1) Ο ρόλος του διανοούμενου στο επαναστατικό κίνημα 2) Οι διανοούμενοι 1. J.P. Sartre B. Pingaut, D. Mascolo και 2. Louis Bodin Εκδόσεις: Σύγχρονη σκέψη Εκδόσεις: Ιων. Ν. Ζαχαρόπουλος – Que Sais je? Αλλά πώς θα τα βγάλει πέρα απέναντι στη σκληρή πολιτική σκοπιμότητα και πραγματικότητα μια αριστερή διανοούμενη που εκλέχτηκε να είναι 5 χρόνια η υπερπεριφερειάρχης της μεγαλύτερης Περιφέρειας της Ελλάδας, της Αττικής, που το αρχαίο κλεινόν (ένδοξο) άστυ της βούλιαξε στον απέραντο ωκεανό της σύγχρονης δύσμορφης – δυστοπίας που κατακάλυψε με αδοξότητα το πάλαι ποτέ κλεινόν άστυ. Με προέκταση όμως αυτής της κατακάλυψης σε όλα τα μικρά και μεγάλα άστεα όλης της Ελλάδος από τον νότο σε βορρά και από ανατολή σε δύση. Αλλά ποιοι – ποιες διανοούμενοι και διανοούμενες της σύγχρονης Ελλάδας αντιδράσανε με πνευματικό λόγο τόλμης και ευθύνης γι’ αυτό τον αποδοξασμό. Φευ, οι ειδικοί επιστήμονες υπηρετούν τελικά το κυρίαρχο κράτος, οι εκπαιδευτικοί, οι κληρικοί, οι δικαστικοί και οι γιατροί, οι στρατιωτικοί κ.λπ. κ.λπ. είναι υπάλληλοι κρατικοί για να λειτουργούν συμβατικά και διχοτομικά. Για να μένουν κάποιοι απροσάρμοστοι στοχαστές του ιδεώδους που δεν έχουν λόγο και θέση στην τεχνοκυρίαρχη σύγχρονη κατάσταση ενός Νεοβαρβαρισμού… Ο οποίος όπως στην αρχαία υπερ-κυρίαρχη Ρώμη πρόσφερε άρτο και θεάματα για να “ψυχαγωγήσει” τους πολίτες της στα μεγάλα της στάδια ρίχνοντας ανθρώπους στα θηρία να τους κατασπαράζουν και υπερθέαμα, αλλά, μήπως, τώρα στο παγκόσμιο θηριοτροφείο της σύγχρονης υπερεξουσιαστικής ανθρωποφαγίας δεν κατασπαράζονται ολόκληροι πληθυσμοί σε όλες τις ηπείρους της και δεν καταστρέφει όλο το περιβάλλον του πλανήτη και όπως γίνεται, τώρα εδώ, με χημικά ή πυρηνικά πολέμου. Γυρίσαμε λοιπόν πίσω στον Μεσαίωνα με τις πυρές. Ομως, ποιος ο ρόλος των διανοουμένων τότε και ποιος σήμερα και αύριο;
MIA ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΗ ΣΤΗ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ
Διανόηση με αυτοδιοικητική εξουσία πώς συνδυάζονται; Κι όμως, ο αθηναϊκός λαός στην πλειοψηφία του υπερψήφισε μια νέα διανοούμενη γυναίκα της αριστερής ευρωπαϊκής αντίληψης να διακυβερνήσει τη μεγαλύτερη Περιφέρεια της Ελλάδας του σύγχρονου αττικού χάους. Αυτού που αποτελεί μια μαζική οικιστική προέκταση που (πάλαι ποτέ) υπήρξε και λειτούργησε ως ΕΝΔΟΞΟ “ΚΛΕΙΝΟΝ ΑΣΤΥ”. Ενα άστυ, όμως, που αυτό εξόρισε την κλεινότητά του για να βουλιάξει μέσα στον ωκεανό μιας σύγχρονης αδοξότητας. Για να μεταφέρει όμως αυτή τη δύσμορφη και δύστοπη πραγματικότητα μιας χαώδους οικιστικής εξάπλωσης ως ιδεώδες σε όλα τα άστεα της ελληνικής περιφέρειας.
