Η περίπλοκη διαχείριση των συνόρων αποτέλεσε την ευκαιρία να αναφερθούμε στη ροή ανθρώπων σε συνδυασμό με την προστασία των συνόρων της ΕΕ, αλλά και της προστασίας των ανθρώπινων ορδών προς μετακίνηση, που κινούνται σε όλα τα πλάτη και τα μήκη της τριγύρω περιοχής, για να μην αναφερθούμε στο πλανητικό επίπεδο. Τα καθημερινά ρεπορτάζ δίνουν το μέγεθος του προβλήματος και σε πολλούς από μας έχουν χαραχθεί βαθιές τομές με πολύ πόνο από τα διαδραματιζόμενα. Όμως η χώρα μας ευρισκόμενη στο τρίστρατο με άλλους κόσμους, διαρκώς αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα διαχείρισης συνόρων. Στόχος του σημειώματος αυτού είναι να δούμε συνολικά ποια είναι η ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης και ποια είναι η προσφορά των δράσεων, με τα κονδύλια για την αντιμετώπιση του θέματος.
Η ανάλυση που επιχειρείται στο σημείωμα αυτό παρακρατεί την ουσία των πόρων που έχουν συμφωνηθεί και τους παρουσιάζουμε από κοινού με τις δράσεις που καλούνται να χρηματοδοτήσουν
Οι δαπάνες για τη μετανάστευση επιμερίζονται σε 3 κατηγορίες:
1. Δαπάνες διοικητικής στήριξης της ομάδας «Μετανάστευση»
2. Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης
3. Αποκεντρωμένοι οργανισμοί
Στον επόμενο πίνακα φαίνεται η προικοδότηση κάθε κατηγορίας.
Οι Δαπάνες διοικητικής στήριξης της ομάδας «Μετανάστευση» για το 2023 ανέρχονται σε 3 εκατ. € και προορίζονται να καλύψουν δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα και μέτρα τεχνικής βοήθειας που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΜΕ δυνάμει του άρθρου 35 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060, και μπορούν να περιλαμβάνουν ιδίως:
• συνδρομή για την εκπόνηση και εκτίμηση έργων·
• υποστήριξη για θεσμική ενίσχυση και δημιουργία διοικητικής ικανότητας για την αποτελεσματική διαχείριση των Ταμείων·
• μελέτες που συνδέονται με τις εκθέσεις της Επιτροπής για τα Ταμεία και την έκθεση για τη συνοχή·
• μέτρα που αφορούν την ανάλυση, τη διαχείριση, την παρακολούθηση, την ανταλλαγή πληροφοριών και την εκτέλεση των Ταμείων, καθώς και μέτρα που αφορούν την εφαρμογή συστημάτων ελέγχου και τεχνική και διοικητική βοήθεια·
• αξιολογήσεις, εκθέσεις εμπειρογνωμόνων, στατιστικές και μελέτες, μεταξύ άλλων και μελέτες γενικής φύσης, σχετικά με την τρέχουσα και μελλοντική λειτουργία των Ταμείων·
• δράσεις για διάδοση πληροφοριών, υποστήριξη της δικτύωσης κατά περίπτωση, πραγματοποίηση δραστηριοτήτων επικοινωνίας με ιδιαίτερη προσοχή στα αποτελέσματα και την προστιθέμενη αξία της στήριξης από τα Ταμεία, ευαισθητοποίηση και προώθηση της συνεργασίας και της ανταλλαγής εμπειριών, μεταξύ άλλων και με τρίτες χώρες·
• την εγκατάσταση, λειτουργία και διασύνδεση μηχανογραφικών συστημάτων διαχείρισης, παρακολούθησης, λογιστικού ελέγχου, ελέγχου και αξιολόγησης·
• δράσεις για τη βελτίωση των μεθόδων αξιολόγησης και της ανταλλαγής πληροφοριών για τις πρακτικές αξιολόγησης·
Το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης προικοδοτείται για το 2023 με 1,415 δις € ως υποχρεώσεις, αλλά τα μισά περίπου για πληρωμές, ήτοι 711 εκατ. €.
