Με τη σκέψη στον Σουδιανό Γιώργο Αυγέρο…

ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ.

Τούτο το βροχερό φθινοπωρινό πρωινό του Σαββάτου με αφορμή τα εγκαίνια της εικαστικής έκθεσης «Νοητικές περιπλανήσεις ΙΙ» του καταξιωμένου καλλιτέχνη, Γιώργου Αυγέρου, που πρόσφατα έφυγε από τη ζωή, απόψε το βράδυ στην πόλη μας, τα βήματά μου με οδηγούν αναπόφευκτα στο βιότοπο του ποταμού Μορώνη.
Πρόκειται για μια διαφορετική από τα εικαστικά νοητική περιπλάνηση, στα χνάρια του ακούραστου ενεργού πολίτη Γιώργου Αυγέρου, αυτή τη φορά, στην προσπάθεια μου να ζήσω την αίσθηση του οράματός του για τούτο τον τόπο, που με τις γνωστές του οικολογικές ευαισθησίες τον ήθελε αλλιώς, με τη φύση να διαφεντεύει, όπως τη βίωσε στα παιδικά του χρόνια, τότε που ο βιότοπος σχεδόν άγγιζε το πατρικό του σπίτι.
Το τοπίο συνεχίζει και σήμερα να είναι πανέμορφο, αφού η φύση ευτυχώς αντιστέκεται σθεναρά στις επιζήμιες ανθρώπινες παρεμβάσεις των τελευταίων ετών. Όμως, ελάχιστα πράγματα θυμίζουν την οικολογική ταυτότητα της περιοχής, πριν τις επιχωματώσεις στο νότιο τμήμα της εκβολής του ποταμού, όπως την περιγράφει σε γραπτά του, ο Γιώργος Αυγέρος.
Αυτός ήταν και ο λόγος που ο ίδιος ξεκίνησε ένα δύσκολο μακροχρόνιο αγώνα που οι περισσότεροι τον θεωρούσαν ανέφικτο για την αποκατάσταση του υγροβιότοπου, αρχικά μόνος του και στη συνέχεια με τη βοήθεια του WWF Ελλάς από τη θέση του εθελοντή- συνεργάτη.
Ωστόσο, αυτή ακριβώς η στενή συνεργασία του με τo WWF Ελλάς και η επιμονή του στο θέμα της αποκατάστασης του υγροβιότοπου με συνεχείς δημόσιες παρεμβάσεις, συντέλεσαν στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και στον επαναπροσδιορισμό των σχεδίων της τότε δημοτικής αρχής που προέβλεπαν, σύμφωνα με μελέτη. δενδροφύτευση του ήδη μπαζωμένου τμήματος. Στο μεταξύ το WWF το Δεκέμβρη του 2008 συμπεριέλαβε το Μορώνη στο πρόγραμμα νησιωτικών υγροτόπων της Ελλάδας. Ο αγώνας των ενεργών πολιτών με πρωτεργάτη τον ακάθεκτο και μαχητικό Γιώργο Αυγέρο έπιασε τόπο. Ο υγρότοπος αρχικά λευτερώθηκε από 12.000 κυβικά μέτρα μπάζα και ξεκίνησε από τον τότε Δήμο Σούδας ένα πρόγραμμα αποκατάστασης. Ο Γιώργος συνέχισε ακούραστος συστηματικά την προσπάθειά του για δώδεκα ολόκληρα χρόνια και στο νέο Καλλικρατικό Δήμο, με συχνές αναφορές στον τοπικό τύπο και συνεχείς οχλήσεις προς τις Δημοτικές αρχές, μέχρι που το έργο πρόσφατα δημοπρατήθηκε.
Αναρωτιέμαι στο σημείο αυτό, αν ένας μόνο άνθρωπος μπορεί να κάνει τη διαφορά σε ένα τόπο για να δώσω στη συνέχεια την απάντηση. Ναι, αν πιστεύει σε αυτό που κάνει και διαθέτει τη μαχητικότητα και την αποφασιστικότητα του Γιώργου Αυγέρου…

