Με Χανιώτικα ευ-μετάβλητα ως πολιτισμικά

1 από 4

Ηταν Ονειρο Μεγα σε σύγ-κριση
Δημ. Κακαβελάκη

Σε χώρο εξαδιάστατο
Σε χρόνο οκταδιάστατο
Σε Λόγο δεκαδιάστατο
Τα πολυ-μορφα
περιτυλίγματα
του ΕΙΜΑΙ
και
του δεν ΕΙΜΑΙ
Ψάχνουν βρίσκουν χάνουν
Τις διαστάσεις τους
Στην κάθε κατάδυση
Στην κάθε ανάδυση
Στην κάθε εξάπλωση

Αλλά στη κάθε εξάχνωση
Όλα υπάρχουν ως ΕΙΝΑΙ
Για να ταξιδεύουν ΩΣ ΜΗ ΕΙΝΑΙ
Για να ΕΙΝΑΙ στο α-χανές
Το ποίημα ΕΙΜΑΙ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ,
του Δημήτρη Κακαβελάκη (1)

Κυριακή 19 Αυγούστου, ενημερώθηκα από την εφημερίδα, για την περιπέτεια της Υγείας με το οριακό επικίνδυνο σημείο -του Δημήτρη Κακαβελάκη. Eσπευσα στην κλινική Γαβριλάκη και βρήκα τον σπουδαίο άνθρωπο, σε χρόνο οκταδιάστατο, ποιητή, δημοσιογράφο, αρθρογράφο, πολιτιστικό παράγοντα, δημιουργό πολιτισμικών δομών λόγου και Τέχνης, εμψυχωτή δράσεων στοχασμού ποίησης και Τέχνης, τον άνθρωπο που δημιουργεί και συμμετέχει σε εκδηλώσεις συναδέλφωσης και τον πνευματικό ηγέτη που ως σύγχρονος μέντορας, ανοίγει δρόμους “σπάζοντας” τα πολύ-μορφα περιτυλίγματα του λάιφ στάιλ σε νέους δημιουργούς που αποζητούν -δυστυχώς και όλο λιγότεροι- μια ανθρώπινη δημιουργική βεβαιότητα στο α-χανές για να ξεφύγουν από την αλλοτρίωση της τεχνολογικής επιλογής του ναρκισσισμού, της ψηφιακής εικόνας, στην κάθε εξάπλωση μηχανιστικών προτύπων που θολώνουν το στοχαστικό Πρόσωπο του ανθρώπου, τον βρήκα χλωμό, αποδεκατισμένο, να αναρωτιέται το δικό του μεταίχμιο ζωής και θανάτου, όπως μου ψιθύρισε μόλις με είδε εκείνο του ΕΙΜΑΙ και του δεν ΕΙΜΑΙ. Μα σιγά – σιγά όσο τον πλησίασα περισσότερο κοντά στην άγρυπνη παρουσία προστασία της γυναίκας που έμπιστα τον προσέχει, της Nelly, άρχισε να μου μιλά για ό,τι μας ενώνει περισσότερο, τη «συμπαντική ποίησή» του, εκείνη που χωρίς μανιέρα, φορμαλισμό ή τετριμμένες ασημαντότητες, πυρπολεί το είναι του σε λόγο δεκαδιάστατο.
Φεύγοντας από την κλινική που ο Δημήτρης, δέχεται αγόγγυστα τη φροντίδα και την αγάπη του Ηλία Γαβριλάκη και των συνεργατών μονολόγησα παραφράζοντας το ποίημά του “Ηταν όνειρο Μέγα”, κράτα γερά πρωτοπόρε ποιητή. Περπάτησα στα σοκάκια της περιοχής εκεί που πριν 45 χρόνια έζησα τις μανταρινιές, στο νου μου έφερα τους σπουδαίους Χανιώτες καλλιτέχνες, τον Αλέξη Μινωτή, το Μάνο Κατράκη, τον Βασίλη Κελαϊδή, τον Γιώργη Κουτσουρέλη… κολόνες στο πολιτισμικό οικοδόμημα αυτό που στη συνείδησή μου διαρθρώθηκε με σταθερές ποιότητας και ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΥ μόχθου ως λαμπερό ΑΕΤΩΜΑ. Τέτοιο είναι και το έργο του Δημήτρη Κακαβελάκη, μόνο που όλοι μας πρέπει να σταματήσουμε να σκύβουμε, να κοιτάζουμε ψηλά για να το δούμε. Και αν σ’ αυτό τον τόπο όσοι ασχολούμαστε με τις Τέχνες και τα Γράμματα βάζουμε μικρά πολιτιστικά λιθαράκια, ο Δημήτρης έχει βάλει τόσες πολλές και μεγάλες πέτρες που στα ευμετάβλητα πολιτισμικά δεδομένα φαντάζουν ως ασύγκριτα στέρεος κτισμένος ναός. Χιλιάδες ώρες αφιέρωσε
-μεταξύ άλλων- στην ανάδειξη του ταλέντου νέων δημιουργών. Και τώρα που λόγω ηλικίας και προβλημάτων δυσκολεύεται να σπεύσει στην πηγή της δημιουργίας, θεωρώ πως μια αναφορά έστω ενδεικτικά ενός πολιτιστικού (2 ) έργου που το υπογραφούν με επιτυχία νέοι άνθρωποι μέσα από τη ματιά μου, γνωρίζοντας τα ποιοτικά του κριτήρια θα τον ευχαριστούσε.

