για σχέδιό φορέα. ∆ιότι, διευκολύνεται σηµαντικά η άντληση πόρων από τον κοινοτικό προϋπολογισµό αν µπορεί να αποδειχθεί η «προστιθέµενη αξία» της πρότασης που αιτείται κοινοτική συνδροµή. Μόνο που η έννοια «προστιθέµενη αξία» συµπληρώνεται από τη λέξη «ευρωπαϊκή».
Απαιτείται λοιπόν ευρωπαϊκή προστιθέµενη αξία στο σύνολο των προγραµµάτων και δράσεων που δεν αφορούν τα εθνικά όρια κοινοτικών χρηµατοδοτήσεων. Έχουµε λοιπόν εδώ δυο θέσεις:
– Η µια θέση φορά τους εθνικούς προγραµµατισµούς που γνωρίζουµε όλοι ότι εκφράζεται µε την κατάρτιση και τη διαρκή βελτίωση του ΕΣΠΑ,
– Η άλλη θέση που αφορά την ευρωπαϊκή προστιθέµενη αξία πρέπει συνήθως, να περιλαµβάνει τουλάχιστον τρεις εταίρους από ισάριθµα κράτη µέλη.
Η σχέση των συνολικών κονδυλίων είναι 70% περίπου για τα ΕΣΠΑ των κρατών µελών και 30% για τα έργα και τις δράσεις που χρηµατοδοτεί απευθείας η Κοµισιόν µε τις διαδικασίες που περιγράφουµε στη σειρά αυτών των σηµειωµάτων «Μάθε και Επένδυσε».
Θα πρέπει να σηµειωθεί ότι η απορρόφηση κονδυλίων µέσω των µηχανισµών του ΕΣΠΑ είναι συνάρτηση της γνώσης που έχει η ίδια η δηµόσια διοίκηση και δυστυχώς παρουσιάζεται σε κάθε ΕΣΠΑ (7ετής προϋπολογισµός έργων) σηµαντική καθυστέρηση ή και απώλεια πόρων. Περιττό να τονιστεί ότι η οικονοµία χειµάζεται από το φαινόµενο της καθυστέρησης ή απώλειας πόρων.
Εκεί όµως που πραγµατικά χάνονται σηµαντικά κονδύλια είναι η ανικανότητα µας να απορροφήσουµε πόρους από τα προγράµµατα που διαχειρίζεται η Κοµισιόν. Και ο Ο∆ΗΓΟΣ αυτό ακριβώς έρχεται να καλύψει.
Ας δούµε λοιπόν µερικές βασικές έννοιες που µπορούν να βοηθήσουν.
Επιδοτήσεις
Οι επιδοτήσεις αποτελούν µεγάλο µέρος της χρηµατοδότησης που παρέχεται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταµείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και προσφέρουν, µεταξύ άλλων, άµεσες χρηµατικές ενισχύσεις στους γεωργούς, ώστε να µπορούν να ενισχύουν το εισόδηµά τους. Οι επιδοτήσεις αποσκοπούν επίσης στη µείωση των οικονοµικών και κοινωνικών ανισοτήτων στις φτωχότερες περιφέρειες της ΕΕ. Μέσω του Ταµείου Συνοχής της ΕΕ, χορηγούνται επιδοτήσεις για την πληρωµή έργων υποδοµής και την προστασία του περιβάλλοντος. Στα σχετικά κεφάλαια του Ο∆ΗΓΟΥ αναλύονται µε διεξοδικό τρόπο οι χρηµατοδοτούµενες και επιδοτούµενες αυτές δράσεις.
