Κάθε φορά που διαβάζω ένα βιβλίο της Αθηνάς έχω την αίσθηση ότι διαβάζω μια γνωστή άγνωστη λογοτέχνιδα. Δεν ξέρω πώς τα καταφέρνει και πάντα έχει να πει καινούργια πράγματα αλλά με τον ίδιο λιτό, περιεκτικό, περιγραφικό, περιπαικτικό, σαρκαστικό, συναισθηματικό, σοβαρό και ταυτόχρονα εύθυμο τρόπο γραφής.
• Θα περίμενε κανείς ότι μετά από τα 14 μέχρι τώρα βιβλία – μυθιστορήματα, διηγήματα ποικίλης ύλης που έχει γράψει αλλά και τα σχεδόν καθημερινά χρονογραφήματά της στα “Χανιώτικα Νέα”, κάποια θέματα θα τα είχε ήδη εξαντλήσει.
• Συμβαίνει το αντίθετο. Επειδή η Αθηνά φροντίζει σε κάθε βιβλίο και ιστορία που διηγείται να συνδυάζει την συναισθηματική προσέγγιση, την εικαστική ματιά και τον προσωπικό ταλαντούχο τρόπο γραφής της, για να κωδικοποιεί την εύθυμη και σοβαρή πλευρά της παράδοξης, πλέον, καθημερινότητάς μας.
• Αυτό κάνει και στο τελευταίο βιβλίο της με τίτλο «Εύθυμα και σοβαρά των καιρών μας…». Ένα βιβλίο διηγημάτων, αρκετά από τα οποία έχουν δημοσιευθεί στα Χανιώτικα Νέα αλλά και πάρα πολλά άλλα αδημοσίευτα. Καθώς, όπως και η ίδια ομολογεί στην μικρή εισαγωγή της, «όταν η έμπνευση σου κτυπά επίμονα την πόρτα ένας γραφιάς δεν μπορεί να αντισταθεί».
Eτσι είναι αν έτσι νομίζετε;
• Αντίθετα μπορεί και αντιστέκεται, μέσω αυτής της εσωτερικής έμπνευσης-ανάγκης, σε πολλά στραβά και ανάποδα. Χωρίς ωστόσο να επιβάλλει, μέσα από την ιστορία που διηγείται ή δημιουργεί η ίδια, την δική της άποψη ως μοναδική αλήθεια.
• Αντιστέκεται, στην εγκατάλειψη παλιών συνηθειών και εθίμων συγκρίνοντάς τα με το σήμερα. Χωρίς όμως να αποφαίνεται για το ποιο ήταν καλό ή ποιο δεν ήταν. Η σύγκριση γίνεται με τρόπο …εύθυμο και σοβαρό. Σαν να παίζεις ένα παιγνίδι χωρίς να υπάρχει νικητής και ηττημένος. Υπάρχει όμως συναισθηματική φόρτιση. Η οποία αποφορτίζεται λίγες γραμμές πιο κάτω με την Κανιτσάκεια μαεστρία να μεταβάλλει το σοβαρό σε εύθυμο ή το αντίθετο.
• Με τι θέματα ασχολείται στα διηγήματά της; Με τα πάντα όλα. Με τα μικρά και τα μεγάλα. Κοινωνικά θέματα, πολιτιστικά θέματα, τα ζώα, τα φυτά, ο μικρόκοσμος της πάλαι ποτέ γειτονιάς που τώρα πλέον είναι ο «συνήθως» κενόδοξος μικρόκοσμος των κοινωνικών δικτύων. Η τεχνολογία σε όλες τις μορφές της. Χρήσιμη ή περιττή. Μας ποδηγετεί και το ξέρουμε. Αυτό, όμως, είναι καλό ή κακό; Δεν μπαίνει σε τέτοιες ερμηνείες η Αθηνά Κανιτσάκη. Περιγράφει την επίδραση και την αλληλουχία γεγονότων αρχικά σοβαρά. Και στις επόμενες γραμμές ξεφεύγει από την παγίδα του διδακτισμού, αριστοτεχνικά: με χιούμορ, σαρκασμό ή και αυτοσαρκασμό. Έτσι είναι αν έτσι νομίζετε. Αλλά μην νομίζετε ότι έτσι νομίζουν όλοι.
• Θα πείτε, ναι αλλά σήμερα μας απασχολούν πολύ σοβαρά θέματα. Όπως η οικονομία, τα οικονομικά του νοικοκυριού μας. Πώς θα τα βγάλουμε πέρα.
• Η Αθηνά έχει λύσεις: Προσχώρηση στο κίνημα «Δεν πληρώνω, δεν πληρώνω…» όπως είναι ο τίτλος ενός διηγήματος. Εδώ οι κακοπληρωτές εκ συστήματος. Είτε είναι ενοικιαστές, ή «πελάτες» καταστημάτων, ή «φροντιστηρίων». Όχι πώς δεν υπάρχουν και οι κακοπληρωτές εξ ανάγκης. Γι αυτό καταλήγουμε «όλοι να χρωστούν σε όλους»!
• Και στην ακριβώς απέναντι σελίδα (25) να και το συμπληρωματικό θέμα: «Πλήρωσε, πλήρωσε, πλήρωσε!!» Και «σκύβουμε το κεφάλι κι ανοίγουμε το πορτοφόλι να δούμε τι μας έμεινε για να τους το παραδώσουμε κι αυτό!! Στο κράτος θεριό, ντε! «Με νόμους και …«θεσμούς»! «Που θα σου παίρνει το σπίτι μέσω διαδικτύου, ….θα παραφρονείς και θα σε παίρνουν σηκωτό στη νέα σου …κατοικία-στο…τρελάδικο δηλαδή-όπου ευτυχώς θα σου προσφέρουν τσάμπα στέγη, τροφή και περίθαλψη!»
Και συνεχίζει…
• Στο οπισθόφυλλο του νέου βιβλίο της Κανιτσάκη, «υστερολογεί» ο συγγραφέας και ιστορικός ερευνητής, ο μέσα σε όλα τα πολιτισμικά δρώμενα των Χανιών, ο πάντα και παντού συντρέχων, ο δοτικός συνάνθρωπος Δημήτρης Νικολακάκης.
• Γράφει μεταξύ άλλων για την Αθηνά: «Καταξιωμένη πνευματική δημιουργός, συγγραφέας, μυθιστοριογράφος, διηγηματογράφος, ποιήτρια, ζωγράφος…τακτική συνεργάτης των Χανιώτικων Νέων..Τα θέματά της επίκαιρα μα και διαχρονικά. Τα γραπτά της(σύντομα, λιτά, στρωτά, ανάλαφρα, γλαφυρά, πολλές φορές σαρκαστικά, μα κάποτε αυτοσαρκαστικά),…διδάσκουν, φωτίζουν λεπτομέρειες, αναδεικνύουν καταστάσεις, καυτηριάζουν γεγονότα».
• Και βέβαια, όπως συνηθίζει η ακούραστη Αθηνά, το επόμενο βιβλίο της, ήδη γράφεται: Είναι «Οι Κρυμμένοι Θησαυροί μας» το τρίτο βιβλίο της σειράς των ιστορικών μυθιστοριών της. Θα μας μεταφέρει στο μεσοπόλεμο, στα Χανιά του 1928. Αυτό κι αν το περιμένουμε!
