Η Παγκρήτιος χόρεψε πεντοζάλι στην πλατεία Συντάγματος
Στο κατάκεντρο της Αθήνας στην πλατεία Συντάγματος, που το όνομά της το πήρε από το Σύνταγμα που αναγκάστηκε να δώσει ο Όθων το 1843, μετά την επανάσταση στις τρεις του Σεπτέμβρη, από την Στρατιωτική Φρουρά των Αθηνών, υπό την ηγεσία του Κρητικού συνταγματάρχη Δημητρίου Καλλέργη, και μεγάλου πλήθους λαού.
Λίγο παραπάνω από την πλατεία, πάνω ακριβώς από τον Άγνωστο Στρατιώτη, είναι η Βουλή των Ελλήνων, που κτίστηκε επί βασιλείας Όθωνα. Κάποιος όμως από τους Βαυαρούς συμβούλους του, του πρότεινε να κτιστεί το ανάκτορο πάνω στην Ακρόπολη. Όμως όταν το έμαθε ο πατέρας του, ο βασιλιάς της Βαυαρίας Λούντβιχ Α’, που ήταν φιλέλληνας, και γνώστης της αρχαίας ιστορίας, αντέδρασε και το απέτρεψε.
Επέλεξαν τότε τον λόγο της Μπουμπουνίστρας. Μάλιστα ανέλαβε ολόκληρη την οικονομική δαπάνη. Οι εργασίες κατασκευής τελείωσαν το 1840. Η μεταβολή του σε Βουλή των Ελλήνων έγινε το 1922.
Εδώ λοιπόν στην πλατανοσκέπαστη και ίσως ομορφότερη πλατεία των Αθηνών πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Πέμπτης 18 Ιουνίου εκδήλωση ανάμνησης της Επανάστασης του Δασκαλογιάννη το 1770, και όπως λέει η παράδοση, που αρκετές φορές είναι πιο έγκυρη από τους ιστορικούς, στο χωριό του Δασκαλογιάννη την Ανώπολη, έγινε η έναρξη της επανάστασης, και χόρεψαν τότε τον παλιό πολεμικό χορό, το πεντοζάλι.
Οι συντελεστές της εκδήλωσης είχαν κιόλας προσέλθει. Και βέβαια ο πρόεδρος της Παγκρητίου Γιώργος Μαριδάκης που υποδεχόταν τους καλεσμένους, που βέβαια λόγω του covid, ήσαν λίγοι και με άψογη τήρηση των μέτρων (μάσκες και αποστάσεις).
Παρακάλεσα τον κ. Μαριδάκη να μου πει δυο λόγια για την σημασία της εκδήλωσης.
«Σήμερα 17 Ιουνίου, συμπληρώνονται ακριβώς 250 χρόνια από τον μαρτυρικό θάνατο του Γιάννη Βλάχου – Δασκαλογιάννη στο Ηράκλειο, από τους Τούρκους το 1771, μετά την επανάσταση του 1770, της οποίας ήταν αρχηγός. Εμείς λοιπόν τιμούμε την μνήμη του, και επί ευκαιρίας της συμπλήρωσης των 200 χρόνων από την Επάνασταση του 1821, και για να αναδείξουμε το γεγονός που προηγήθηκε 50 χρόνια πιο πριν, και είναι η πρώτη μεγάλη επανάσταση στον Ελληνικό χώρο. Αυτός λοιπόν είναι ο λόγος που αποφασίσαμε να το αναδείξουμε, χορεύοντας τον παλιό πολεμικό χορό της Κρήτης, το πεντοζάλι. Ταυτόχρονα με εμάς, την ίδια ημέρα και ώρα, 50 και πλέον Κρητικά σωματεία σε ολόκληρη την Ελλάδα θα χορεύουν το πεντοζάλι και θα μεταδίδεται από το ίντερνετ.»
Παρών και έτοιμος να παρουσιάσει την εκδήλωση ήταν και ο Γιάννης Κριαράκης, ραδιοφωνικός παραγωγός και εκφωνητής. Επίσης εδώ ήταν και ο Σωτήρης Δογάκης, καθηγητής μουσικής που θα τραγουδήσει το ριζίτικο «Τον ανδρειωμένο μην τον κλαις».
Εκείνη την ώρα φάνηκαν και τα λεβεντοκόπελα του Γιώργη Πετράκη, της ομώνυμης Σχολής Κρητικών Χορών, με σπουδαία προσφορά στην παράδοση, έτοιμοι να χορέψουν το πεντοζάλι, και ο Γιάννης Κριαράκης πανέτοιμος πίσω από το μικρόφωνο, με στεντόρεια φωνή κάνει μια μικρή εισαγωγή για την εκδήλωση.
