Αντάξια της μεγάλης και ιστορικής μάχης η επέτειος, που άρτια οργάνωσαν τα δύο μεγάλα σωματεία της Αθήνας. Η Παγκρήτιος Ενωση, με πρόεδρο τον κ. Μαριδάκη και η Ομοσπονδία Κρητικών Σωματείων, με πρόεδρο τον κ. Πατεράκη, το πρωί της Κυριακής 15 Μαΐου.
Δεν είναι διόλου τυχαίο που η μάχη της Κρήτης έχει χαρακτηριστεί σαν “Πύρρειος”.
Το γεγονός των χιλιάδων σκοτωμένων Γερμανών αλεξιπτωτιστών, πιστεύω πως θα έκανε τον Χίτλερ να σκεφθεί το ίδιο με την απάντηση του Πύρρου στον στρατιώτη του: «Μια ακόμα νίκη κατά των Ρωμαίων και θα χαθούμε εντελώς».
Ετσι, η “Μάχη της Κρήτης” ήταν η αιτία να μην ξαναχρησιμοποιήσουν οι Γερμανοί το σώμα των αλεξιπτωτιστών, σε όλη τη διάρκεια του πολέμου!
Λόγω ηλικίας, δεν έχω προσωπικές αναμνήσεις. Από διηγήσεις όμως, ξέρω πως και οι Ασηγωνιώτες “εξεστράτευσαν” και έλαβαν μέρος στη Μάχη, στα Ρεθεμιανά “Περβόλια” με τον παπά τους, τον παπα-Στελή Σμπυράκη.
Μάλιστα, δύο απ’ αυτούς δεν επέστρεψαν στο όμορφο χωριό τους, ο Νταλετζομανώλης (Μανώλης Πετράκης) και ο Μπαρμπουνομανώλης. Μου είπαν πως τους “θέρισε” ένα γερμανικό πολυβόλο, κοντά στον Άι Γιώργη στα “Περβόλια”.
Πριν από αρκετές δεκάδες χρόνια, όταν εργαζόμουν και σπούδαζα στη Γερμανία, συνάντησα έναν ηλικιωμένο Γερμανό, τον Χέρμαν, πρώην στρατιώτη της Βερμάχτ. Οταν του είπα πως είμαι Κρητικός, θυμάμαι, με πόσο θαυμασμό μου μίλησε για τους Κρητικούς!
Μου είπε για τους Γερμανούς αλεξιπτωτιστές και πόσο ηρωικά τους πολέμησαν οι Κρητικοί.
Οπως μου είπε, είχαν κάνει και έναν Σύλλογο στη Γερμανία, που τον έλεγαν “Κρέτερ Κέμφερ” (Μαχητές της Κρήτης). Απέφυγε να μου πει αν και ο ίδιος ήταν ένας από τους αλεξιπτωτιστές. Αυτό το κατάλαβα όμως από τα συμφραζόμενα!
Με θαυμασμό, μου ανέφερε πως συνάδελφός του αλεξιπτωτιστής ήταν ο πρώην Γερμανός παγκόσμιος πρωτοπυγμάχος Μαξ Σμέλιγκ. Μετά την επιμνημόσυνη δέηση, χοροστατούντος του σεβ. επισκόπου Βελεστίνου Δαμασκηνού, σχηματίσθηκε μια εντυπωσιακή παρέλαση με κατεύθυνση, μέσω της πλατείας Συντάγματος, τον Αγνωστο Στρατιώτη.
Μπροστά παιάνιζε η μπάντα του Δήμου Αθηναίων και έδινε τον ρυθμό.
Προπομπός, στη συνέχεια, η τεράστια σημαία της Παγκρητίου Ενώσεως που την κρατούσαν μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.
Ακολουθούσαν μετά τα λάβαρα και οι σημαίες των Κρητικών Σωματείων και πολυάριθμοι κρητικοί εκπρόσωποι των Κρητικών Σωματείων, ντυμένοι με την παραδοσιακή κρητική φορεσιά και το θέαμα ήταν όντως εντυπωσιακό!
Στον Αγνωστο Στρατιώτη τιμές απέδωσε άγημα της Πολεμικής μας Αεροπορίας.
Εδώ κατέθεσαν στεφάνια η εκπρόσωπος του πρωθυπουργού, γεν. γραμ. υπ. Πολιτισμού κα Βλαζάκη, εκπρόσωποι κομμάτων και Κρήτες βουλευτές.
Στο Πολεμικό Μουσείο που κατευθυνθήκαμε έγινε τρισάγιο μπροστά στο μνημείο του “Αστράτευτου Μαχητή” και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από τους κρητικούς συλλόγους.
Το αίθριο του Μουσείου, που μας φιλοξένησε έπειτα, είναι ένας όμορφος, δροσερός και άνετος χώρος και είχε διαρρυθμιστεί κατάλληλα με αρκετά καθίσματα.
Γύρω τριγύρω το στόλιζε μια φωτογραφική έκθεση με φωτογραφίες της εποχής της Μάχης της Κρήτης. Ο τελετάρχης της εκδήλωσης κ. Γιώργης Πετράκης έκανε την έναρξη με την ομάδα Ριζίτικων “Αρόλιθος”.
Για τη σημασία της εκδήλωσης έγιναν στη συνέχεια δύο σύντομες ομιλίες από τους προέδρους – οργανωτές της εκδήλωσης: Τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Κρητικών Σωματείων κ. Πατεράκη και τον πρόεδρο της Παγκρητίου Ενώσεως κ. Μαριδάκη.
Συνέχεια στην εκδήλωση έδωσε μια ομάδα ριζίτικων από το Αμάρι και η εκδήλωση τελείωσε με κρητικούς χορούς από τον καταπληκτικό “Λαογραφικό Χορευτικό Ομιλο Κρήτες” του Γιώργη Πετράκη.
Πλουσιοπάροχα και γευστικά εδέσματα προσφέρθηκαν στο τέλος της εκδήλωσης.