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ “ΠΡΟΟΔΟΥ” ΜΕ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ…
Για να δημιουργηθεί από την αθηνοκεντρική κυριαρχία της υπερ-δόμησης η παρανοϊκή σύγχρονη εγκληματικότητα κατά του τοπίου – χώρου επιθετικότητα. Μια κατάσταση που οδήγησε σήμερα στην παράλληλη απανθρωποίηση της λειτουργίας των ανθρωπίνων σχέσεων της Μεγάλης Μοναξιάς σε όλη τη χώρα όσο και στον κόσμο ολόκληρο. Με την αγριότητα, ανά τους αιώνες, της ανθρώπινης φύσης να συγκαλύπτει τους κυρίαρχους του κακού. Οι οποίοι με επιφαινόμενα προσχήματα και καταφανή σχήματα προσδίδουν κύρος επιβολής στους θεσμούς για να αποτελούν τους διαμεσολαβητικούς διαύλους επικυριαρχίας ατόμων, ομάδων και λαών, με στόχο την υπερκυριαρχία στον σημερινό και τον αυριανό κόσμο.
ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΟΥΝ…
ΑΝΟΜΙΑ Με διά βίου συνθήκες θεσμικής νομιμοποιούμενης κυρίαρχης βίας ή της άνομης, κυρίως παράνομης, τρομοκρατίας. Τόσο στο επίπεδο κεντρικής διοίκησης. Η οποία έχει τους πλοκάμους της σε όλες τις περιφέρειας, με εκλεγμένους τοπικούς περιφερειακούς φορείς της τοπικής εξουσίας. Με περαιτέρω ενίσχυση και διάχυση της ισχύος της από τους Δήμους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία αποτελεί το δεκανίκι της κεντρικής διοίκησης. Με αποτέλεσμα και η ίδια η περιφέρεια να αποτελεί τον διαμεσολαβητικό καταναγκαστικό μηχανισμό της κεντρικής εξουσίας. Η οποία, τα τελευταία τέσσερα χρόνια αποτελεί τον ΜΕΓΑ ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΣΤΗ της πραγματικής ελληνικής ελευθερίας.
ΠΡΟΚΛΗΤΙΚΗ ΑΝΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΙΣ
Χωρίς, όμως, απέναντι σ’ αυτή τη γιγάντια και προκλητική ανελευθερία να υπάρχουν ουσιώδεις αντιδράσεις και αντιστάσεις του πρωταρχικού λαού, αλλά ούτε και από τους σημερινούς άτολμους διανοουμένους της χώρας μας καθώς και άλλων χώρων στον κόσμο. Με αυτό το φαινόμενο να ερμηνεύεται ως μια παγιδευμένη συμπεριφορά αδιαφορίας για τις ανελεύθερες συνθήκες ζωής. Αυτές τις τόσο οδυνηρές υπερεξουσιαστικές υπερβολές που μας επιβάλλονται από τους παντοειδείς φορείς της διαχυμένης σύγχρονης βαρβαρότητας στον τρέχοντα πολιτισμό απολιτισμό βίας, καταναγκασμού, αλλοτρίωσης, βίας, ανελευθερίας. Συνθήκες οι οποίες επικαλύπτονται και συγκαλύπτονται από πλήθος ψευδοπολιτιστικών γεγονότων χωρίς ποιότητα, αλλά μόνο για συνδυασμούς εξυπηρέτησης κομματικών θεσμικών συμφερόντων. Με γεγονότα εφήμερης, χωρίς αξία, “ψυχαγωγίας” κατά τα πρότυπα της τουριστικής σκοπιμότητας. Χωρίς όμως, ούτε αυτή η σκοπιμότητα να εξυπηρετείται από τον ουσιώδη εκφυλισμό των ουσιωδών αξιών του μεγάλου, χιλιάδων ετών, λαϊκού και υψηλού δημιουργικού πολιτισμού.
