“Mediterraneum”

Μεσόγειος, το σταυροδρόµι λαών και πολιτισµού, σηµείο συνάντησης του Ανατολικού και ∆υτικού κόσµου, των Φοινίκων, των Χετταίων, που αναπτύχθηκαν οι τέχνες, τα γράµµατα και οι επιστήµες. Από εκεί ξεκίνησαν τα ταξίδια, βελτιώθηκαν τα σκάφη ναυσιπλοΐας, ανακαλύφθηκε η µετεωρολογία και πρωτόγινε απ’ τους Αιγαιοπελαγίτες η χρήση της αιολικής ενέργειας στα πλοία, ενώ εξελίχθηκαν η µεταλλουργία, οι καλλιτέχνες και οι ναυπηγοί.
Στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο έχουµε να λέµε για τους χαµένους πολιτισµούς και τους θρύλους της Ατλαντίδος, που µαθαίνουµε από τον Πλάτωνα στους διαλόγους του ‘‘Κριτίας’’ και ‘‘Τίµαιος’’, που του διηγήθηκε ο Σόλων, όταν ο φιλόσοφος βρισκόταν στην Αίγυπτο.
Υπήρξαν οι Μινωίτες (2800 – 1600 π.Χ.) και ο Μυκηναϊκός πολιτισµός (1900 – 1100 π.Χ.). Στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη έχουµε τις πρώτες επεξεργασίες χαλκού, ορειχάλκου, αργύρου και χρυσού. Η Ρωµαϊκή Αυτοκρατορία επηρεάστηκε απ’ τον ελληνικό πολιτισµό, ο δε Αιγυπτιακός αναπτύχθηκε παράκτια της Ν.Α. Μεσογείου και µπόρεσαν οι Αιγύπτιοι να διαχειριστούν τον εύφορο τόπο τους µε αφθονία προϊόντων. Μην ξεχνάµε και τον βυζαντινό πολιτισµό, που διέδωσε τα ελληνοχριστιανικά ιδεώδη µέχρι την Κεντρική Ευρώπη.
Η πατρότητα της ονοµασίας ‘‘Μεσόγειος’’ ανήκει στους Λατίνους. Επειδή βρίσκεται µεταξύ τριών Ηπείρων της Ευρωπαϊκής, της Ασιατικής και της Αφρικανικής την ονόµασαν ‘‘Mediterraneum’’. Εκτείνεται απ’ το Γιβραλτάρ έως τη Συρία σε µήκος 2.100 ν.µ., έχει έκταση 2 εκατοµ. τ. χλµ., πλάτος περίπου 600 χλµ. και µέγιστο βάθος περί τα 5.200 µ. Συγκοινωνεί µε τον Ατλαντικό µέσω Γιβραλτάρ µε την Ερυθρά Θάλασσα διά του Σουέζ και µε τη Μαύρη Θάλασσα µέσω του Ελλησπόντου.
Οι Μεσογειακοί λαοί έπαιξαν καταλυτικό ρόλο προς τη συναδέλφωσή τους και τη µείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Άντλησαν δυνάµεις απ’ το ιστορικό τους παρελθόν και ενίσχυσαν τους δεσµούς τους µε ανταλλαγές µορφωτικών γνώσεων, αδελφοσύνης και συνεργασίας στην εξέλιξη του πολιτισµού.
Στα νησιά του Αιγαίου πριν 5.000 χρόνια άρχισαν να εξελίσσονται τα γράµµατα και οι τέχνες στις πόλεις Έφεσος, Μίλητος, Σµύρνη. Στις Κυκλάδες γεννήθηκε ο Πρωτοκυκλαδίτικος πολιτισµός και η γλυπτική των ειδωλίων. Ο Μυκηναϊκός κόσµος αποτελείτο από ανεξάρτητες πόλεις – κράτη, όπου αναπτύχθηκε η αγγειογραφία µε θέµατα απ’ την ανεξάντλητη ελληνική µυθολογία. Στις ακτές της Ιωνίας είχαµε την έξαρση της λυρικής ποίησης της Σαπφούς και του Αρχίλοχου.
Ο Ηράκλειτος, ο Θαλής, ο Ευκλείδης προήγαγαν τα µαθηµατικά και τη γεωµετρία.
Αµέτρητα µνηµεία και αρχαιολογικοί χώροι προστατεύονται απ’ την UNESCO, όπως η Ακρόπολη, οι ∆ελφοί, το Ασκληπιείο, οι Μυκήνες και η Φαιστός.
Τι να πρωτοθυµηθούµε για τη Μεσόγειο! Τη διατήρηση της µουσικής της παρά τις αλλεπάλληλες κατακτήσεις; Τη λατέρνα, τη λύρα, το ρεµπέτικο ή την επίδρασή της στους ζωγράφους τον Ρενουάρ, τον Ματίς, τον Πικάσο και τους άλλους του µοντερνισµού.
Η Μεσόγειος και το Αιγαίο ανέδειξαν τις αξίες της ανθρώπινης εµπειρίας. Τα κυκλαδίτικα ειδώλια είναι η καθιέρωση του ατόµου σε βασικό κύτταρο που καθρεφτιζόταν στην σκέψη του ανθρώπινου χαρακτήρα.