Ο βασικός κανονισμός που ρυθμίζει τις δαπάνες αυτές και το πώς διατίθενται είναι ο Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1147 για τη θέσπιση του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, στο άρθρο 3, που προβλέπει τους ακόλουθους στόχους1:
1. Ο στόχος πολιτικής του Ταμείου είναι να συμβάλλει στην αποδοτική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών και στην υλοποίηση, ενίσχυση και ανάπτυξη της κοινής πολιτικής για το άσυλο και της κοινής μεταναστευτικής πολιτικής, σύμφωνα με το συναφές κεκτημένο της Ένωσης και τηρώντας πλήρως τις διεθνείς υποχρεώσεις της Ένωσης και των κρατών μελών οι οποίες απορρέουν από διεθνείς πράξεις στις οποίες είναι συμβαλλόμενα μέρη.
2. Στο πλαίσιο του πολιτικού στόχου που ορίζεται στην παράγραφο 1, το Ταμείο συμβάλλει στην επίτευξη των ακόλουθων ειδικών στόχων:
• ενίσχυση και ανάπτυξη όλων των πτυχών του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, συμπεριλαμβανομένης της εξωτερικής του διάστασης·
• ενίσχυση και ανάπτυξη της νόμιμης μετανάστευσης προς τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τις οικονομικές και κοινωνικές ανάγκες τους, και προώθηση και διευκόλυνση της αποτελεσματικής ένταξης και κοινωνικής ενσωμάτωσης υπηκόων τρίτων χωρών
• συμβολή στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης, ενίσχυση της αποτελεσματικής, ασφαλούς και αξιοπρεπούς επιστροφής και επανεισδοχής, και προώθηση και συμβολή στην αποτελεσματική αρχική επανένταξη στις τρίτες χώρες·
• ενίσχυση της αλληλεγγύης και της δίκαιης κατανομής ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών, ιδίως όσον αφορά εκείνα που επηρεάζονται περισσότερο από προκλήσεις σχετιζόμενες με τη μετανάστευση και το άσυλο, μεταξύ άλλων μέσω πρακτικής συνεργασίας.
Διαπιστώνεται λοιπόν ότι δε συνάδει η μεταναστευτική πολιτική που επιχειρεί να καλύψει ευρύ φάσμα των αναγκών για μετανάστευση, και η πρακτική έχει δείξει ότι δεν καίγεται καρφάκι σε κανέναν. Είτε Ευρωπαίος ταγός είναι, είτε άρχοντας πολέμου ή εθνικής καταστροφής από την Αφρική μέχρι τη Μέση Ανατολή, την εγγύς και τις χώρες του Μασρέκ – Μαγκρέμπ, αποφασίζει τη διάθεση μερικών ψίχουλων που πέφτουν από τα τραπέζια των πλούσιων χωρών και καλούνται οι χώρες πρώτης αντιμετώπισης, όσο και οι κεντρικοί αποδέκτες να λύσουν ένα πρόβλημα που έχει ήδη δημιουργήσει η καπιταλιστική ασυδοσία.
Και έτσι θα περιοριζόμαστε στα ειλικρινή ή κροκοδείλια δάκρυα των νεο0ευρωπαίων που θα λυπούνται μπροστά στο δράμα κάθε μικρού παιδιού που χάνει τη ζωή του στη θάλασσα γιατί έτσι πρόσταξαν οι καιροί, τα βουνά και οι εποχές.
Στο επόμενο σημείωμά μας θα αναλύσουμε το Μέσο για τη διαχείριση των συνόρων και τις θεωρήσεις (ΜΔΣΘ), το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ΤΕΑ) και τους Αποκεντρωμένους οργανισμούς που αφορούν τη μεταναστευτική πολιτική.
1 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:32021R1147