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ “ΜΕ ΑΡΤΟ ΚΑΙ ΘΕΑΜΑΤΑ” ΜΕ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΑ ΚΡΑΜΑΤΑ
Για να θεωρούν οι Περιφέρειες και οι Δήμοι ότι παράγουν πολιτισμό την ώρα που αναπαράγουν το σλόγκαν της αρχαίας επικυρίαρχης Ρώμης, η οποία παρήγαγε ΑΡΤΟΝ ΚΑΙ ΘΕΑΜΑΤΑ για να συγκαλύπτει τη φοβερή πραγματικότητα της τότε παγκόσμιας ανελευθερίας στην οποία δυστυχώς έχουμε επιστρέψει, ίσως, πιο δραματικά σήμερα. Αλλά ας επιστρέψουμε στον ρόλο των διανοουμένων στο παλιό ιερό επαναστατικό κείμενο της εποχής ’70 – 2000 από τότε ως σήμερα, αλλά και αύριο, ο Ζαν Πωλ Σαρτρ σε μια συνέντευξή του στο 10ο τεύχος του περιοδικού IDIOT τον Σεπτέμβριο 1970 σε μια ερώτηση ανάμεσα στην παραδοσιακή αντίληψη για τον διανοούμενο της τότε αριστεράς και σε μια νέα αντίληψη για τον διανοούμενο επαναστάτη που διαμορφώθηκε στον δρόμο, ώστε αξιοσέβαστος διανοούμενος από το 1945, να βρεθεί μπροστά σε μια πολιτική κατάσταση ακατανόητη γι’ αυτόν, απάντησε ότι: “πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να ξέρουμε τι είναι ένας διανοούμενος. Υπάρχουν ανθρώπου που νομίζουν πως είναι ένα άτομο που κάνει αποκλειστικά μια πνευματική εργασία. Κακοί ορισμοί. Δεν υπάρχει καμιά εργασία που να είναι αποκλειστικά διανοητική. Οπως δεν υπάρχει και καμιά που να της είναι περιττή η διανόηση”.
ΝΟΜΟΙ ΠΑΡΑΝΟΜΟΙ ΚΑΤΑΝΑΓΚΑΖΟΥΝ ΣΕ ΤΙΜΩΡΙΑ ΤΟΥΣ ΛΑΟΥΣ
Αλλά ο κλασικά διανοούμενος είναι ο τύπος που λέει: “Προσέξτε! Σας παρουσιάζουν σήμερα αυτό σαν έναν τύπο εφαρμογής του καθολικού, ας υποθέσουμε π.χ. υπάρχουν νόμοι και σας λένε πως εφαρμόζονται οι νόμοι που συλλαμβάνουν ανθρώπους επειδή υπάρχουν νόμοι, που ως νόμοι είναι καθολικοί. Λοιπόν αυτό δεν είναι αλήθεια, οι νόμοι δεν είναι γι’ αυτόν ή για εκείνο τον λόγο. Κι από την άλλη μεριά υπάρχει ένα ιδιωτικό συμφέρον και μέσα σ’ αυτό υπάρχει μια ιδιαίτερη τάξη και μια κάποια πολιτική που κάνει να συλλαμβάνεται αυτός ο άνθρωπος ή να συνεχίζεται εκείνος ο πόλεμος, όπως συμβαίνει τώρα που η διά νόμων επιβαλλόμενη εγκληματικότητα αφορά στην εξολόθρευση, ισοπέδωση και απόλυτο καταναγκασμό σε διεθνή κλίμακα”.
ΜΕ ΜΑΣΚΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΕΠΙ ΤΟΥ ΚΑΚΟΥ
Για να έχει μεγάλα προβλήματα η αποστολή του διανοουμένου μετά τον Μάη του 1968 όπου οι διανοούμενοι καταγγέλανε, πάντως, την ιδιωτική γιγάντια αποπροσανατολιστική προώθηση του καθολικού σε μια προσπάθεια να επιβληθούν οι αρχές μιας παγκόσμιας πολιτικής για το “ΚΑΛΟ” όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού ανθρώπων. Για να φθάσουμε σήμερα στην αντίθετη δεινή πραγματικότητα του επισυμβαίνοντος κακού σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων… Ο Σαρτρ σ’ αυτή τη σημαντική συνέντευξή του στο περιοδικό L’ idiot αναφέρει επίσης και τα εξής για τη στάση των διανοουμένων της εποχής του Βιετνάμ, λέγοντας: “τότε, ένας ορισμένος αριθμός πήρε μέρος σε κόμματα ή οργανώσεις, αγωνιζόμενοι εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ και χρησιμοποίησαν την επιστήμη τους για να δείξουν π.χ. ότι αυτός ή εκείνος ο τύπος χημικής ουσίας καταστροφής της βλαστήσεως είχε ριχτεί στα πεδία του Βιετνάμ ή ακόμα οι λόγοι που πρόβαλλαν οι Αμερικανοί δεν ευσταθούσαν. Για να διαμορφωθεί η αμφισβήτηση της ίδιας της διανόησης. Με τη γνώση να χρησιμοποιείται με ιδιοτέλεια. Για να δημιουργηθεί μια αντίφαση που αποτελεί την αντίφαση της ίδιας της κοινωνίας”.
ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΟΥΝ ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ, ΣΟΦΙΣΤΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ
Πάντως, η μετά τον Μάη του ’68 παγκόσμια γεωπολιτική, γεωοικονομική και γεωενεργειακή και γεωπολιτιστική πολιτική διαμορφώνει μια ακόμη ασθενέστερη θέση και ρόλο για τους πραγματικά ελεύθερους και αναζητητές της βαθιάς πνευματικότητας του ανθρώπου… Στο βιβλίο του “ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ” ο καθηγητής Louis Bodin, εκδ. Ι.Ν. Ζαχαρόπουλος – que sai-je?, γράφει στα συμπεράσματά του και τα εξής: ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΟΙ: Η λέξη έχει μια πολύπλοκη αντήχηση, προτιμώ να τους αποκαλέσω εδώ (κατά τον Roland Barthes) γράφοντες, γαλλικά: escrivains= γραφιάδες. Αλλοι, από αυτούς κάνουν τα πικρά γλυκά: χρησιμοποιούν τον λόγο, δεν αποκαλύπτουν το περιεχόμενό του, παρά από αντίθεση είναι διανοούμενοι, οι σοφιστές σε σχέση με τον Πλάτωνα, άλλοι είναι εγκυκλοπαιδιστές σε σχέση με τον Rousseau, άλλοι είναι οι ιδεολόγοι σε σχέση με τον Μαρξ και άλλοι είναι καθηγητές σε σχέση με τον Νίτσε, αλλά οι στάσεις όλων αυτών είναι άνετες χωρίς ο αναγνώστης να ικανοποιεί τη δίψα του για ουσιώδη λόγο”.
ΠΩΣ ΘΑ ΤΑ ΒΓΑΛΕΙ ΠΕΡΑ Η ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΔΙΑΝΟΟΥΜΕΝΗ ΥΠΕΡΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ;
Ομως, στην πρώτη σειρά των προβλημάτων το σπουδαιότερο προέρχεται από τη μη προσαρμογή του ουμανιστή διανοουμένου μπροστά στην τεχνική… για να υποστηρίξει ο διάσημος Edgar Morin ότι οι “διανοούμενοι” δεν μπορούν να έχουν πια θέση στη γνώση, που είναι διασκορπισμένη στις πολλαπλές ειδικεύσεις, αλλά και οι τεχνικοί δεν έχουν πια θέση στην καθολική συνείδηση, διχοτομία δύσκολη. Με έναν τεχνικό νέο αποικισμό να μπορεί να έχει τρομερές συνέπειες… σε όλα τα επίπεδα σύγχρονης ζωής. Σύγχρονη παράκρουση ανατολής – δύσης, Νότου και Βορρά οι διανοούμενοι – εγκλωβισμένοι και άτολμοι, κυρίως, οι συμμέτοχοι στο συνεχές του συστήματος της διαστροφή και καταστροφής. Αλήθεια, διερωτώμεθα πώς θα συμβαδίσει τα διεστώτα μια νέα γυναίκα υψηλής πολιτιστικής αριστερής διανόησης με βαριά πολιτική – αυτοδιοικητική ευθύνη στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας όπως η Ρένα Δούρου; Η συνέχεια στο επόμενο άρθρο μας με απάντηση της ίδιας από ένα βιβλίο για τον μεγάλο “γκουρού” της σύγχρονης ευρωδυτικής αριστερής διανόησης του Τέρρυ Ήγκλετον με δικό της πρόλογο.