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΩ ΣΤΗΝ ΠΑΝΩ ΣΟΥΔΑ

Προχωρώντας προς την Πάνω Σούδα στο γεμάτο κίνηση κεντρικό δρόμο, σκέφτομαι το μονοπάτι στην άκρη της θάλασσας που ο Γιώργος ονειρευόταν να ξεκινάει από το εμπορικό λιμάνι, να περνάει από το βιότοπο και να καταλήγει δια μέσου μιας ξύλινης γέφυρας που θα ενώνει τις όχθες του ποταμού στην παραλία του Βλητέ και στο Συμμαχικό Νεκροταφείο. Αναπόφευκτα φέρνω επίσης στο νου μου τον αγώνα που έδωσε με κάθε τρόπο για την καθαριότητα και τη διατήρηση του πρασίνου στην περιοχή που ολοένα και λιγοστεύει.
Φτάνοντας έξω από το 1ο Δημοτικό σχολείο, στο μέσο περίπου της διαδρομής, νιώθω την ανάγκη να σας μεταφέρω την εξαιρετική περιγραφή του χώρου κάποτε… μέσα από ένα απόσπασμα από το κείμενό του ( Για τον Βιότοπο Σούδας, Γ. Αυγέρος, 22-11-08). Γράφει λοιπόν, ανάμεσα στα άλλα:
« Από την αυλή του Δημοτικού σχολείου(τελείωνε δυτικά εκεί που είναι το χαντάκι δίπλα στο Γυμνάσιο και που τότε ήταν ξεσκέπαστο) έως και το γήπεδο που ήταν αλυκές, το χειμώνα γινόταν λίμνη έχοντας αναπτύξει μια ιδιαίτερη χλωρίδα και πανίδα. Στο δυτικό μέρος του Δημοτικού, εκεί που τώρα είναι parking, υπήρχαν βούρλα και εκεί επίσης το χειμώνα γινόταν μια μικρή λίμνη η οποία εξαφανιζόταν το καλοκαίρι. Μέσα στα βούρλα είχαμε κάνει στοές, όπου μπουσουλώντας με τα τέσσερα στα διαλείμματα, βρίσκαμε μικρές λακκούβες με νερό που εκεί κατάφερναν να επιβιώσουν χέλια μέχρι να αρχίσουν πάλι οι βροχές. Και βέβαια η περιοχή ήταν γεμάτη λιβελούλες και πουλιά…Μπαζώθηκαν λοιπόν, μια και εθεωρούντο άχρηστα και επιζήμια, έγιναν ωραία οικόπεδα και τώρα εκεί έχομε parking, κτίσαμε γυμνάσιο, λύκειο, κλειστό γυμναστήριο, γήπεδο κλπ, κλπ, εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος. Μέχρι ένα σημείο αυτό το καταλαβαίνω.»
Ακόμα σκέπτομαι πόσο κοντά ήταν ο άνθρωπος αυτός στη σχολική κοινότητα της περιοχής, πάντοτε πρόθυμος όχι μόνο να μεταδώσει τις περιβαλλοντικές και καλλιτεχνικές του γνώσεις στα παιδιά, αλλά και με το αγωνιστικό του προφίλ, πλάι στους συλλόγους γονέων και τους εκπαιδευτικούς, διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες λειτουργίας των σχολείων μας.
Η κεντρική πλατεία της Σούδας πιο κάτω είναι συνδεμένη με τον αγώνα του για την επανατοποθέτηση του ανδριάντα του πρίγκιπα Γεωργίου σε αυτήν, με την ευκαιρία της αναδιομόρφωσής της πρόσφατα. Γράφει, λοιπόν ανάμεσα στα άλλα, αφού προηγουμένως υπερασπίζεται την αισθητική αξία του ανδριάντα, σε μια επιστολή του στις 6/1/2021 στην εφημερίδα Χανιώτικα Νέα που τη συνυπογράφει με άλλους τέσσερις συμπολίτες μας :«…Είναι χρέος μας απέναντι στην ιστορία, τη μνήμη, την τέχνη και τον τόπο μας να επανατοποθετηθεί ο ανδριάντας. Η σημερινή δημοκρατία μας δεν κινδυνεύει από ένα γλυπτό μέλους της τότε βασιλικής οικογενείας, όπως δεν κινδυνεύουν και άλλες δημοκρατίες σε όλο τον κόσμο που τα έχουν διατηρήσει.»
Περπατώντας ανατολικότερα από την πλατεία, στρίβω στον πρώτο δρόμο δεξιά και φτάνω στο σπίτι του. Εδώ γνωρίσαμε το Γιώργο, τον υποστηρικτικό γείτονα, αλλά και τον ακούραστο καλλιτέχνη που περνούσε ώρες ατέλειωτες δουλειάς στο εργαστήριο του που βρισκόταν στο ισόγειο κάτω από το σπίτι του. Από τη μισάνοιχτη κάποιες φορές πόρτα του εργαστηρίου του, μεγάλοι και μικροί ρίχναμε μια ματιά στις καινούριες καλλιτεχνικές του δημιουργίες που κάποιους από εμάς μας ξένιζαν με την πρωτοτυπία τους. Καμαρώναμε επίσης τα ανθρωπάκια του στον τοίχο που έβρισκαν πάντοτε ένα τρόπο να ισορροπούν…Όλοι επίσης νιώθαμε ένα σεβασμό και ένα δέος για το σπουδαίο αυτό καλλιτέχνη που είχαμε την τιμή να ζει στη γειτονιά μας αναγνωρίζοντας συνειδητά ή από μια διαίσθηση την αξία του έργου του.
Σε τούτο το χώρο γνωρίσαμε και το δυνατό Γιώργο Αυγέρο που έδωσε με θαυμαστή αξιοπρέπεια την άνιση μάχη με την επάρατη νόσο, όταν εκείνη χτύπησε την πόρτα του, χωρίς να σταματήσει στιγμή να δημιουργεί, παρόλο που οι φυσικές του δυνάμεις ολοένα τον εγκατέλειπαν.

ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

Παρόντες όλοι το βράδυ στην έκθεση που, όπως λέει η σύντροφος της ζωής του Ντορίτα, είναι μια γιορτή που ο ίδιος προετοίμασε στην κάθε λεπτομέρεια, θαυμάσαμε, ο καθένας με τον τρόπο του, το υψηλής αισθητικής αξίας έργο του.
Και επειδή τίποτα δεν έχει αξία, όσο τα λόγια του ίδιου του καλλιτέχνη στο εισαγωγικό σημείωμα της έκθεσης που ο ίδιος έγραψε για τις ανάγκες της έκθεσης, σας παραθέτω αυτούσιο ένα κομμάτι από αυτό:
«Το ‘Kodocushi’ δεν είναι πόλη. Είναι κοινωνική κατάσταση που ξεκίνησε από την Ιαπωνία, αλλά σιγά- σιγά εμφανίζεται και στις δυτικές κοινωνίες. Άνθρωποι μοναχικοί βρίσκονται νεκροί στα διαμερίσματά τους- ή ό,τι έχει απομείνει απ΄ αυτούς- μετά πέντε ή δέκα χρόνια.
Το ‘Hikikomori’ μεταφράζεται ως σύνδρομο παραίτησης νέων και μεγαλύτερων, για ο,τιδήποτε αφορά τη ζωή.
Το ‘Permaforst’ είναι ένα φαινόμενο γεωλογικό. Για αιώνες η γη στους δύο πόλους της ήταν παγωμένη και σταθερή. Με την υπερθέρμανση του πλανήτη αυτή η ισορροπία διαταράχτηκε. Λιώνουν οι πάγοι, τεράστιες τρύπες εμφανίζονται, γνωστές ως τρύπες του διαβόλου, που εκπέμπουν φωτιά και θείο. Νέοι μικροοργανισμοί εμφανίζονται που παραπέμπουν σε νέες επιδημίες, το έδαφος γίνεται σαθρό, δρόμοι και δίκτυα καταστρέφονται μηδέ εξαιρουμένων και των κατοικιών. Πλημμυρικά φαινόμενα απειλούν όλο τον πλανήτη. Οι επιστήμονες προειδοποιούν εδώ και χρόνια ότι δεν θα υπάρξει μέλλον, όπως το γνωρίζουμε, αν δεν ληφθούν άμεσα και δραστικά μέτρα. Ωστόσο η ανθρωπότητα επιδιώκει μόνο το πρόσκαιρο κέρδος. Καθένας μοιάζει σαν να ταξιδεύει ξεχωριστά πάνω σε ένα κομμάτι πάγου, αδιαφορώντας για τον άλλο. Ταυτόχρονα, κάποιοι υπογράφουν κρυφές συμφωνίες αγνοώντας τους πάντες.
‘The bucher’ ο άνθρωπος τραυματίζει τη φύση και αυτοτραυματίζεται.
Τέλος μια σειρά ασπρόμαυρες φιγούρες με αλλοιωμένα χαρακτηριστικά, από διάφορα μέρη του κόσμου αναδεικνύουν το θέμα της ηλεκτρονικής παρακολούθησης ηγετών και πολιτών σε όλο τον πλανήτη.»
Αυτός είναι, λοιπόν ο Γ. Αυγέρος! Ο δυνατός άνθρωπος, ο ακούραστος μαχητής, ο ενεργός πολίτης και ο εμπνευσμένος καλλιτέχνης που με το έργο του ανοίγει νέους δρόμους για περισυλλογή, σκέψη και αναστοχασμό για το αβέβαιο μέλλον του σύγχρονου κόσμου.!

*Η έκθεση του Γ. Αυγέρου «Νοητικές περιπλανήσεις ΙΙ» εγκαινιάστηκε στην Αίθουσα Τέχνης Β. Μυλωνογιάννη ( Χαρ. Τρικούπη 4, Χανιά) το Σάββατο 15 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει έως τις 3 Νοεμβρίου 2022, ώρες λειτουργίας 11-1 και 6-9 μμ.)