∆ηµόσιες συµβάσεις
Οι δηµόσιες προµήθειες συνίστανται στην αγορά υπηρεσιών, αγαθών ή έργων την οποία πραγµατοποιεί αναθέτουσα αρχή (θεσµικό όργανο της ΕΕ ή τοπική διοίκηση στο κράτος µέλος) µέσω δηµόσιας σύµβασης. Κατά γενικό κανόνα, η δηµόσια σύµβαση διαφέρει από την επιχορήγηση:
• στην περίπτωση της σύµβασης, η αναθέτουσα αρχή αποκτά ένα προϊόν ή µια υπηρεσία την οποία χρειάζεται έναντι αµοιβής
• στην περίπτωση της επιχορήγησης, συνεισφέρει είτε σε έργο που εκτελείται από εξωτερικό οργανισµό είτε απευθείας στον εν λόγω οργανισµό επειδή οι δραστηριότητές του συµβάλλουν σε στόχους πολιτικής της ΕΕ
Για τις δηµόσιες συµβάσεις, οι ενδιαφερόµενοι πρέπει να συµβουλεύονται τις ευκαιρίες υποβολής προσφορών.
Η πύλη «Προσκλήσεις υποβολής προσφορών από τα ευρωπαϊκά θεσµικά όργανα» που αποτελεί Συµπλήρωµα στην Επίσηµη Εφηµερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει όλες τις λεπτοµέρειες τόσο για τον τόπο εκτέλεσης έργου, όσο και για τις Επιχειρηµατικές ευκαιρίες και τον Επιχειρηµατικό τοµέα (CPV)
Εξαιρετικά χρήσιµη µπορεί να αποδειχθεί και η πύλη SIMAP (Πληροφορίες σχετικά µε τις ευρωπαϊκές προκηρύξεις δηµοσίων συµβάσεων)2, όπου οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να βρουν:
1. TED: Καθηµερινό ηλεκτρονικό δελτίο υποβολής προσφορών, δηµοσιεύσεις προκηρύξεων δηµοσίων συµβάσεων από την ΕΕ και όχι µόνο,
2. eSenders : Πληροφορίες για και σχετικά µε τους eSenders του TED,
3. eNotices : Επιγραµµική εφαρµογή για την προετοιµασία και δηµοσίευση προκηρύξεων δηµοσίων συµβάσεων,
4. eTendering : Έγγραφα υποβολής προσφορών για προκηρύξεις διαγωνισµών της ΕΕ.
Εύρεση εταίρου για σχέδιο φορέα
Τα περισσότερα σχέδια που χρηµατοδοτούνται από την ΕΕ προβλέπουν συνεργασία µε οργανισµούς από διάφορες χώρες της ΕΕ ή συνδεδεµένες χώρες. Για την εύρεση των κατάλληλων εταίρων, διατίθενται διάφορες υπηρεσίες αναζήτησης.
Για την αποφυγή µη κατανόησης, σηµειώνουµε ότι Εταίροι µπορούν να γίνουν όλες οι επιχειρήσεις, οι οργανισµοί ή οι µη κυβερνητικοί οργανισµοί, ανεξαρτήτως του τόπου της έδρας τους, υπό την προϋπόθεση ότι είναι οικονοµικά βιώσιµοι και ικανοί να εκτελέσουν τις εργασίες που περιγράφονται στο προτεινόµενο σχέδιο. Ωστόσο, πρέπει να παρέχονται αποδείξεις της επιχειρησιακής και οικονοµικής τους βιωσιµότητας για την εκτέλεση εργασιών στο πλαίσιο της πρότασης.
Στο επόµενο σηµείωµά µας θα αναφερθούµε στην αναζήτηση εταίρων , αλλά και στην οργάνωση των κεφαλαίων του Ο∆ΗΓΟΥ, αλλά θα αναλύσουµε διεξοδικά και τους τρόπους διαχείρισης των χρηµατοδοτήσεων. Έτσι οι ενδιαφερόµενοι θα έχουν µια πρώτη γνώση των δυνατοτήτων του Ο∆ΗΓΟΥ. Επιµένουµε στη ρήση: Μάθε και επένδυσε
1. https://ted.europa.eu/TED/browse/browseByMap.do
2. https://simap.ted.europa.eu/el