ΜΙΑ ΦΩΚΙΑ ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ
21 και 25 Αυγούστου στον ιδιαίτερα “εσωστρεφή” ιστορικό χώρο στην καρδιά και τα έγκατα της πόλης, στην Υπόγεια (Τούρκικη) κρήνη της Σπλάντζιας, μια αισθαντική περφόρμανς ξετυλίχθηκε στην κυριολεξία, αφού ο νέος ηθοποιός Σταύρος Λιλικάκης, κρεμάμενος με ένα συρματόσκοινο από το ταβάνι της συνεχώς κινούμενος ή αιωρούμενος με σημείο αναφοράς ένα μπόγο τετριμμένων ενδυμάτων, απέδιδε τον μοναδικό καθαρευουσιάνικο λόγο του ανεπανάληπτου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και το διήγημα του “το μοιρολόγι της Φώκιας”(3). Η κορύφωση της δραματικής ιστορίας νεανίδος, κράτησε τους λίγους στριμωγμένους εκ συνθηκών στα σκαλιά την κρήνης, σε αγόγγυστη προσήλωση. Η εξαιρετική ηχητική συνοδεία του νέου μουσικού Αλέξανδρου Κυριακάκη, έδεσε την ψυχογραφική κορύφωση, χωρίς ίχνος περιττής επανάληψης. Ενοιωσα μέσα από την τριακονταετή μου ενασχόληση με τις περφόρμανς όχι απλά θεατής-δέκτης αλλά σαν δημιουργός – δάσκαλος που μου είχαν υιοθετήσει τις ιδέες για ολιγομελή δράση, με εσωτερικούς κραδασμούς στη φανέρωση, διατύπωσή της. Τα εύσημα και στους νέους θεατράνθρωπους που συνέβαλλαν διακριτικά στη δημιουργία – παράγωγη του έργου, την Μικέλα Παπαδουλάκη και τον Γιώργο Κοκολάκη, όλοι τους έχουν μέλλον στα θεατρικά δρώμενα του τόπου. Τελειώνοντας τους αφιερώνω το ποίημα, του Δ. Κακαβελάκη από την ίδια συλλογή “Κρήτη Ονειρο Μέγα”:

ΘΕΩΡΙΑ ΧΡΩΜΑΤΟΣ
Σήψη α-λάθητου ανεβαίνει
Από ρίζα βαθιά
Για πορεία μακρά
Σε σημείο χώρου κλειστού
Για επίτευξη ομοιοχρωμίας

Συνομιλία από σημείο χρόνου
Με κρίσιμα παράδοξα
Που ανάμεσά τους χάνεται
Η ιστορία της αρχής μέσα
Σε νέα εναλλακτική γραμμή
Με νέα ιστορία

Θεωρία χρώματος χωρίς
Να ’χει σημασία ο αριθμός
Των χρωμάτων της αλλά η ενότητα
Ομοιοχρωμικού ισοδύναμου
Που γίνεται πλάνη συναισθημάτων
Να τη φρουρεί το α-λάθητο από καθέδρας.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
(1) Δημήτρης Κακαβελάκης από τη συλλογή “Κρήτη Όνειρο Μέγα” εκδ. Κεδρισσός, μέρος της τριλογίας “Η νήσος” εκδ. βιβλιοπωλείο της Εστίας και “Σάρκα μία” εκδ. Έρεισμα που παρουσίασε ο ποιητής πρόσφατα, καινοτόμα, στο πλοίο των Μινωικών Γραμμών.
(2) Κάποιοι μπερδεύουν τους όρους πολιτισμικό και πολιτιστικό, στην περίπτωση του Κακαβελάκη οι συνεχείς και παρατεταμένες πολιτιστικές του δράσεις, μαζί με το ποιητικό-θεατρικό του έργο και τη σημαντικότατη αρθρογραφία τον καθιστούν πολιτισμικό ον, πρώτης γραμμής.
(3) Το έργο δημιουργήθηκε και παρουσιάστηκε στο πλαίσιο της δράσης θεάτρου “ΚεραΜιαΣκηνή” στις γιορτές Ρόκκας 2018, με την υποστήριξη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Χανίων, όπου πρέπει να υπογραμμίσω την αξιέπαινη συνέχεια απόδοσης αρχαιολογικών χώρων σε δημιουργούς από την ευαισθητοποιημένη διοίκηση της Ελένης Παπαδοπούλου.