Στη συνέχεια, η εξαιρετική και αυθεντική εκτέλεση του ριζίτικου από τον Σωτήρη Δογάκη ήταν εντυπωσιακή. Ο ήχος ίσως ακούστηκε ως πέρα στον Υμηττό και ο αντίλαλος κάλυψε μεγάλο μέρος της Αθήνας.
Ο κεντρικός ομιλητής, πρόεδρος της Παγκρητίου, κ. Γιώργης Μαριδάκης ανέλυσε με κάθε λεπτομέρεια την ζωή και την δράση του Γιάννη Βλάχου – Δασκαλογιάννη. Με γλαφυρότητα μας είπε για την Επανάσταση του 1770. Οι λεπτομέρειες που ανέφερε – ειδικά για τον Δασκαλογιάννη – ήταν για πολλούς εντελώς άγνωστες, και είμαι σίγουρος πως φυλλομέτρησε αρκετά ιστορικά βιβλία για να τις βρει και να μας τις αναφέρει.
«Ήταν ρωμαλέος στην όψη και δασύτριχος καθ’όλο το σώμα. Ήταν ξανθός και τα μαλλιά του ήταν τόσο μεγάλα που επλέκοντο. Το στήθος ευρύτατο από του ενός ώμου μέχρι του ετέρου είχε πλάτος τριών σπιθαμών.»
Μας ανέφερε στην συνέχεια και άλλα ενδιαφέροντα για τον Δασκαλογιάννη όπως για την μόρφωσή του και τις ναυτιλιακές του επιχειρήσεις.
Εντυπωσιακό το ιστορικό πριν την Επανάσταση, και οι σχέσεις του με στρατιωτικούς και πολιτικούς παράγοντες της εποχής (Έλληνες και Ρώσους) που κατά βάθος δεν τους πίστευε και που τελικά τον πρόδωσαν και τον άφησαν μόνο στο έλεος των Τούρκων.
Τελικά η Επανάσταση απέτυχε και ο Δασκαλογιάννης οικειοθελώς παραδόθηκε στους Τούρκους, για να γλιτώσει την επαρχία από τον αφανισμό, και οι Τούρκοι τον έγδαραν ζωντανό στο Μεϊντάνι του Ηρακλείου. Και τελειώνοντας:
«Η Κρήτη τιμά τον Δασκαλογιάννη και χορεύει πεντοζάλι από τη μία πόλη μέχρι την άλλη».
Στα λίγα λεπτά που μεσολάβησαν μέχρι το πεντοζάλι, που θα άρχιζε ακριβώς στις 20:00, κλήθηκαν οι επίσημοι να πουν ένα μικρό χαιρετισμό.
Πρώτος ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης. Γ.Γ. του Υπουργείου Εσωτερικών, κος Σταυριανουδάκης, ο βουλευτής της Ν.Δ. κος Σπανάκης, ο αντιπεριφερειάρχης κος Δημόπουλος και η αντιπεριφερειάρχης κα Κεφαλογιάννη. Σειρά είχαν τώρα οι εκλεκτοί μουσικοί μας, Πρωτογεράκης Δημήτρης στη λύρα, Κυριάκης Άρης στην κιθάρα και Κουτελιδάκης Ανδρέας στο λαούτο , που αφού κούρδισαν τα όργανά τους περίμεναν να γίνει ακριβώς οκτώ.
Έτοιμοι και οι λεβεντοχορευτές μαζί με τον Γιώργη Πετράκη, που αφού έβγαλαν τα καπότα, αγκαλιάστηκαν και περίμεναν.
Τα λίγα δευτερόλεπτα πέρασαν, και ο ήχος από το πεντοζάλι, ίσως να ακούστηκε και μέχρι τον Υμηττό και ο αντίλαλος κάλυψε την Αθήνα.
Οι χορευτές άρχισαν το εντυπωσιακό πεντοζάλι και εναλλάσσονταν ο πρώτος, ποιος θα κάνει τα πιο δύσκολα τσαλίμια. Ήταν ένα θέαμα υπέροχο, που κράτησε αρκετά. Ίσως ήταν το ομορφότερο πεντοζάλι που έχω δει.
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Γ.Γ. του υπουργείου εσωτερικών κ. Σταυριανουδάκης Μιχάλης, ο βουλευτής νοτίου τομέα κ. Σπανάκης Βασίλης, ο πρώην βουλευτής κος Πρασιανάκης Γεώργιος και οι αντιπεριφερειάρχες κος Δημόπουλος Γεώργιος και Χριστογιαννόπουλος Θεόδωρος και η κα Κεφαλογιάννη Λουκία. Επίσης διέκρινα τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αποκορονιώτικων Σωματείων κ Γιάννη Τερεζάκη.
Ευχαριστούμε πολύ για αυτά πού μαθαίνουμε αλλά πρέπει να τα μάθει όλος ο κόσμος και πάλι ευχαρηστούμε ευχές για καλή συνέχεια