Ο αιφνίδιος θάνατος του γιατρού (εκ Κανδάνου) Ανδρέα Αρχοντάκη στις 29.12.1982 και η κηδεία αμέσως μετά, μέσα στις γιορτινές μέρες, λίγο πριν την Πρωτοχρονιά, ήταν μια συγκυρία που εμπόδισε πολλούς παλιούς φίλους και συναγωνιστές του που διαβιούσαν εκτός Κρήτης, να παρευρεθούν.
Στο μνημόσυνο όμως των 40 ημερών, αρχές Φλεβάρη 1983 ήταν όλοι σχεδόν εκεί. Έδειξαν ότι ουδέποτε ξέχασαν τον παλιό φίλο και συναγωνιστή (όπως άλλωστε και πολλά χρόνια αργότερα, στις 11 Ιουλίου 2009 σε εκδήλωση της Νομαρχίας Χανίων.)
Εκείνο τον Φλεβάρη του ’83, απόφοιτος Λυκείου, μόλις 18χρονο παιδί, θυμάμαι στο τότε εστιατόριο “ΕΣΠΕΡΙΑ” (σήμερα γυμναστήριο), πολλούς ανθρώπους που ως τότε είχα ακουστά μόνο ως (διάσημα) ονοματεπώνυμα. Θυμάμαι σαν τώρα τον αείμνηστο πατέρα μου να συζητά πολιτικά με τον συγγραφέα Λαοκράτη Βάσση, ενώ εγώ από την απέναντι μεριά του τραπεζιού με την περιέργεια της ηλικίας, κοίταζα με προσεκτικά βλέμματα όλους τους παρευρισκόμενους.
Δίπλα μου καθόταν ένας ασπρομάλης κύριος που είχε (τι περίεργο) ωρολόγιο τσέπης με ασημένια αλυσίδα στο γιλέκο του σκούρου κουστουμιού του. Αργότερα, ρώτησα τον πατέρα μου ποιός ήταν. Αυτός, μου λέει, είναι ο πρέσβης Αλέξανδρος Ξύδης. Την 21η Απριλίου 1967 ήταν ήδη από καιρό πρέσβης της Ελλάδος στον Ο.Η.Ε. Οταν το πραξικόπημα κυριάρχησε, η δήλωση του στα διεθνή Μ.Μ.Ε. αλλά και στον Ο.Η.Ε. «Ντρέπομαι για την χώρα μου», ήταν από τις πρώτες αντιδικτατορικές ενέργειες. Δεν τον ξέχασαν λοιπόν οι φίλοι κι οι συναγωνιστές του τον θείο Αντρέα, αλλά κι εκείνος δεν τους ξέχναγε. Ακόμα και μέσα από τη φυλακή της Αίγινας στα χρόνια της δικτατορίας. Παρότι πολιτικός κρατούμενος και ο ίδιος φρόντισε και έφτασε στον πατέρα μου στα Χανιά, μήνυμα, ότι ο καθηγητής Σάκης Καράγιωργας είναι έγκλειστος στις Φυλακές Καλαμίου Χανίων και η γυναίκα του παρακαλεί μήπως επιτευχθεί μεταφορά του σε φυλακή στην Αττική, γιατί η Κρήτη ως νησί κάνει ακόμη δυσκολότερη την επικοινωνία.
Γιατρός ΩΡΛ ο πατέρας μου θα έγραφε ένα ψεύτικο πιστοποιητικό ότι δήθεν ο καθηγητής Καράγιωργας έπασχε από σοβαρή πάθηση του έσω ωτός και έπρεπε να βρίσκεται κοντά σε νοσοκομείο των Αθηνών. Βέβαια, υπήρχε πάντα ο κίνδυνος το δικτατορικό καθεστώς να ζητούσε την γνώμη και άλλου “μη-μυημένου” γιατρού ΩΡΛ.
Τελικά όμως το πιστοποιητικό έγινε αποδεκτό χωρίς δεύτερη εξέταση και έτσι ο αείμνηστος καθηγητής Σάκης Καράγιωργας μεταφέρθηκε από τις φυλακές Καλαμίου Χανίων σε φυλακή της Αττικής. Ετσι λοιπόν, παρότι πολιτικός κρατούμενος στη φυλακή και ο θείος Αντρέας, νοιάστηκε και βοήθησε τον φίλο και συναγωνιστή του που ήταν πολιτικός κρατούμενος σε άλλη φυλακή.
Το λυπηρό για την πατρίδα και τη δημοκρατία μας είναι ότι αρκετοί άνθρωποι που πραγματικά αγωνίστηκαν, έφυγαν νωρίς από την ζωή (ανάμεσα σ’ αυτούς και ο θείος Αντρέας, ο Σάκης Καράγιωργας, ο Αλέκος Παναγούλης, ο Παύλος Μπακογιάννης κ.α.) ενώ ακόμα και σήμερα θα είχαν πολλά να προσφέρουν.
*Ο Ηλίας Αρχοντάκης είναι οδοντίατρος